اکثریت معتادان موادمخدر نباتی به استفاده از شیشه و هیرویین رو آورده اند.
اکثریت افرادی که در گذشته بناءً به باورهای نادرست از موادمخدر نباتی جهت تداوی و آرام کردن درد استفاده می‌کردند، حال به موادمخدر کیمیاوی رو آورده اند.
یافته‌های وزارت صحت عامه افغانستان در هنگام اجرایی برنامه تداوی معتادان در منزل نشان میدهد که، اکثریت زنان و مردانی که در گذشته بناءً به باورهای نادرست از مواد مخدر نباتی همانند تریاک و چرس به هدف تداوی استفاده می‌کردند، حال آنان با مرور زمان به مواد مخدر کیمیاوی معتاد شده اند.
شفیق یکی از ده‌ها معتاد تحت تداوی است که عدم آگاهی و باور نادرستش در رابطه به مواد مخدر سبب شده، تا ابتداء از آن برای تداوی استفاده کند و روی هم رفته به یک معتاد دایمی مبدل شد.
شفیق که راننده موترهای باربری بود، از روزهای قصه می‌کند که به دلیل راننده‌گی در شب‌ها و روزها احساس خسته‌گی می‌کرد و برای رهایی از این خسته‌گی، استفاده از تریاک را آغاز کرد، اما استفاده از تریاک سبب شد که وی به مواد مخدر کیمیاوی معتاد شود.
او میگوید: "قبل از نشه راننده‌گی می‌کردم. بار اول از تریاک آغاز کردم، چون فکر می‌کردم که وجودم ضعیف است و توان کار بیشتر را نداشتم. شش – هفت سال از تریاک استفاده کرده و کار می‌کردم، بعد از آن استفاده از هیرویین را آغاز کردم و سه سال می‌شود که هیرویین می‌کشم."
ارزیابی‌های وزارت صحت عامه نشان میدهد که در میان افرادی که از مواد مخدر نباتی به مواد مخدر کیمیاوی رو آورده اند، اکثریت آنان زنان و اطفال اند.
داکتر آرزو متخصص بخش تداوی معتادان میگوید، حتی مادرانی که در گذشته برای آرام ساختن فرزندان شان تریاک میدادند، حال با استفاده از دود هیرویین و شیشه فرزندان شان را بی‌حس می‌سازند، تا آنان به کار خانه رسیده‌گی کنند.
او میگوید: "یک خانواده است، ما می‌خواهم که آن را آماده تداوی سازیم، فرزندان این خانواده شیر به شیر اند و مادر شان هیرویین را در شیر حل کرده و برای آنان میدهد و یا وقتی هیرویین را بگونه انشاقی استفاده می‌کند، دود آن را به روی کودکان خود پف می‌کند تا آنان آرام شوند و مادرش به کاروبار خانه رسیده‌گی کند. از همین خاطر حال این مادر بجای تریاک از شیشه و هیرویین استفاده می‌کند و دود آن را در خانه پخش می‌کند، بناءً این دود سبب می‌شود تا اطفال شان نیز معتاد شوند."
هارون رشید شیرزاد معیین قبلی وزارت مبارزه با مواد مخدر میگوید، حتی برخی بته‌های نباتی، همانند بته ومان را که خانواده‌ها در گذشته از آن بگونه طبابت یونانی استفاده می‌کردند، حال خود همین خانواده‌ها آن را در خانه پروسس کرده و از آن مواد مخدر کیمیاوی می‌سازند و استفاده می‌کنند.
او می‌افزاید: "در گذشته‌ها زنان همین بته ومان را از کوه می‌آوردند و آن را میده کرده، خود شان می‌خوردند و به اطفال شان هم میدادند. مواد سفید رنگ آن درد معده و گرده‌ها را آرام می‌ساخت. مردم با آن عادت داشتند، اما نمی‌دانستند که در آن مواد کمیاوی وجود دارد که از آن شیشه ساخته می‌شود."
بته ومان که در اکثریت ولایت‌های افغانستان، به ویژه در فراه و غزنی می‌روید و با نام طبی اِفیدرین (Ephedrine) یاد می‌شود، تولید کننده‌گان مواد مخدر در سال‌های اخیر از آن بجای تیزاب استفاده می کنند و از آن هیرویین و شیشه می‌سازند.
