پس از حاکمیت دوبارۀ طالبان بر افغانستان، خبرنگاران به ویژه خبرنگارانی که در ولایات حضور و فعالیت دارند میگویند که با مشکلات زیادی مواجه شده اند.
عدم دسترسی به اطلاعات، سانسور موضوعات، تهدید و کتمان حوادث توسط مقامات محلی طالبان از جمله مشکلاتی اند که خبرنگارن به آنها مواجه هستند.
احسان الله ولسمل به عنوان گزارشگر یک رسانۀ ملی در ارزگان کار میکند.
او میگوید، نگرانی اصلیاش در زمان نوشتن این است که مقامات محلی چگونه به نشر آن واکنش نشان خواهند داد و چه اقداماتی علیه او انجام خواهد شد.
آقای ولسمل میگوید که نه تنها میترسد، بلکه همه روزنامهنگاران در منطقه با نگرانیهای مشابهی روبهرو هستند.
"وقتی همۀ ما خبرنگاران گزارش میدهیم، ترس ما از این است که مسئولان در برابر آن چی واکنشی نشان میدهند و چه اتفاقی برای ما میافتد، این ترس برای خبرنگاران یک نوع محدودیت است."
این تنها ولسمل نیست، بلکه بسیاری از خبرنگاران در ولایات دیگر نیز با مشکلات مشابهی روبهرو هستند.
ریحان نورزی، رئیس یک رادیوی محلی در قندهار گفت که موضوعات مورد علاقۀ مقامات محلی طالبان را میتوانند گزارش دهند، اما نمیتوانند در مورد موضوعات دیگر گزارش دهند.
او میگوید، عدم همکاری با خبرنگاران ممکن است خبرنگاران ولایتی را مجبور به استعفا بسازد.
"یعنی کم کم خبرنگاران این حرفه را رها کرده و شغل روزنامهنگاری را ترک میکنند."
خبرنگاران در ولایت ننگرهار نیز از مشکلات مختلف شکایت دارند.
آنها میگویند که حتی از سوی مقامات محلی به آنها گفته شده که چیزی علیۀ نظام نباید منتشر شود.
یکی از خبرنگاران در این ولایت که به دلیل مسائل امنیتی نخواست نامش فاش شود، به رادیو آزادی گفت:
"مسائلی است که میگویند، باید یک بار بررسی شود و بعد منتشر شود، یعنی میگویند، طبق منابع چیزی که منتشر میشود نباید خلاف نظام موجود باشد."
نهاد های دفاع از خبرنگاران میگویند که مشکلات خبرنگاران را به طالبان رسانده اند٬ اما اقدامی در مورد صورت نگرفته است
اما در ولایت کندز این قصه به گونهای دیگریست.
شماری از خبرنگارانی که در آنجا کار میکنند، میگویند که مقامات محلی طالبان در ارائه اطلاعات با آنها همکاری میکنند و هیچگاهی در ارتباط به کدام موضوع تهدیدی رخ نداده است.
نویدالله، یک خبرنگار محلی در کندز به رادیو آزادی گفت:
"بخاطر خبر یا گزارشی که به هر اداره یا ارگانی که مراجعه کرده ام با من همکاری کرده اند و برایم کلیپ یا صدا ارسال کرده اند، محدودیتی در این زمینه برای من اعمال نشده است."
اما برخی خبرنگاران در برخی ولایات میگویند که از سوی مقامات محلی طالبان به خاطر مسائل مختلف تهدید به مرگ شده اند.
آنها میگویند، حتا ریاست اطلاعات و فرهنگ طالبان به آنها گفته که در انتخاب موضوعات گزارش با آنها مشورت کنند.
مسؤولان فدراسیون خبرنگاران و نهادهای خبری نیز میگویند که خبرنگاران در افغانستان به ویژه در ولایات، بیش از هر زمان دیگری تحت فشار هستند و از سوی طالبان اجازۀ کار آزادانه به آنها داده نمیشود.
عزیزاحمد تسل، یکی از اعضای این فدراسیون به رادیو آزادی گفت:
"جان خبرنگاران در خطر است، با قحطی، ناامنی، تهدید و فشارهای روانی روبهرو هستند، زندانی میشوند، شکنجه میشوند و سانسور میشوند به این معنی که هر ظلمی که در حق مردم دیگر صورت میگیرد با خبرنگاران نیز صورت میگیرد."
وی گفت که مسئولان این فدراسیون بارها موضوع خبرنگاران را با طالبان مطرح کرده اند، اما نتیجهای نداشته است.
با این حال ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان میگوید، ممکن است که در برخی ولایات به دلیل سوء تفاهمها مشکلاتی وجود داشته باشد، اما آنها تلاش میکنند تا مشکلات خبرنگاران را از طریق ریاستهای اطلاعات و فرهنگشان در ولایتها حل کنند.
"وضعیت خبرنگاران در همه مناطق امارت اسلامی خوب است، اگرچه در سطح ولایات در برخی زمینهها سوء تفاهمهایی وجود دارد و معمولاً در این زمینهها ناآگاهی وجود دارد، اطلاعات به درستی منتقل نمیشود، اما ما همچنان تلاش میکنیم تا از طریق ریاستهای اطلاعات و فرهنگ با خبرنگاران تعامل خوبی داشته باشیم و تا حد امکان به سوالات آنها پاسخ دهیم."
این در حالیست که از زمان به قدرت رسیدن دوبارۀ طالبان در افغانستان محدودیتها برای خبرنگاران و رسانهها افزایش یافته است.
حتی در برخی موارد خبرنگاران مورد ضرب و شتم قرار گرفته و زندانی هم شده اند.
با این حال تصمیم طالبان برای پوشاندن چهرۀ مجریان زن در تلویزیونها واکنشهایی زیادی را در داخل و خارج از افغانستان برانگیخت.
ده روز پیش انجمن ملی روزنامهنگاران بریتانیا با صدور بیانیهای از طالبان خواست تا به بازداشت خودسرانۀ خبرنگاران افغانستان پایان دهد.
پس از حاکمیت طالبان در افغانستان به صد ها خبرنگار و کارمند رسانه یی کشور را ترک کرده اند
پیش از این فدراسیون بین المللی روزنامه نگاران از محدود شدن آزادی بیان در افغانستان ابراز نگرانی کرده بود.
کمیتۀ حفاظت از خبرنگاران در سوم جوزا گفت که طالبان از "تاکتیک" های مختلف برای ترساندن خبرنگاران استفاده میکنند.
استیون بتلر، هماهنگکنندۀ برنامههای این کمیته برای آسیا گفت که طالبان باید بتوانند رسانههای آزاد را تحمل کنند و نباید از انتقاد علیه آنها استفاده کرد.
انجمن خبرنگاران افغانستان در ۲۷ ماه حوت به مناسبت روز ملی خبرنگار گفت، در هفت ماه حکومت طالبان ۸۲ رویداد خشونت علیۀ خبرنگاران ثبت شده که در بیشتر آنها طالبان نقش داشته اند.