تجلیل از مجموعه سنت‌و آیین‌های جشن نوروز در ولایت هرات درغرب افغانستان افزایش یافته است. سمنک‌پزی، تهیه هفت‌میوه، هفت‌سین، شاهنامه‌خوانی و رفتن به تفریح‌گاه‌ها از مهمترین رسم و رواج‌های نوروزی در میان هراتیان است. فرهنگیان و جوانان در تلاش رونق دوباره جشن‌های نوروزی تلاش میکنند.
جوانان هراتی «چهارشنبه سوری» یا آخرین چهارشنبه سال ۱۳۹۹ را در دامنه کوه‌های شمالی شهر هرات درون یک تفریح‌گاه با برافروختن آتش و پریدن از روی شعله‌های آتش جشن گرفتند.
چهارشنبه سوری، نخستین جشن از مجموعه جشن‌های نوروزی است، اما در هرات با حضور افراط‌گرایان دینی، با شکوه برگزار نمی‌شود. اما گروهی از جوانان به‌شمول فرهاد مجیدی برای احیای این جشن کهن آستین بالا زده‌اند.
او می‌گوید: «جشن چهارشنبه سوری یکی از آیین‌های کهنه این سرزمین است و به پیشواز سال جدید دور همی‌های بوده در سابق و چهارشنبه‌های آخر سال جمع می‌شدند و جشن شادی بوده در آیین کهن ما.»
هفت میوه، سمنک پزی و پهن کردن سفره هفت‌سین جز رسم و رواج‌های نوروزی است.
«سمنک در جوش ما کپچه زنیم
دیگران در خواب ما دبچه زنیم
سمنک نذر بهار است/ میوه شب زنده‌دار است
سمنک در جوش ما کپچه زنیم
دیگران در خواب ما دبچه زنیم»
صدیقه تمسکی، ۶۰ ساله با خواندن سرود سمنک، یاد دوران جوانی‌اش را تازه می‌کند، اما می‌گوید سمنک پزی سنت دیرینه در بین زنان حالا علاقمندان کمی دارد.
او می‌گوید: «در زمان قدیم بود، تمام خانه‌ها و ۱۰۰ خانه و ۹۰ خانه سمنک پخته می‌کرد. همین حالا کم شده و از ۱۰۰ خانه، ۱۰ خانه هم پخته نمی‌کند. من از تمام شهروندان عزیز خود خواهش می‌کنم که سمنک پزی پس دوباره در افغانستان رایج بسازند.»
تفریح‌گاه‌های هرات در روزهای نوروز، چهارشنبه اول سال و ۱۳ بدر جنب و جوش زیادی دارد. فاطمه ۱۸ ساله چشم انتظار رسیدن روزهای مناسبتی جشن نوروز است.
او می‌گوید: «در خود روزهای نوروز که سمنک‌پزی می‌کنیم که افراد دیگر از قوم‌ها و همسایه‌ها به خانه می‌آیم و بعد از آن دوست داریم به بیرون برویم و طبعیت نگاه کنیم.»
بزم شعر خوانی و موسیقی به مناسب فرا رسیدن نوروز ۱۴۰۰ در هرات برپا شد.
ادریس نریمان، شاعر جوان هراتی با نامزدش در این مراسمی اشتراک کرده است و بر زنده‌نگه داشتن رسم و رواج‌های نوروزی تأکید دراد.
او می‌گوید: «دومین سالی هست که با همسر خود هستم و اولین تجربه ما قسمی بود که سفره هفت‌سین پهن کردیم. لحظه سال تحویل با همسر، مادر و باقی خوانده تجلیل کردیم.»
شاه‌نامه خوانی، نیز در فهرست رسم و رواج‌های نورزی افغان‌ها شامل است.
«یک اینک که بر تو چنین گشته‌ام
خرد را ز بهر هوا کشته‌اند
و دیگر که از تو مگر کردگار
نشان‌ات یکی پورهم اندر کنار
به بالای سام نریمان بود
به نرم خوی کریمان بود.»
احمد غنی خسروی، پژوهشگر ادبی در هرات، تجلیل از نوروز را به هزاران سال قبل از دین اسلام می‌داند و آن را مغایر با آموزه‌های دینی نمی‌داند.
او می‌گوید: «نو روز یک ارزش تاریخی هست و این ارزش تاریخی به به اندازه هزاران سال قدامت دارد و طی هزاران سال اجداد آریایی ما از نخستین روزی که جمشید می‌آید تا به همین روز گرامی داشته شده، پس ما وظیفه داریم این را به‌عنوان ارزش تاریخی و ملی خود به فرزندان خود منتقل کنیم.»
همواره جشن نوروز به استثنایی دوره رژیم طالبان در قلمرو افغانستان برگزار شده. حالا فرهنگیان و شهروندان افغان می‌کوشند تا دوباره سنت‌های نوروزی را با شکوه در میان مردم احیا کنند. فرهنگیان می‌گویند که رونق دوباره نوروز شدنی، اما زمان بر است.