انجمن اجتماعی دادخواهان افغان به مناسبت سالروز رویداد یکاولنگ بامیان عکسهای قربانیان چهار دهه جنگ را به نمایش گذاشته و خواهان به محاکمه کشانیدن و مجازات عاملان این قتلها شدهاست.
مسئولان این انجمن میگویند، این عکسها مربوط به قربانیان دورههای حاکمیت خلق و پرچم، مجاهدین، حاکمیت دور اول طالبان و ۲۰ سال اخیر است.
بهگفته مسئولان انجمن اجتماعی دادخواهان افغان، این انجمن در سال ۲۰۰۷ ایجاد شده و از سال ۲۰۱۵ تا اکنون جمعآوری عکسهای قربانیان جنگ را آغاز کرده که تا به حال حدود ۱۰ هزار عکس قربانیان ۴ دهه جنگ را جمعآوری کردهاست.
این نمایشگاه عکس امروز یکشنبه «۱۹ جدی ۱۴۰۰» در پارک شهر نو کابل برگزار شدهاست.
ویدا، رئیس این انجمن به رادیو آزادی میگوید که آنان خواهان به عدالت کشیدن و مجازات عاملان قتل قربانیان این ۴ دهه جنگ هستند: "۱۹م جدی مصادف است با قتل عام یکاولنگ که بیشتر از ۳۰۰ نفر در دور اول طالبان قتل عام شدند، این عکسهایی را که اینجا میبینید از قربنیان چهار دهه جنگ است، از دور حاکمیت خلق و پرچم، حاکمیت تنظیمهای هشت ثوری، دور اول طالبان و بعد از آن که طالبان به جنگ و حملات خود ادامه دادند، هدف ما بیشتر همی است که جنایتکاران چهار دهه باید به محاکمه کشانیده شوند."
برخی خانوادههای قربانیان جنگهای اخیر با استقبال از این کار میگویند، خواهان به مجازات رسیدن عاملان قتل عزیزانشان هستند.
در نمایشگاه عکس قربانیان چهار دهه جنگ افغانستان عکس راهد نیز به چشم میخورد.
راهد که محصل سال سوم پوهنتون کابل بود، سال گذشته در ۲۱ سالگیاش در حمله بر این پوهنتون کشته شد.
مادر راهد میگوید، پسرش دختری را دوست داشت و میخواست پس از پایان تحصیلاش با او ازدواج کند، اما با تمام آروزهای که بر دل داشت اکنون آن را با خود زیر خاک برد.
او به رادیو آزادی گفت: "بچه مه هنوز ۲۲ ساله نشده بود، بسیار آرزو ها داشت، از کدام آرزوهایش بگویم، سال سومش بود و یک سال مانده بود تا پوهنتوناش تمام شود، دختری را دوست داشت و میخواست با او زندگی خود را بسازد، اما حال زیر خرمن خاک خوابیده و دردی است که من در این یک سال و دو ماه میکشم و غماش همیشه تازه است."
مادر راهد میگوید، او و خانواده ۲۰ جوانیکه جانهایشان را در حملۀ خونین پوهنتون کابل از دست دادند، خواهان عدالت هستند.
شماری از شهروندان کابل نیز میگویند، چهار دهه جنگ در افغانستان بجز تباهی هیچ سودی برای مردم نداشته است.
حمیدالله از باشندهگان شهر کابل به رادیو آزادی گفت: "اگر صلح و آرامی باشد و زمینه کار و زندگی باشد، ما کشور خود را ترک نخواهیم کرد، از امارت اسلامی میخواهیم که جنگ و قتل و کشتار دیگر بس است."
با این همه مقامهای حکومت طالبان ۲۰ سال جنگ در افغانستان را علیه اشغال دانسته و از آن دفاع میکنند.
بلال کریمی معاون سخنگوی حکومت طالبان به رادیو آزادی گفت: "امارت اسلامی ۲۰ سال علیه اشغال مبارزه کرد و کسانیکه از اشغالگران حمایت میکرد جنگ ما تحمیلی بود و هیچ موردی را ما نداریم که در بین سال گذشته علیه اهداف ملکی و یا غیر نظامی حملات قصدی داشته باشیم، ما از آن دفاع میکنیم و با افتخار به آن میبالیم."
آقای کریمی افزود که خانوادههای قربانیان دیگر جنگها میتوانند که اسناد و شواهد خود را با حکومت طالبان در میان بگذارند.
این درحالیست که خانوادههای قربانیان جنگها و نهادهای حقوق بشری همواره خواستار بررسی اتهامهای مربوط به جنایات جنگی در افغانستان از سوی محکمهها و نهادهای بینالمللی شدهاند.
خانوادههای قربانیان رویداد یکاولنگ بارها گفته اند که طالبان به روز نزدهم ماه جدی سال ۱۳۷۹ هجری خورشیدی پس از تصرف ولسوالی یکاولنگ، نزدیک به ۳۰۰ غیر نظامی را به گونۀ گروهی به قتل رسانیدند، اما حکومت طالبان تا به حال در پیوند به این رویداد اظهار نظر نکردهاست.