در بیش از ۹ ماه گذشته که طالبان به قدرت بازگشته اند، بسیاری از بازار‌ها سرد شده، اما در ولایت نیمروز بازار قاچاقبران انسان گرم تر شده است.
هزاران جوان به دلایل مختلف از جمله افزایش فقر و بیکاری می خواهند که از افغانستان بیرون شوند.
حکومت طالبان به تازگی مهاجرت غیرقانونی به کشورهای همسایه از ولایت نیمروز را ممنوع اعلام کرده است.
اما پیش از این اعلام، روند قاچاق انسان از نیمروز به ایران همچنان ادامه داشت.
محمود: هفته وار حدود صد تا صد و پنجاه نفر مسافر را رد می کنم.
محمود یکی از قاچاقبران انسان است که می‌گوید از ده سال در گوشه‌ای از شهر زرنج مرکز ولایت نیمروز مسافر خانه دارد.
او به رادیو آزادی گفت که در چند ماه گذشته کارش پر رونق تر شده است: "مسافر در فصل تابستان زیاد می شود و در زمستان بخاطر سردی هوا کم می شود. هفته وار حدود صد تا صد و پنجاه نفر مسافر را رد می کنم."
او افزود مسافرانی که عمدتاً جوان هستند، از ولایت‌های مختلف به مهانخانه‌اش می آیند.
محمود سه موتر دارد و چند کارگر.
او می‌گوید: "در هر موتر حدود بیست نفر را سوار می‌کنیم و طالبان از هر موتر هزار افغانی اخذ می‌نمایند. از نیمروز به مرز پاکستان روان می‌کنیم. آنجا موتر‌های پاکستانی مسافران را سوار موتر‌های خود می‌کنند. مبلغ دو هزار کالدار طالبان آنجا می‌گیرند. مبلغ یک میلیون تومان تا ماشکیل خودم از مسافر می‌گیرم. "
این قاچاقبر ۳۶ ساله می‌گوید که در یک ماه، بیش از ۲۰ میلیون تومان ایرانی معادل ۷۰ هزار افغانی درآمد دارد.
او در مورد مسیرهای قاچاق بیشتر می‌گوید: "در آنجا (ماشکیل) دو راه است که یک راه هفت ساعت پیاده روی دارد و دیگری هفده ساعت. بعداً به مرز ایران می‌رسند که موتر‌های ایرانی آنجا هستند و مسافرین را سوار موتر خود می‌کنند. دو میلیون تومان رانندگان ایرانی می‌گیرند تا مقصد مسافر. راه دیگری است که مسافر از بالای دیوار مرزی رد می‌شوند که بیشتر اوقات توسط ماموران مرزی زخمی و کشته می‌شوند. راه دیوار خیلی خطر دارد. هفت میلیون تومان می‌گیرم که از دیوار مسافر را رد کنیم."
رادیو آزادی خواست در مورد ادعاهای پول ستانی مربوط به مهاجرت غیرقانونی نظر مقام‌های طالبان را بگیرد، اما مسئولان آنان در ریاست مهاجرین، قوماندانی امنیه و هم اداره اطلاعات و فرهنگ در این مورد به رادیو آزادی پاسخ ندادند.
اما به تازگی مولوی سردار محمد ایوبی قوماندان امنیه طالبان در نیمروز در یک نوار صوتی که از طریق اداره اطلاعات و فرهنگ این ولایت منتشر شده مهاجرت غیرقانونی به ایران را ممنوع اعلام کرده است.
از سویی هم عبدالنافع تکور سخنگوی وزارت امور داخله طالبان در صحبت با رادیو آزادی گفت که در مورد منع مهاجرت‌های غیر قانونی به تمام قوماندانی‌های امنیه ولایات رسماً مکتوب فرستاده است: "سفر به گونه قاچاقی منع اعلام شده، از سوی وزارت امور داخله به تمام قوماندانی‌های امنیه ولایات رسماً مکتوب فرستاده شده و دستور داده شده است که جلو سفر‌های غیر قانونی باید گرفته شود همچنان جلو آن عده از قاچاقبرانی که مردم را از راه‌های قاچاقی می‌برند در مورد آنها هم اقدام شود."
