به اساس گزارش تازه هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) از اول جنوری ۲۰۱۸ تا ۳۱ جنوری ۲۰۲۱ شصت و پنج کارمند حقوق بشری و رسانهای در افغانستان کشته شدهاند.
به اساس این گزارش ۱۱ کارمند رسانهای و حقوق بشری از آغاز مذاکرات صلح بینالافغانی از ۱۲ سپتمبر ۲۰۲۰ تا ۳۱ جنوری ۲۰۲۱ به گونه هدفمند کشته شدهاند.
دیبرا لاینز، نماینده ویژه سرمنشی ملل متحد برای افغانستان میگوید: "صدای مدافعین حقوق بشر و رسانهها برای هر جامعه باز و شایسته ضروری است. در زمانی که گفتوگو و پایان دادن به جنگ از طریق مذاکره و توافق سیاسی باید در محوریت قرار گیرد، صدای مدافعین حقوق بشر و رسانهها باید بیشتر از هر وقت دیگر شنیده شود، اما در عوض آنها خاموش میشوند."
به اساس این گزارش، در دو سال اخیر از ۶۵ قربانی در بیشتر از یک سال، ۳۲ تن از حوزه حقوق بشر و ۳۳ تن از بخش رسانهها هستند که از این تعداد ۱۱ تن (۵ مدافع حقوق بشر و ۶ کارمند رسانهای) تنها در چهار ماه اخیر جانشان را از دست دادهاند.
این گزارش وضعیت موجود را نگرانکننده توصیف کرده و از همه طرفهای درگیری خواسته است تا از خشونت خود بکاهند.
پیام دولت افغانستان این است که خبرنگاران و فعالان جامعه مدنی چهرههای شناخته شده در جامعه هستند و طالبان نمیخواهند آنها را زنده بگذارند.
ضیا ورسجی عضو دفتر مطبوعاتی امرالله صالح معاون اول ریاست جمهوری، به رادیو آزادی میگوید: "گروه طالبان پس از توافق با امریکا در دوحه دست به ترورهای هدفمند، انفجار ماینهای کنار جادهیی و ماینهای مقناطیسی زدهاند. اعترافات عاملان این ترورهای بیانگر واقعیت امر است که در عقب همه این ترورها دست گروه طالبان است و واکنش این گروه در برابر اعلامیه معاونیت اول برای اعدام عاملان ترورهای هدفمندف بیانگر واقعیت امر است."
اما طالبان همواره حمله به روزنامهنگاران و فعالان جامعه مدنی را محکوم کرده و هر نوع دست داشتن در قتل آنها را رد کرده اند.
ذبیحالله محاهد سخنگوی گروه طالبان به رادیو آزادی گفته که تحقیقات خود را در باره عاملان قتلهای هدفمند انجام داده و در زمان مناسب آنها را با مردم شریک میسازند.
الیاس داعی خبرنگار رادیو آزادی در هلمند در ۱۲ نومبر ۲۰۲۰ در اثر انفجار ماین مقناطیسی در موترش کشته شد.
گرچه دولت افغانستان گفته که برخی افراد در ارتباط با این قتل دستگیر شدهاند اما عاملان قتل شمار دیگر خبرنگاران تا کنون مشخص نیست.
یما سیاوش گوینده پیشین طلوعنیوز، رحمتالله نیکزاد خبرنگار آزاد در غزنی، ملالی میوند گوینده تلویزیون انعکاس در ننگرهار و شمار دیگر از خبرنگاران در چند ماه اخیر کشته شدند.
پیامد این حملات برای جامعه رسانهای و مدنی سنگین بوده است.
در گزارش یوناما آمده که شمار زیادی از خبرنگاران دست به خودسانسوری زده یا کارشان، خانه و کشور خود را ترک کردهاند.