شکایت شماری از زنان از مشکلات در رفت‌وآمد شان در داخل شهر کابل

در پی محدودیت‌ها در برابر زنان از سوی حکومت طالبان، شماری از زنان از مشکلات در رفت‌ و آمد شان در داخل شهر شکایت دارند.

آروز معلم در یکی از مکاتب شخصی و باشندهٔ شهر کابل است.

او می‌گوید، رفت آمد در موتر‌های شهری برایش مانند یک کابوس شده که همه روزه از لحاظ روحی برای‌ او آزار دهنده است.

آرزو یکی از این روز‌های سخت را برای ما قصه می‌کند: "یک روز من از سرک میدان هوایی می‌خواستم طرف سلیم کاروان بروم، یک موتر ایستاد شد و طالب هم بود گفت حق ندارید که در سیت پیش‌روی زنان را ببرید، مجبور شدم باز منتظر باشم، تونس آمد و باز هم طالب اجازه نداد و گفت به سیت پیش‌روی زنان نباید بیشینند باید پشت سر بیشیند، مردم مشکلات اقتصادی دارند و نمی‌توانند کرایه دو نفر را بدهد، سابق کرایهٔ موتر در بس‌ها ده افغانی بود حالی ۱۵ افغانی شده و زنانی که ۲۰ افغانی را برای شان بدهد ۵ افغانی را نمی‌دهند بسیار به مشکلات مواجهٔ می‌شویم."

صنوبر دیگر باشندهٔ کابل که دانشجو است، می‌گوید، موتر‌هایی که زنان در آن موجود باشند، در چک پاینت‌ها از سوی نیروهای حکومت طالبان متوقف می‌شوند و زنانی که حجاب یا ماسک سیاه نداشته باشند با رویهٔ خشونت‌آمیز آنان رو به رو می‌شوند.

صنوبر در ادامه گفت: "از طرف وزارت امر به معروف طالبان زنان بسیار اذیت می‌شوند و طالبان در هر چک‌پاینت ایستاد می‌باشند و زنانی که ماسک سیاه و یا لباس سیاه بر تن نداشته باشند با آن‌ها رویهٔ زشت می‌کنند، همچنان در رابطه به کرایهٔ راه که در سیت پیش روی زنان را اجازه نمی‌دهند و اگر در سیت پشت سر بیشینی کرایهٔ چند نفر را باید بدهی در این وضعیت اقتصادی خراب که زنان اجازهٔ کار کردن را هم ندارند."

وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان در ماه دسمبر ۲۰۲۱ در مکتوبی به رانندگان موترهای شهری دستور داد تا زنان بدون محرم را برای سفرهای طولانی و زنان بدون حجاب را سوار موترهای شان نکنند.

پس از این فرمان زنان همه روزه در زمینهٔ استفاده از ترانسپورت شهری با مشکلات جدی مواجه اند.

با این حال نرگس احمدزی، فعال حقوق زن که او نیز با مشکل مشابهی مانند دیگر زنان مواجه است می‌گوید، حکومت طالبان باید به چنین تصمیم‌هایش تجدید نظر کند.

به گفته او، زنانی هم هستند که محرم ندارند و مجبور اند به تنهایی امورات بیرونی خانه را انجام دهند و چنین فرمان‌ها زندگی را بر آن‌ها سخت کرده است: "این واقعاً مشکلات زیادی را برای زنان خلق کرده است، بیشتر رانندگان تاکسی و یا ریکشا در شهر دل خوش نمی‌کنند که زنان به گونهٔ تنهایی در موتر شان انتقال بدهند زیرا اگر با آن‌ها مرد نباشد با مشکل روبه‌رو می‌شوند، بیشتر زنان وظیفه دار نمی‌توانند که هر روز محرم همراه خود داشته باشند و یا بیشتر زنانی هستند که محرم ندارند مجبور هستند به تنهایی بیرون بروند پس نیاز است امارت اسلامی در مورد این تصمیم خود تجدید نظر کند."

مجید یک تن از رانندگان موترهای شهری در شهر کابل می‌گوید، پس از فرمان طالبان از نشاندن زنان در کرسی پیش‌روی موتر هراس دارد و زمانی که زنان در کرسی پشت سر می‌نشینند و خانم دیگر پیدا نشود مجبور است کرایهٔ دو نفر را از یک زن بگیرد.

به گفتهٔ او، در کنار این مشکلات بهای مواد نفتی نیز بلند است: "موتر تونس را می‌رانم، تیل قیمت است، با فرمان طالبان مه نمی‌توانم یک سیاه سر (زن) را در سیت پیش‌روی بنشانم، مجبور در پشت سر بشینند و سیاه سر دیگر از کجا کنم که در پهلوی او بنشیند، اگر پیدا شود خوب اگر نشود باز مجبور یک زن را دوباره پائین کنیم، زیرا طالبان مردان را با زنان اجازه نمی‌دهند، به گونهٔ مثال سیت پشت‌سر جای چهار نفر است اگر در چهار نفر سه نفر یک نفر زن باشد ما مجبور هستیم که زن را پایین کنیم، تیل هم قیمت است ما با فرمان که آن‌ها صادر کردند مشکلات زیاد رو به رو هستیم پس خواست ما این است که سیستم را برابر کنند."

اما وزارت امر به معروف طالبان این ادعا‌ها را نمی‌پذیرد و می‌گوید، در فرمان این وزارت تنها گفته شده که زنان نباید تا ۷۸ کلیومتر دورتر به تنهایی سفر کنند.

محمد صادق عاکف مهاجر، سخنگوی این وزارت به رادیو آزادی گفت، هیچ مشکلی با نشستن زنان در کرسی پیش‌روی موتر‌ها وجود ندارد: "نخیر این را نگفتیم که وقتی تنها بود در موتر بالا نشود، اگر در شهر تنها باشد می‌تواند در موتر برود، شرعیت قبول دارد ما هم مشکل نداریم، تنها گفته شده که زنان تا ۷۸ کلیومتر تنها نروند، در گذشته هم از سوی ما چنین چیزی گفته نشده، اما حالی هم کوشش می‌کنیم که مشکلات زنان حل شود."

با این حال از آغاز حاکمیت دوبارهٔ طالبان زنان در افغانستان با محدودیت‌های زیادی مواجه شده اند.

بسته ماندن‌ مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم، خانه‌نشین شدن بیشتر کارکنان دولتی زن، اجباری شدن حجاب و اجازۀ سفر طولانی نداشتن بدون محرم از جمله محدودیت‌هایی اند که طالبان بر زنان وضع کرده اند.

این محدودیت‌ها همواره با واکنش‌های گسترده‌ای داخلی، کشورهای مختلف و سازمان‌های بین‌المللی مواجه شده است.