در آستانه فرا رسیدن سال تعلیمی جدید در افغانستان، هزاران شاگرد دختر بالاتر از صنف شش در میان بیم و امید منتظر بازگشتن به مکتب اند.
طالبان وعده کرده اند که در ماه حمل سال نو خورشیدی تمامی مکتبهای دخترانه در افغانستان باز خواهند شد.
"دخترانی که تا صنف شش به مکتب میرفتند بالای ما زیاد فشار میآمد که چرا ما نمیتوانیم به مکتب برویم و چرا از مکتب رفتن ما محروم استیم."
عایشه چهارده ساله یک سال پیش در لیسه نسوان ولسوالی جبل السراج در ولایت پروان صنف نهم دوره آموزشیاش را پشت سر گذاشته بود.
اما با بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در تابستان پارسال، عایشه مثل هزاران دختر دیگر نتوانست که به درسهایش ادامه دهد.
به تازگی طالبان وعده کرده اند که با شروع سال جدید تعلیمی در افغانستان در دوم ماه حمل تمامی مکتبهای دخترانه باز خواهند شد.
عایشه به رادیو آزادی گفت که امیدوار است که طالبان به وعدهشان عمل کنند و اینکه او برای بازگشتن به مکتبش روز شماری میکند: "ما خوشبین بودیم که زود تصمیم بگیرند امارت اسلامی که دختران از صنف شش الی دوازده بتوانند به مکتب بروند.که تا هنوز اعلان نکردند. اما باید اعلان میکردند. امروز تاریخ ۲۳ ماه حوت است که باید زود اعلان میکردند که دختران را اجازه میدهند که به مکتب بروند."
عایشه میگوید که افغانستان به مشارکت زنان در بخشهای مختلف نیاز دارد: "اگر ماه حمل شروع شود و ما را اجازه ندهند که به مکتب برویم ما نگران آن روز استیم ما باید مکتب برویم و درس بخوانیم تا به کشور خود خدمت کنیم.کشور ما به کدرهای مختلف نیاز دارد اگر داکتر باشد میتواند مشکل زنان را رفع کند و یک مرد نمیتواند که به مشکل آنها رسیدگی کند. مثل همین در هر بخش به دختران در جامعه نیاز است."
عایشه از یک دوره به دورماندن از مکتب قصههای عاطفی دارد که میگوید یاد و خاطرات درس خواندن در صنف با همصنفانش همواره ذهنش را با پریشانی همراه ساخته است. مکتب برای عایشه یک دنیای رویایی است که حالا میگوید برای روزهای رفتن به مکتب دلش تنگ شده است.
به اساس معلومات عبدالرسول رسولی سخنگوی ریاست معارف ولایت پروان در این ولایت ۱۲۴ لیسه دخترانه وجود دارد که حدود نزدیک به سی هزار شاگرد دختر از رفتن به مکتب محروم اند که از صنف شش به بالا شامل این لیسهها اند.
اما دخترانی که از صنف هفت به پایین شامل مکتب اند در سال جاری به مکتب رفته اند.
سُتره سما ۱۵ ساله یکی دیگر از شاگردان دختر است که در شهر چاریکار مرکز ولایت پروان زندگی میکند. او در لیسه دخترانه حره جلالی در صنف یازدهم درس میخواند که طالبان به قدرت بازگشتند او هم مثل عایشه از رفتن به مکتب بازماند.
او به رادیو آزادی گفت که در مورد بازگشتن به مکتب در ماه حمل هنوز چندان مطمئن نیست: "تا هنوز امارت اسلامی هیچ توجه برای باز شدن مکاتب دختران نکرده. فقط از صنف اول الی شش دختران اجازه دارند درس بخوانند و سرنوشت دخترانی که در صنف هفت الی دوازده درس میخوانند معلوم نیست که آیا میتوانند به درس خود ادامه بدهند یا خیر؟ ما نگران این استیم که چه وقت دروازههای مکتب به روی ما باز میشود و به درسهای خود ادامه دهیم."