هنوز معلوم نیست که این اعلام چقدر تاثیر گذاشته است.
آنچه معلوم است این است که قاچاقبران دیگر هم در ولایت نیمروز فعالیت می‌کنند.
احمد: یک نفر قاچاقبر انسان داخل هوتل آمد و گفت که شما را می برم به ایران باید نفر پنج میلیون تومان ایرانی بدهید
احمد خالدی ۲۶ ساله باشنده سرپل به کمک یکی از قاچاقبران محلی از بهر کارگری حدود شش ماه پیش ایران رسید.
او به رادیو آزادی گفت که پول هنگفتی مصرف کرده است: "همراه خودم مبلغ پنجاه هزار افغانی بود و می خواستم به ایران بروم و چند نفر همراه پیدا کردم و داخل هوتل بودیم که یک نفر قاچاقبر انسان آمد و گفت که شما را می برم به ایران باید نفر پنج میلیون تومان ایرانی بدهید و ما هم قبول کردیم و ما را به یک موتر سوار کرد و حرکت کردیم."
خالدی در مورد سفر پر خطرش بیشتر گفت: "در راه جلو ما را طالبان گرفتند و گفتند باید برای ما پول بدهید تا شما را بگذاریم تا رد شوید. بعداً ما به مرز پاکستان رسیدیم و شب دوباره ما را حرکت دادند و چند ساعت پیاده روی داشتیم تا اینکه به زاهدان رسیدم و از زاهدان به طرف تهران حرکت کردیم و به آنجا رسیدیم."
پس از بازگشت طالبان به قدرت در بیش از نه ماه گذشته، ده‌ها هزار جوان یا افغانستان را ترک کرده یا اینکه در تلاش ترک افغانستان اند. دلایلش هم فرق می کند: برخی مثل خالدی از بهر کارگری در کشورهای همسایه و برخی دیگر هم می‌گویند که به علت ترس از قوانین سختگیرانه طالبان.
به اساس گزارش‌ها حدود یک ماه پیش مقام‌های ایرانی گفته بودند که پس از سرنگونی نظام جمهوریت و تسلط طالبان بر افغانستان، بیش از یک میلیون مهاجر افغان به ایران پناه آورده اند.
اما تمامی جوانان به سرمنزل مقصود نمی‌رسند.
مسعود از ولسوالی کوه بند کاپیسا است.
او هفت ماه پیش رهسپار ایران شد. او در مورد ماجرای سفرش به رادیو آزادی بیشتر گفت: "مدتی بعد از تصرف افغانستان توسط طالبان چند راس گاو و گوساله داشتیم که فروختیم تا پول رفتن به ایران را مهیا کنم. بعداً در مسیر راه به نیمروز با چند نفر دیگر آشنا شدیم و به نیمروز رسیدیم. بعداً به طرف ایران حرکت کردیم. در مسیر راه بسیار با مشکلات فراوان روبرو شدیم. ما با قاچاقبر صحبت کرده بودیم که تا شهر اصفهان ایران به مبلغ هفت میلیون تومان ما را برسانند. بعداً به اصفهان رسیدیم و با معرفی یکی از دوستان در یک کارخانه مشغول به کار شدیم."
اما مسعود می‌گوید که با دستان خالی به افغانستان برگردانده شد: "مدتی بعد توسط پولیس ایران گرفتار شدیم و از مرز هرات دوباره رد مرز شدیم و دوباره به نیمروز آمدیم."
یک گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس نشان می‌دهد که از تابستان پارسال بیش از ۲۵۰ هزار نفر از ایران باز گرداننده شده اند.
مسعود هم که بازگردانده شده می‌گوید که آینده‌اش نامشخص است: "در حال حاضر هم به نیمروز هستیم. وضعیت اقتصادی ما بسیار خراب است و همچنین در مسیر راه که به افغانستان ما را رد مرز کردند تمام مصارف راه را هم از ما گرفتند."
