زنان معتاد و فعالان حقوق زن نگران اند که با کاهش خدمات تداوی اعتیاد در ولایات، معتادان زن همچنان مریض باقی بمانند و قربانی خشونتهای خانواده گی شوند.
یکی از این ولایت ها فراه است، جای که تعداد معتادان، به ویژه زنان معتاد در ماه های اخیر بیشتر شده و زنان تازه تداوی شده نگران آن اند که به دلیل دسترسی آسان به مواد مخدر، بار دیگر معتاد شوند.
از این میان ٬ سلیمه حدود یک ماه میشود که در مرکز تداوی زنان و اطفال معتاد در فراه بستری است.
سلیمه هشت سال از تریاک استفاده کرده و از میان خانواده شش نفری، تنها یک دخترش سالم است و باقی همه به مواد مخدر معتاد شده اند.
حال که قرار است تا چند روز دیگر وی از کلینیک ترک اعتیاد مرخص شود، نگران است که با توجه به دسترسی آسان و ارزان به مواد مخدر، بار دیگر معتاد خواهد شد.
دسترسی آسان به مواد مخدر در ولایت فراه منجر به افزایش تعداد معتادان شده است
سلیمه میگوید، اگر دوباره معتاد شود، قربانی خشونتهای خانواده گی خواهد شد، زیرا قبلاً نیز به همین دلیل چنین خشونتی را تجربه کرده است.
" میخواهم که بخیر به کار رو بیاورم و یک مصروفیت برایم پیدا شود تا مواد مخدر فراموشم شود. اگر مواد مخدر را ترک کنم خانواده با من گذاره خواهد کرد، اما اگر مواد استفاده کنم بار دیگر همان دلتنگی و گپ ها و کنایه ها آغاز میشود. "
سلیمه بر علاوه خشونت های خانواده گی، رنج بیماری فرزندانش را نیز دیده است، زیرا نوزادانش در بطن وی و یا پس از به دنیا آمدن از دود تریاک مادر و پدر معتاد میشدند.
به اساس ارقام سازمان ملل متحد، از میان هر پنج زن معتاد در جهان، تنها یک زن به امکانات تداوی ترک اعتیاد دسترسی دارد، اما بررسی های وزارت صحت عامه افغانستان در سال ۱۳۹۹ نشان میداد که دسترسی و سطح مراجعه زنان به مراکز ترک اعتیاد در این کشور حتی پایین تر از این است.
در کنار اندک بودن تعداد مراکز تداوی، تبعیض خانواده ها میان مردان و زنان معتاد در افغانستان سبب شده تا به زنان اجازه بستری شدن در مراکز ترک اعتیاد داده نشود و با آنان همانند یک زندانی برخورد صورت گیرد.
پروین طوفان فعال حقوق زن میگوید، با کاهش خدمات صحی در افغانستان، زنان معتاد بیشترین آسیب را دیده اند و به دلیل عدم دسترسی به تداوی ترک اعتیاد، درد اعتیاد و خشونت خانواده گی آنان را به ستوه آورده است.
" خانواده ها نگران استند، خشونتهای خانواده گی رو به افزایش است و باعث به هم خوردن جامعه گردیده است. کلینیک های که در گذشته بود، تعداد آن کمتر شده و بعضی کلینیک ها بسته شده و یک کلینیک ۳۵ بستری را که ما در ولایت فراه داریم، کافی نیست و نمیتواند جلو این سیل معتادان را بگیرد. "
مسوولان محلی ولایت فراه از ادامه ارائه خدمات صحی به زنان معتاد خبر میدهند، اما میگویند که چندین ماه است که کارمندان مراکز تداوی معتادان معاش دریافت نکرده اند.
عبدالجبار شایق معاون ریاست صحت عامه ولایت فراه از نهادهای کمک کننده میخواهد که با توجه به افزایش شمار معتادان، در بخش ارایه خدمات صحی به متقاضیان تداوی با آنان همکاری کنند.
" بسترهای فعلی ما به هیچ عنوان پاسخگوی تقاضای معتادان ولایت فراه نیست، زیرا تعداد معتادان به مراتب بیشتر است و نیاز به بسترهای بیشتر دارند. باید بسترهای مرکز ما به اساس ضرورتی و تقاضای که موجود است، بیشتر شود. "
در حال حاضر در ولایت فراه تنها یک مرکز ۳۵ بستر تداوی زنان و اطفال معتاد فعالیت دارد که پانزده کودک و بیست زن معتاد در آن بستری استند.
این مرکز توانسته در یک سال گذشته ۱۴۰ زن و یک صد کودک معتاد را در داخل بستر تداوی کند و بیش از دو صد معتاد را نیز بگونه تداوی در منزل تحت تداوی قرار داده است.
گزارش: حفیظ نورزاد
