متن طرزالعمل کاری گفتوگوهای صلح افغانستان که به رادیوی آزادی رسیده نشان میدهد که اساس این گفتوگوها ۴ مورد مشخص است.
متن کارشیوۀ اجندای مذاکرات صلح میان افغانان که رئیس جمهور غنی به آن مرحله اول گفتوگوهای صلح گفته، به دسترس رادیوی آزادی قرار گرفته است.
در این متن چهار مورد، اساس قرار گرفتن توافقنامۀ صلح دوحه میان امریکا و طالبان هنگام گفتگوها، در نظرداشت خواست مردم افغانستان(صلح پایدار)، تعهد دو طرف مذاکرهکننده افغانی به صلح پایدار و خواست مکرر ملل متحد که صلح پایدار است، اساس این گفتوگوها خوانده شده اند.
یک عضو هیئت مذاکراهکنندۀ دولت افغانستان که به دلیل حساست موضوع نمیخواهد نامش در گزارش گرفته شود، این متن طرزالعمل مذاکرات را که رادیوی آزادی به آن دست یافته است، تائید میکند.
این عضو هیئت حکومت افغانستان سه عبارتی این متن - خواست مردم افغانستان، دو طرف مذاکرهکننده و خواست مکرر ملل متحد – را چنین توضیح میدهد که هدف از خواست مردم افغانستان قطعنامۀ لویه جرگهی مشورتی صلح، دو طرف مذاکرهکننده جمهوری اسلامی افغانستان و تحریک اسلامی طالبان و خواست ملل متحد قطعنامۀ ۲۵۱۳ این سازمان میباشد.
شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامۀ ۲۵۱۳ در سال ۲۰۲۰ از تلاشها برای تامین صلح در افغانستان استقبال کرد و گفت که این شورا به اتفاق آرا ، از دولت افغانستان و طالبان میخواهد تا با ایجاد حسن نیت، اقدامات اضافی برای ایجاد اعتماد از جمله كاهش خشونت و آزادی زندانیان انجام دهند.
به گفتۀ این عضو هیئت گفتگوکنندۀ حکومت کشورهای جرمنی، ناروی و قطر هر کدام به صورت جداگانه پای توضحیات این سه عبارت امضا کرده اند و کاپی های آن را به طرف های گفتگوکننده سپرده اند.
در متن طرزالعمل کاری مذاکرات ۲۱ اصول برای پیشبرد این مذاکرات تعیین شده است.
- عدم گنجانیدن هیچ موضوع خلاف دین و منافع علیای کشور
- برگزاری مذاکرات با نیت و ارادۀ موفقیت
- با صداقت و خلوص نیت و در فضای خوب از سوی دو طرف
- حفظ احترام متقابل و عفت کلام از جملهی اصول خوانده شده اند.
در این اصول همچنین آمده است که در صورت عدم توافق بر سر موضوعی در جریان مذاکرات، این موضوع باید توسط کمیتهی مشترکی حل گردد و در صورت بروز اختلاف در تفسیر نصوص شرعی هیئت مشترکی از هر دو طرف آن را حل کند.
در اصول مذاکرات از هر طرف مذاکرهکننده ۳ کاتب در نظر گرفته شده و متن مورد فیصله باید در پایان هر نشست از سوی هر دو طرف مورد تایید قرار گیرد.
در پیوند به معلوماتی که با رسانهها شریک ساخته میشود، باید هر دو طرف توافق داشته باشند و از اظهارات غیرمسوولانه هم باید جلوگیری صورت گیرد.
در مادهی چهاردهم این طرزالعمل آمده که در صورت نیاز به مشوره به پیشنهاد یک طرف مذاکرهکننده وقفه اعلام خواهد شد.
در ماده ۱۶ام هم نوشته شده که میزبان و تسهیلکنندگان تنها نقش میزبان و تسهیلکننده را دارند و تسهیلکنندگان در نشستهای مذاکرات حضور نمیداشته باشند.
حفظ محرمیت اسناد زیاد مهم دانسته شده و گفته شده که به استثنای موارد توافقی هر دو طرف، از شریکسازی اطلاعاتی که جریان مذاکرات را متضرر میسازد، باید جلوگیری صورت گیرد.
در ماده بیستم این طرزالعمل آمده که رسانهها و افراد دیگری که تحت عنواین مختلف میخواهند وارد محل مذاکرات شوند، باید از محل مذاکرات دور نگهداشته شوند.
در مادهی ۲۱ هم آمده که تمام اسناد مذاکرات به زبانهای دری و پشتو تهیه میشوند و اعتبار هر دو زبان یکسان است.
یک عضو دیگر مذاکراتی دولت افغانستان نیز به رادیو آزادی میگوید که بیشتر موردهای این متن شامل متن اصلی طرزالعمل کاری مذاکرت است.
اما سخنگوی تیم مذاکراتی طالبان به دلیل آنچه که وی عدم شریکسازی این گونه معلومات با رسانهها عنوان کرد، از تایید یا رد این متن طرزالعمل خودداری کرد.
گفتوگوهای صلح میان افغانان به تاریخ ۱۲ سپتمبر آغاز شد و بحثها بر سر این طرزالعمل کاری نزدیک به ۳ ماه طول کشید و سر انجام به تاریخ ۲ دسمبر هر دو طرف اعلام کردند که روی طرزالعمل به توافق رسیده اند و گفتوگوها روی آجندا به زودی آغاز میشود.