باگذشت نزدیک به ۹ ماه از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، شماری از شهروندان کشور میگویند که فعالیتهای بانکها هنوز هم به حالت عادی برنگشته است.
عبیدالله عبیدی باشنده کابل است. او از مشکلات در روند خدمات بانکی در افغانستان شکایت دارد.
عبیدی که مشتری یکی از بانکهای خصوصی افغانستان است میگوید، با وجود وعدههای زیاد بانک مرکزی افغانستان به رهبری طالبان مبنی بر عادی سازی فعالیت بانکها، هنوز هم او و دیگر مشتریان بانکها در اخذ پول از حسابهایشان با مشکل روبهرو هستند.
او میگوید که برای گرفتن پول از حسابش باید نیمههای شب به دروازۀ بانک برود و پس از انتظارهای زیاد تنها میتواند که ۲۰۰ دالر و یا ۲۰ هزار افغانی از حسابش پول بگیرد: "فعلاً بانکها به حساب دالری ۲۰۰ دالر بیشتر نمیدهند و به حساب افغانی ۲۰ هزار افغانی بیشتر نمیدهند. کسانی هم که دالر نیاز دارند همهشان دالر گرفته نمیتوانند."
مریم: مردم به راحتی داخل بانک شده نمیتوانند، محدودیتها در داخل بانکها زیاد است.
کاظم باشنده دیگر کابل از مشکل مشابه شکایت دارد: "حالا با مرور زمان نمایندگی برخی بانکها در کابل فعال شده، اما مشکل به گونۀ قطعی حل نشده و در بانکها که میرویم در نوبت میباشیم."
مریم باشنده ولایت پنجشیر نیز با بر شمردن این گونه مشکلات از ازدحام بیش از حد در بانکها شکایت دارد: "مردم به راحتی داخل بانک شده نمیتوانند، محدودیتها در داخل بانکها زیاد است. بیروبار در داخل و بیرون بانک زیاد است. مردم دو روز سه روز پیش کارتهای شان را در نوبت میگذارند و روزی هم که میروند یک روز باید انتظار بکشند."
به گفتۀ آنان، خدمات اخذ پول از دستگاههای خودپرداز یا (ای تی ام) نیز به حالت عادی برنگشته و شمار محدودی از این ماشینها تنها در شهر کابل فعال اند.
بر اساس آخرین فیصلۀ بانک مرکزی افغانستان زیر ادارۀ حکومت طالبان، مشتری هر حساب انفرادی بانکها میتواند که به گونۀ هفتهوار ۴۰۰ دالر امریکایی و یا ۳۰ هزار افغانی از حساب خود پول اخذ کند.
از سوی دیگر اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان میگوید که بخش زیاد مشکلات تجار در بخش بانکها حل شده است.
"ارائه خدمات بانکی برای تاجران چگونه است؟"
توکل احمدیار، رئیس این اتاق به رادیو آزادی گفت که در حال حاضر تاجران بدون هیچگونه مشکلی میتوانند که به خارج از کشور پول ارسال کنند: "وزارت خزانهداری امریکا که بانکهای افغانستان را آزاد کرد. یعنی تاجران را آزاد گذاشت که یعنی پول ارسال کرده میتوانند. به همین حساب پولهای ما خارج میرود و شرکتهایی که برای مواد میروند مشکلی ندارند."
به گفته آقای احمدیار، همین اکنون تنها مشکل در بخش انتقال پول این است که برخی بانکهای خارجی بخاطر تحریمهایی که بر افغانستان وضع شده، با بانکهای افغانستان معاملات پولی انجام نمیدهند.
با این حال بانک مرکزی افغانستان با مدیریت طالبان میگوید، از زمان سقوط افغانستان به دست طالبان تا به حال، سهولتهای زیادی در روند خدمات بانکی این کشور ایجاد شده است.
صابر مومند، سخنگوی این بانک به رادیو آزادی گفت: "پلانها و طرحهایی که زیر دست دافغانستان بود، بخشهای مهمش عملی شده و دیگر بخشهایش هم عملی میشوند. بسیار تحولات و پیشرفتهایی در این هشت ماه داشتیم."
با سقوط نظام جمهوری پیشین روند خدمات در بیشتر بخشها از جمله بخش بانکداری مختل شد.
هر چند فعالیتهای بانکها در روزهای نخست حاکمیت طالبان از سر گرفته شدند، اما با گذشت نزدیک به ۹ ماه هنوز هم فعالیت بانکها به حالت عادی برنگشته است.
گزارش - عبدالحمید حکیمی