حکومت طالبان جمع آوری بته ومان را در افغانستان منع اعلان کردند.
ومان یا بندک بته خودرو است که در ولایت های فراه، بادغیس، غور و غزنی در دامنه های کوه می روید و در گذشته از آن در ساخت ادویه های سنتی یا (یونانی) استفاده می شد.
در سه سال اخیر اما، گروه های مافیای مواد مخدر با خرید این بته از نزد مردم، آن را با استفاده از دستگاه مخصوص پروسس کرده و از آن ماده افدره یا (Ephedrine) را بدست می آورند.
متخصصان بخش مبارزه با مواد مخدر میگویند که افدره نوع مواد خالص است که بجای مواد کیمیاوی (precursors) در تولید شیشه و هیرویین استفاده می شود.
گل آغا و سلطان باشنده گان فراه و غزنی در صحبت با رادیو آزادی از کاروبار ومان در این دو ولایت برای ما میگویند: "ومان یک نوع بته است که در مناطق کوهستانی می روید، مردم آن را می آورند و ماشین می کنند، وقتی آن را ماشین کردند یک ماده بنام لیف را از آن بدست می آورند، از همین لیف شیشه می سازند. ومان در هر فصل سال است، اما بیشتر در بهار سبز می کند."
او می افزاید: "مردم به کوه ها می روند و بته ومان را جمع آوری کرده و آن را توسط موترها انتقال میدهند و در اینجا آن را در دستگاه انداخته و از آن شیشه تولید می کنند، شیشه را شما میدانید که یک ماده ضرررسان است. امارت اسلامی در روزهای اخیر آن را منع اعلان کرده است."
در یک گزارش گروه تحقیق و نظارت تحریم‌های سازمان ملل متحد که در سال ۱۳۹۹ نشر شد، در آن خود طالبان به مدیریت تولید کارخانه های مواد مخدر با استفاده از بته ومان متهم شده بودند، اما در آن زمان طالبان دست داشتن در تولید مواد مخدر را رده کرده بودند.
در این گزارش آمده بود، از میان شیشه ای که با استفاده از ومان در فراه و بادغیس تولید می شود، ۶۰ فیصد آن در افغانستان به مصرف می رسد و باقی ان به همکاری مافیای بین‌المللی به کشورهای استرالیا، آسیای مرکزی، کشورهای خلیج، ایران و افریقای جنوبی قاچاق می‌شود.
مصباح الدین مستعین سخنگوی وزارت زارعت حکومت طالبان بی آنکه به استفاده از ومان در تولید مواد مخدر اشاره کند، میگوید، که جمع آوری بته ومان را به دلیل شکایت مردم منع اعلان کرده اند.
او می گوید: "بعضی مردم شکایت کرده بودند که این بته به کشورهای دیگر قاچاق می شود، از همین رو جمع آوری این بته منع اعلان شد. بعد از این تحقیق صورت می گیرد و با شرکت های تماس گرفته خواهد شد که از این بته در تولید دارو استفاده می کنند. یک راه درست برای آن در نظر گرفته خواهد شد."
منع جمع آوری بته ومان در حال است که به تازه گی حکومت طالبان از تفاهم با یک شرکت خارجی خبر داده اند که بر مبناء آن، با کمک همین شرکت حدود ۳۰ هزار جریب زمین در افغانستان بنگ کشت می شود و از آن در تولید ادویه استفاده خواهد شد.
