۲۷ دسمبر روز بینالمللی آمادگی در برابر بیماریهای همهگیر است. امسال این روز مصادف شده با همهگیری ویروس کرونا در سراسر جهان. این بیماری بیش از هشتاد میلیون نفر را مبتلا کرده و جان بیش از میلیون و هفتصد هزار نفر را گرفته است.
با وجود پیشرفت طبابت، هنوز هم بیماریهای همهگیر در جهان نه تنها آرامش بلکه جان مردم را در سراسر جهان میگیرد.
کووید-۱۹ یکی از بیماریهای همهگیری است که در یک سال اخیر اوضاع جهان را به شدت تأثیر قرار داده است.
در افغانستان هم این بیماری آرامش مردم را برهم زد. یکی از کسانی که زندگیاش تحت تأثیر این همه بیماری همهگیر دگرگون شد، نثاراحمد است که در ارزگان باداممیفروشی دارد.
او میگوید: "کرونا بر کار من بسیار تاثیر کرده است. پیش از آن از ولسوالیها بادام گردآوردی میکردیم و به ولایتهای دیگر صادر میکردیم و میفروختیم. اما حالا همه متوقف شده. افزون بر این جان پدر ریشسفید مرا هم گرفت. در قریهها مردم با مشکلهای زیادی روبهرو هستند."
صمیم که در بلخ دکان دارد، به دلیل قرنطین متحمل زیانهای هنگفتی شد.
او میگوید: "از آغاز شیوع ویروس کرونا تا تقریباً چهار ماه، همه جا قرنطین بود. ما تاوان زیادی کردیم. فعلا هم بازارها ورشکسته است و ما بیکار در خانههای خود نشستهایم."
روز بینالمللی آمادگی در برابر بیماریهای همهگیر، ۲۷ دسامبر، امسال برابر شده با روز دوم هفته پنجاهویکم گسترش ویروس کرونا در افغانستان.
این ویروس ابتدا در شهر ووهان چین شیوع کرد و پس از آن به تدریج به سراسر جهان پخش شد.
امریکا، هند، برازیل، روسیه، فرانسه و بریتانیا در صدر کشورهایی هستند که بیشترین شمار مبتلایان ویروس کرونا را در خود جا داده است.
اما پیش از این هم بیماریهایی وجود داشته که جان میلیونها تن را گرفتهاست.
طاعون، طاعون سیاه، آنفلونزای هسپانیایی، آنفلونزای آسیایی، اچآیوی/ایدز و آنفلونزای خوکی بیماریهایی همهگیر و ویروسی هستند که هنوز هم موردهای مثبت برخی از آنها ثبت میشود.
مورد مثبت این بیماریها و ویروسها در ابتدا در یک کشور ثبت و پس از آن به کشورهای دیگر جهان انتقال یافتهاند.
سازمان جهانی صحت برای هر یک از این بیماریها عاملهای جداگانه را شناسایی کرده است.
با وجود این، این سازمان برای این بیماریهای همهگیر همیشه رهنمایی و پیشنهادهایی مطرح کردهاست.
اگرچه این سازمان تا اکنون واکسینی برای ویروس کرونا تجویز نکرده، اما شماری از کشورها از جمله امریکا، روسیه و بریتانیا واکسینهایی را تطبیق میکنند.
سازمان جهانی صحت تا حال تنها بر رعایت رهنمودهایی صحی تاکید میکند.
استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی، شستن دستها و قرنطین افراد مبتلا به این بیماری از توصیههای این سازمان است.
اما وزارت صحت عامه افغانستان برای جلوگیری از گسترش این ویروس چه برنامههایی دارد؟
نورالله ترهکی، معاون سخنگوی این وزارت به رادیو آزادی گفت: "از روزی که کرونا در افغانستان شیوع یافته تا حال ما تدابیر کافی را گرفتهایم و پلان داریم تا تدابیر دیگری هم بگیریم. مثلا در اول ظرفیت معاینه کم بود، اما حال ۵ هزار است. همین گونه کمبود آکسیجن هم مشکل بزرگ در کشور ما بود، اما حال فابریکه تولید آکسیجن را در داخل کشور فعال کردهایم."
در افغانستان براساس آمار تازه و رسمی وزارت صحت، تا اکنون ۹۲ هزار و ۱۱۳ فرد مشکوک به ابتلا به ویروس کرونا آزمایش شدهاند. از آن جمله ۵۱ هزار و ۸۴۱ مورد مثبت ثبت شدهاست.
به گفته مقامهای این وزارت، ۴۱ هزار و ۱۲ تن از بیماران بهبود یافته و ۲ هزار ۱۵۸ تن جان دادهاند.
در همین حال، ۷ هزار ۹۵۰ بیمار مبتلا به کووید-۱۹ در بیمارستانها بستری هستند. ۳۶۷ تن آنها در اتاقهای عاجل هستند.