با به قدرت رسیدن دوباره طالبان در افغانستان، در کنار سایر بخشها، سرمایهگذاری در بخش ترک اعتیاد نیز رو به کاهش است.
یک زوج جوان افغان که قصد داشتند با ایجاد یک مرکز ترک اعتیاد به جوانان معتاد به مواد مخدر در بخش ترک اعتیاد کمک کنند، به دلیل تغیر شرایط حال تصمیم گرفته اند که این برنامهشان را تا یک مدت زمان نا معلوم به تعویق بیاندازند.
رضا خُرمی و فاطمه نظری چندی قبل تصمیم گرفتند که یک مرکز کوچک ترک اعتیاد را ایجاد کنند و در آن هم نسلانشان را که در آتش اعتیاد به مواد مخدر میسوزند، تداوی و برایشان فرصت کار را فراهم کنند.
این زوج جوان از مدتی به اینسو با گردانندگی یک چینل یوتیوب، تلاش کردند پول کمایی کنند و در آینده نزدیک یک مرکز کوچک ترک اعتیاد را بدون کمک خارجی و با همین امکانات دست داشتهشان ایجاد کنند، ولی تحولات اخیر در افغانستان برنامه آنان را برهم زد و حال اولویت رضا و فاطمه نیز تغییر کرده است.
خرمی گفت: "دو ماه قبل با خانمم صحبت کردم که اگر بتوانیم سال آینده یک کمپ و یا یک آدرسی را ایجاد کنیم و در آنجا بتوانیم سالانه جان پنج معتاد، ده معتاد و در نهایت ۲۰ معتاد مواد مخدر را نجات بدهیم. ما این برنامه را در نظر داشتیم و برای آن برنامهریزی هم کردیم، اما متاسفانه وضعیت دیگرگون شد و اهداف که ما داشتیم و اهدافی که داریم، متاسفانه برای ما دیگر میسر نیست."
رضا و فاطمه در نظر داشتند که ده لک افغانی را بر این مرکز ترک اعتیاد هزینه کنند و نخست از بستری کردن دو معتاد در آن آغاز و با گذشت زمان و فراهم شدن امکانات، تعداد بسترها را به ۲۰ بستر افزایش دهند.
فاطمه نظری که از زمان تحصیل تجربه درمان معتادان را نیز دارد، میگوید، معتادان مواد مخدر نیازمند جدی به کمک افراد سالم جامعه اند، اما وی این کمک را نیازمند شرایطی میداند که زمینه کسب و کار در آن فراهم باشد.
نظری گفت: "من در پوهنتون کابل روانشناسی خواندیم. من در دوره تحصیل در دو شِفاخانه ترک اعتیاد کار کردم و این حقیقت را دریافتم که افراد معتاد نیاز به یک مرکز و یک کسی دارند که در کنار شان باشد و کمک شان کند، ولی متاسفانه فعلاً که شرایط نامساعد شده، من و رضاجان تصمیم داریم که اگر شرایط خوب شد و یا توانستیم از این کشور بیرون برویم، ما این برنامه خود را حتماً تطبیق میکنیم."
در دو سال اخیر تعداد زیادی از مرکزهای ترک اعتیاد در شهرهای بزرگ افغانستان که از سوی اشخاص و یا مستقیماً از سوی نهادهای خارجی تمویل میشدند، مسدود شده است و با کاهش کمکهای مالی و تخنیکی خارجی، ارایه خدمات در مرکزهای دولتی نیز بگونه چشمگیر کاهش یافته است.
داکتر فرید بزگر٬ مسوول یک موسسه کمک به افراد معتاد میگوید، با پایان فعالیتهای بشر دوستانه خود افغانها در بخش تداوی معتادان و قطع کمکهای خارجی، تداوی معتادان سخت آسیب خواهد دید و تعداد معتادان مواد مخدر در افغانستان افزایش خواهد یافت.
بزگر گفت: " تمامی مراکز ترک اعتیاد بر کمکهای خارجی متکی بود، اگر کمکهای خارجی کاهش یابد و یا قطع شود، واضح است که بر فعالیت این مراکز تاثیر منفی بجا میگذارد. در کنار این، علت بزرگ اعتیاد مشکلات اقتصادی و تشویشهای روانی است و اگر کمکهای خارجی کاهش یابد، امکان آن وجود دارد که تعداد معتادان مواد مخدر هم بیشتر شود، که این کار میتواند یک بحران انسانی را بهوجود بیاورد."
حد اقل در ۱۳ سال اخیر، در کنار بیش از ۸۰ مرکز دولتی، دهها مرکز کوچک تداوی معتادان از سوی فعالان اجتماعی و افغانهای ثروتمند در افغانستان ایجاد شده بود، اما در دو – سه سال اخیر اکثریت این مرکزها به دلیل ناامنی و مشکلات مالی مسدود شده است.