وزارت دولت در امور شهدا و معلولین می‌گوید، راهکاری را برای معلولان تهیه کرده است که در آن صنف‌های اختصاصی به کودکان معلول، آموزش حرفه، ویلچر برای آنان و کمک مالی به خانواده‌هایشان در نظر گرفته شده است.
عبدالشکور ۶۲ ساله، باشندۀ شهر کابل می‌گوید که ۵ فرزند معلول دارد و همه روزه آنان را به مکتب می‌برد و پس به خانه انتقال می‌دهد.
به گفتۀ او، در حال حاضر ۴ فرزندش از مکتب فارغ شده اند و تنها یک پسر معلولش باقی مانده که همه روز او را با دشواری به مکتب می‌برد و دوباره به خانه انتقالش می‌دهد.
ان می‌گوید: "پسر من عبدالبصیر نام دارد و صنف دوازده است. برادرش کوچک‌اش هر روز او را به مکتب برد و پس به‌خانه می‌رساند. اگر برادرش مصروف باشد من و یا مادرش او را می‌رسانیم. به همه معلوم است که رساندن یک معلول به مکتب و از مکتب به خانه کار دشواری است."
او می‌گوید که برای رفت و برگشت اولادهای معلولش به مکتب حکومت سهولتی را ایجاد نکرده است.
از سوی دیگر شازیه ۲۰ ساله، باشندۀ ولایت کنر می‌گوید که علاقۀ زیادی به آموزش و پرورش داشت، اما معلولیت این شانس را از او گرفت.
او در نتیجۀ اصابت راکت بر خانه‌شان معلول شده است.
او می‌گوید: "۱۱ سال می‌شود که معلول شده ام. اگر جور می بودم آرمان آموزش را داشتم، اما معلولیت من را محروم ساخت."
وزارت دولت در امور شهدا و معلولین می‌گوید که بر اساس آمار رسمی به شمول زنان، مردان، دختران و پسران حدود یک میلیون معلول در افغانستان وجود دارد.
صدیق پتمن، معین پیشین وزارت معارف می‌گوید که در مکتب‌های شهر کابل هیچ برنامۀ مشخصی برای آموزش معلولان وجود ندارد و این مشکلات در نقاط دوردست نسبت به شهرهای بزرگ چند برابر است و به همین دلیل ده‌ها هزار کودک معلول از آموزش و پروش محروم شده اند.
در کنار حکومت شماری از نهادهای دیگر داخلی و خارجی وجود دارند که برای ارائه خدمات به کودکان معلول کار می‌کنند.
موسسۀ آشیانه یکی از این نهادها است که در راستای شامل ساختن کودکان معلول کارگر در مکتب کار می‌کند.
محمد یوسف نوابی، مسئول این نهاد به رادیوی آزادی گفت که آنان تا پیش از سال ۲۰۱۳ برنامه‌هایی را برای کودکان معلول داشتند، اما به دلیل نبود بودجه و قطع شدن کمک‌های موسسه‌های خارجی این برنامه‌ها متوقف شدند.
او می‌گوید: "ما تا قبل از سال ۲۰۱۳ برای کودکانی که مشکلات روحی و روانی داشتند، برخی برنامه‌هایی را داشتیم، ما حدود ۴۵۰ کودک را راجستر کردیم، شماری از آنان برای رفتن به مکتب آماده شدند و شمار دیگر هم می‌توانستند که مشکلات روزانۀ خود را حل کنند، اما پروژه حمایت نشد و در حال حاضر این برنامه را نداریم."
آقای نوابی می‌گوید که برای کار با کودکان معلولم، به پروسونل فنی و امکانات زیاد نیاز است، اما این‌گونه امکانات در افغانستان محدود است.
ادارۀ تعلیمات تخنیکی و مسکلی می‌گوید که برای آموزش افراد نابینا، ناشنوا و لال ۱۶ مکتب در سطح کشور وجود دارد، اما معلولان فزیکی یکجا با دیگر افراد سالیم تدریس می‌شوند.
نصیر امیری، مدیر عمومی مکتب‌های این اداره به رادیوی آزادی گفت: "برای معلولان فزیکی در معارف هیچ محدودیتی وجود ندارد، آنان می‌توانند که در کنار دیگر دانش‌آموزان به آموزش خود ادامه دهند، تلاش کردیم که برای معلولان فزیکی مکتب ابتدائیه در نظر بگیریم، اما صنف‌های خاص برای آنان وجود ندارد."
اما وزارت دولت در امور شهدا و معلولین می‌گوید، در هماهنگی با موسسه‌های بین‌المللی و داخلی یک راهکار ده ساله را برای معلولان تهیه کرده است که در آن صنف‌های اختصاصی به کودکان معلول، آموزش حرفه، ویلچر برای آنان و کمک مالی به خانواده‌هایشان در نظر گرفته شده است.
ضیاءالحق فضلی، سخنگوی این وزارت به رادیوی آزادی گفت: "در آن به صورت کل به معلولان به ویژه کودکان معلول که از مکتب و دیگر فرصت‌های تعلیمی و تحصیلی محروم ماده اند، توجه خاص صورت گرفته است، تمام مکتب‌ها، پوهنتون‌ها و تمام اداره‌ها مکلف هستند که برای آنان رمپ، لفت و علایم مشخص و فرصت‌ها را ایجاد کنند که همین گونه معلولان هم در آن شامل هستند."
این در حالیست که بر اساس معلومات وزارت معارف به دلیل ناامنی، عرف و عنعنات ناپسند، فقر و مهاجرت حدود ۳.۷ میلیون کودک در افغانستان از آموزش و پرورش محروم مانده اند که ۶۰ درصدشان را دختران هستند.
