سرمنشی سازمان ملل متحد نسبت به عدم مصونیت غیر نظامیان و استفاده از آنان بهعنوان سپر در افغانستان نگرانی کردهاست.
انتونیو گوترش بررسی جنایات بشری جنگها را یک اقدام ضروری دانسته و تأکید کرده که هر کشوری باید تمام تلاشهای نهاییاش را برای بررسی جنایات و رسیدگی به آن انجام دهد.
انتونی گوترش ناوقت روز گذشته که در مراسم گشایش نشست شورای امنیت سازمان ملل در مورد مصونیت افراد ملکی سخنرانی میکرد، به جنایات ضد بشری در افغانستان اشاره کرد.
او به حملۀ ماه می سال گذشته در مقابل یک مکتب در کابل اشاره کرد که مسئولیت آن را گروه داعش به عهد گرفت و در آن نزدیک به ۹۰ تن کشته و ۲۴۰ تن دیگر زخمی شدند.
آقای گوترش میگوید، تمام طرفهای جنگ باید به قوانین جهانی بشردوستانه احترام بگذارند.
او میافزاید: "نخست باید تمام طرفها به قوانین بشردوستانه احترام بگذارند. در سالهای اخیر در بخش عملی نکردن به این قوانین نگرانیهای زیادی دیده میشود. حمله بر افراد ملکی و یا زیربناهای ملکی و یا هم حملات بیرویه و استفاده از افراد ملکی بهعنوان سپر انسانی منع است."
قادر دانش کاکای زرغونۀ ۱۸ ساله، یکی از قربانیان حمله به مکتب سیدالشهدا در منطقۀ دشت برچی کابل میگوید که حمله به مکتب جنایت جنگی است و باید عاملان آن بازداشت شوند و عدالت تأمین شود.
آقای دانش میگوید: "ما تنها عزیزمان را از دست دادیم. خواست ما از دولت این است که باید این رویداد بررسی شود. عاملش پیدا شود و از خانوادهها دستگیری شود. این خواست خانوادههای تمام قربانیان است."
حمله بر مکتب سیدالشهدا در غرب کابل به تاریخ ۱۸ ثور سال جاری خورشیدی واکنشهای گستردهای را در داخل و بیرون کشور به همراه داشت و همه خواستار بررسی این رویداد شدند.
پیش از این محکمۀ بینالمللی لاهه نیز خواستار تحقیقات جدی در مورد جنایات جنگی در افغانستان شده بود که با استقبال خانوادههای قربانیان مواجه شد.
پس از آنکه محکمۀ بینالمللی جرایم تصمیم به بررسی جنایات جنگی در افغانستان گرفت، اکنون تعدادی از قربانیان جنایات جنگی در افغانستان از این تصمیم استقبال میکنند.
در نشست سه روزۀ اسلو هم از امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجۀ حکومت طالبان نیز پرسیده شد که در جریان جنگها چه تعداد افراد غیرنظامی از سوی آنان کشته شده اند، اما او پاسخ روشنی ارائه نکرد.
اما بلال کریمی، معاون سخنگوی حکومت طالبان از اظهارات سرمنشی سازمان ملل استقبال میکند، اما جنایات جنگی را به دیگر طرف جنگ مربوط میسازد.
او میگوید: "ما هم طرفدار این هستیم. اما کشور ما اشغال شده بود. چرا این قدر فاجعۀ بزرگ در آن شد؟ روستاها بمباردمان شد، زیربناها و مساجد بمباردمان شدند، خانههای مردم با خاک یکسان شد. اگر این همه جنایات که از سوی اشغالگران و حامیانشان بالای هموطنان ما شده، بررسی شوند، یک پیشرفت بزرگ است."
به اضافۀ طالبان، در جریان جنگهای ۲۰ سال گذشته نیروهای خارجی و نیروهای امنیتی و دفاعی حکومت پیشین افغانستان نیز در شماری از رویدادها متهم به جنایت جنگی شدهاند.
در ۴۵ سال گذشته بیشترین قربانیان جنگها غیر نظامیان افغانستان هستند.
در همینحال، سرمنشی سازمان ملل میگوید، استفاده از سلاح در مناطق شهری و دیگر محلات زندهگی تهدید جنگهای بیرویه را افزایش میدهد و در کنار آن غیر نظامیان میتوانند آسیبهای مخرب فوری یا دراز مدت را متحمل شوند.
بهگفتۀ آقای گوترش، در حال حاضر قربانیان زیاد اینگونه حملات معلول شدهاند و یا هم به گونۀ جدی زیان روانی دیدهاند.
او همچنان به آوارهگی میلیونها نفر در نتیجۀ گسترش جنگها اشاره کرد و افزود که این وضعیت بد خانههای افراد زیادی را تخریب کرده و آنان را با مشکلات زیادی مواجه کردهاست.