شماری از زنان و دختران پس از حاکمیت دوباره طالبان در افغانستان در اعتراضهای پیهم با شعار "نان، کار، آزادی" به جادها ریختند.
اکنون شماری از این بانوان که صدای دادخواهی زیر حاکمیت طالبان بلند کرده بودند، بازداشت شده اند- نهادهای بین المللی چون سازمان ملل آن را کار طالبان میداند-هرچند طالبان تاکنون در بارۀ این بازداشتها پاسخ روشنی نداشته اند.
سلسله بازداشت زنان و دختران معترض با نشر ویدیویی توسط تمنا زریاب پریانی از لحظهیی که به گفته او افراد طالبان شبهنگام برای ربودن او و خواهرانش به دروازه خانهشان میکوبیدند، هویدا شد.
تا اکنون از بازداشتگاههای شماری از دخترانی که گرفتار شده اند سرنخی در دست نیست.
طالبان هم با وجود انتقادهای تند مردم و جامعۀ جهانی تاکنون در مورد محل نگهداری این زنان و دختران حرفی نزده اند و در مواردی از بازداشت آنان انکار کرده اند.
اما دامن این انتقادها با افزایش روزهای در بند بودن زنان و دختران معترض همچنان گستردهتر میشود.
منتقدین اینبار طالبان را از شعار تا عمل نشانه گرفته اند.
شماری از زنان معترض، فعالان حقوق زن و فعالان سیاسی میگویند طالبان در کار بازداشت و توقیف بانوان معترض خلاف ادعاهایشان در پیوند به پایبندی به شریعت اسلامی و سنتهای مردم افغانستان عمل کرده اند.
آنان میافزایند حکومت طالبان هیچ نیروی نظامی زن در تشکیلات خود ندارد و نیز زنان به وظیفههایشان در زندانها برنگشته اند اما با این وجود هم طالبان دست به بازداشت و توقیف زنان و دختران میزنند-ادعایی که طالبان تاکنون در بارۀ آن خاموشی اختیار کرده اند.
فوزیه وحدت عضو اتحادیه همبستگی زنان افغانستان میگوید حق طلبی جرم نیست و زنان ناگزیر اند در برابر محدودیتهای وضع شده از سوی طالبان که دایره زندگی آنان را تنگ کرده صدای حق خواهی خود را بلند کنند.
او در گفتگو با رادیو آزادی گفت: " یک زن را بازداشت میکنید به کدام شیوه شما که نه کدام زندان زنانه دارید نه پولیس زن دارید نه بندیخانه زنانه دارید شما این خانمها را کجا میبرید من این سوال را پرسان میکنم کجا است او غیرت افغانی شما چه شد او شریعت شما؟"
خانم وحدت همچنان از طالبان خواست بهجای بازداشت و توقیف زنان و دختران معترض با آنان به میز گفتگو بنشینند.
شماری از زنان معترض همچنان میگویند افراد حکومت طالبان از نخستین روزها به اعتراض زنان با زبان زور و خشونت پاسخ دادند.
راضیه بارکزی یک تن از زنان معترض ادعا دارد که حتی شاهد دست اندازی افراد طالبان به زنان و دختران در جریان اعتراضات بوده است.
او گفتار و رفتار طالبان را جدا از هم و نیز برخی از عملکردهایشان را در پیوند با زنان خلاف آموزههای اسلامی میداند.
او به رادیو آزادی گفت:" در دادخواهیها من شاهد دست اندازیهای گروه طالبان بودم و اینکه اینها حالا میآیند از خانههای مردم دختران را میبرند این که اصلاً عملکرد اسلامی نیست و کاملاً متضاد تمام ارزشهای اسلامی و جامعه افغانی است طالب از اسلام فقط شعارش را بخاطر فریب مردم بلد است و حتی اینها دانش اسلامی ندارند."
باور شماری از فعالان سیاسی هم بر این است که طالبان با استفاده ابزاری از دین اسلام پا بر گلوی زندگی و حقوق انسانی افغانان گذاشته اند.
شکریه بارکزی یک تن از آگاهان امور سیاسی و فعال حقوق زن میگوید طالبان بیشتر از آنچه را که میگویند کاربرد ابزاری و تجاری میکنند.
خانم بارکزی در گفتگو با رادیو آزادی گفت:" من فکر میکنم آنچه را که طالبان در حد دین ادعا میکنند همان دین تجارتی است که برای بهدست آوردن قدرت محکوم نگهداشتن جامعه و مردم را تکفیر کردن است که متاسفانه از سالیان زیاد در افغانستان دین وسیله رسیدن به قدرت سیاسی، اندوختن پول و سرمایه و استبداد استفاده شده."
با این همه شینکی کروخیل یک تن از اعضای پیشین ولسی جرگه با اشاره به بودن کارمندان زن در عرصه ملکی و نظامی در حکومت پیشین به رادیو آزدی گفت: "نمیفهمم چرا طالبان مخالف بعضی وظایف هستند. حالی باید درک کرده باشند که خودشان بعضی موارد را آنقدر جدی میگیرند باید این را بدانند که مراکز سلب آزادیهای مربوط به زنان میشود یا زنان در آنجا نگهداری میشوند، زنان در مدیریت و محافظتش شامل باشد نه اینکه توسط آقایان و این موضوع را باید بسیار جدی بگیرند."
از چند روز به اینسو تلاش کردیم پاسخ مسئولان مربوطه حکومت طالبان را در مورد این اتهامها و انتقادها داشته باشیم اما همراز خلیل سخنگوی استخبارات، سعید خوستی سخنگوی وزارت داخله، عقیل جان عازم معاون سخنگوی وزارت داخله، بلال کریمی معاون سخنگو و ذبیح الله مجاهد سخنگوی حکومت طالبان حاضر به پاسخگویی به پرسشهای رادیو آزادی نشدند.
پیش از این اما هاکف مهاجر سخنگوی وزارت امر به معروف حکومت طالبان در این رابطه به رادیو آزادی گفته بود:" از لحاظ شریعت اگر یک زن مجرم باشد پولیس میتواند که او را بازداشت کند."