واجد روحانی پس از حاکمیت طالبان افغانستان را ترک کرده به امریکا پناهنده شد.
او که خبرنگار در هرات ولایت غربی افغانستان بود، همزمان با وضع محدودیتهای طالبان بر فعالیت خبرنگاران، تصمیم به ترک کشور گرفت: "با روی کار آمدن طالبان در قدرت، فعالیت خبرنگاران و رسانههای آزاد افغانستان با مشکل مواجه شد به همین خاطر افغانستان را ترک کردم چون من نمیتوانستم به عنوان خبرنگار زیر حاکمیت طالبان به فعالیت ادامه بدهم."
وضعیت واحد روحانی، قصۀ مشترک هزاران شهروند افغانستان است که به تازگی با چنین سرنوشتی روبهرو شده اند.
بر اساس گزارش تازه کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان که ناوقت روز دوشنبه نشر شد، افغانستان بزرگترین جمعیت پناهجو را در منطقه و سومین جمعیت بزرگ پناهجو را در جهان دارد.
در گزارش آمده است که شمار پناهجویان افغان در اخیر سال ۲۰۲۱ همزمان با حاکمیت طالبان بر افغانستان پنج درصد افزایش یافته است.
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نوشته که همین اکنون ۲.۷ میلیون پناهنده رسمی و ثبت شدۀ افغان در ۹۸ کشور جهان میزبانی میشوند که پاکستان با ۱.۵ میلیون پناهجوی افغان بزرگترین جمعیت افغانان را در خود جای داده است.
بر اساس ارقام منتشر شده از سوی این کمیشنری، تنها در سال ۲۰۲۱ میلادی، ۱۰۸ هزار افغان به کشور پاکستان، ۲۷ هزار به ایران، ۵۹ هزار به اروپا و ۶ هزار به آسیا و اقیانوسیه مهاجر شده اند.
شهروندان افغانستان تنها در کشورهای همسایه آواره نشده اند.
بر اساس آمار کمیشنری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان شمار آوارهگان داخلی نیز در پنج سال گذشته به سرعت افزایش یافته است.
یکی از آنان که به دنبال جنگها در ولسوالی بلخاب ولایت سرپل به کابل کوچ کرده با در نظرداشت نگرانیهای امنیتیاش به شرط حفظ هویتش میگوید صدها خانه مانند او پس از درگیریها در این ولسوالی به ولایتهای همجوار آواره شده اند: "مردم آواره شدند، مهاجر شدند از ترس جنگ که زیر جنگ نمانند، با جنگ وحشت دارند، کوچ کردند همان قریه جات و مناطقی که در خطر جنگ بوده."
بر بنیاد این گزارش، افغانستان ششمین کشور بزرگ با شمار بلند بیجا شدگان داخلی در سطح جهان است.
تا پایان سال ۲۰۲۱ میلادی به دلیل افزایش درگیریها و ناامنیها در افغانستان، بیش از ۷۷۷ هزار افغان از مناطق اصلیشان بیجا شدهاند که بیشتر آنان زنان و کودکان هستند.
در این گزارش همچنان از کاهش شمار بازگشت کنندگان داوطلبانه به کشور پس از سال ۲۰۱۷ یاد شده است و آمده که در سال ۲۰۲۱ تنها حدود ۱۶۰۰ پناهجوی افغان به کشور بازگشته اند.
این در حالی است که مقامهای محلی طالبان در ولایت نیمروز چندی پیش از بازگشت بیش از سه هزار و ۵۰۰ افغان از ایران به افغانستان خبر داده بودند.