مانند عایشه و سُتره هزاران دختر دیگر در ولایتهای شمال کابل لحظه شماری میکنند که دروازههای مکتب به رویشان دوباره باز شود.
ذاکره شانزده ساله شامل صنف دوازدهم در لیسه نسوان قریه دولت شاهی بگرام بود که امسال از مکتب رفتن بازماند.
او از طالبان میخواهد که بگذارد در ماه حمل او و دیگر هم صنفیهایش به مکتب برگردند: "من منتظر این استم که آیا در این حکومت برای ما اجازه داده میشود که برویم به مکتب یا نه؟ و خواهش ما این است که برای ما زمینه تحصیل را فراهم کنند که به مکتب خود ادامه دهیم در سال جاری هم برای ما اجازه داده نشد که به مکتب برویم و در سال جاری هم آینده ما نامعلوم است."
ذاکره در این حال خواستش را از طالبان این گونه مطالبه میکند: "خواست ما از امارت اسلامی این است که مکتبهای ما باز شود و مطابق حجاب اسلامی به مکتب برویم و در زمان جمهوریت هم حجاب را مراعات میکردیم. چون جامعه به دختران نیاز دارد بخاطریکه میتوانند معلمه، داکتر و یا در بخشهای دیگر کار کنند. و ما میخواهیم بفهمیم که در آینده چه میشود آیا برای ما اجازه داده میشود که به مکتب برویم."
از بابت محروم بودن دختران شاگرد مکتب از صنف ششم به بالا برخی از خانوادهها نیز انگشت انتقاد بلند میکنند. رامش عیار ۳۸ ساله در ناحیه یازدهم شهر چاریکار مرکز ولایت پروان زندگی میکند.
او دو دختر دارد یکی شاگرد صنف هفت و دیگری شاگرد صنف هشت است.
رامش از نگرانیاش به رادیو آزادی بیشتر میگوید: "این موضوع باعث نگرانی بیشتر شهروندان افغانستان بخصوص ولایت پروان شده است. ما ضرورت به کدرهای مختلف علمی و تخصصی در زندگی خود داریم که در عرصه صحی، تعلیمی و نظامی باشد که ضرورت به فارغان از صنف دوازدهم به طبقه اناث و ذکور نیاز است که باید برای دختران اجازه مکتب رفتن داده شود کسانی که در دوره متوسطه و یا لیسه استند باید به درسهای خود ادامه بدهند تا بتوانند به آرزوهای شان برسند و مصدر خدمت شوند. خواهش ما از امارت اسلامی این است که به دختران اجازه مکتب رفتن را بدهند."
در پانزدهم ماه اگست سال گذشته میلادی، طالبان به قدرت باز گشتند.
اما تا حال هیچ کشوری حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است.
یکی از پیش شرطهای کلیدی برای به رسمیت شناختن حکومت طالبان، رعایت حقوق بشر به ویژه حقوق دختران و زنان خوانده شده است.
محمد حسن حقانی رئیس معارف طالبان در ولایت پروان است. او به رادیو آزادی گفت به دختران بازمانده از مکتب در سال جاری اجازه داده خواهد شد تا به مکتب بروند: "برای دختران در گذشته از صنف اول الی شش اجازه مکتب رفتن را داده بودیم و از صنف هفتم الی دوازدهم مطابق امر وزارت در سال جاری آغاز میشود که در این بخش کدام مشکل وجود ندارد که تا هنوز برای ما امر نکرده اند."
به آغاز سال نو تعلیمی بیشتر از یک هفته باقی مانده است.
معمولاً در سالهای گذشته در روز دوم ماه حمل درسهای مکاتب شروع میشد و شاگردان دختر و پسر به مکتب میرفتند، حالا بسیاری از شاگردان دختر مانند عایشه و سُتره با هیجان بیشتر روزشماری میکنند و آرزو دارند که مانندسال گذشته در این بهار خود را در صنف مکتب بیابند.