اداره ملی احصائیه: فارسی و دیگر زبان‌های ملی از فهرست زبان‌های خارجی حذف شده‌اند

ادارۀ ملی احصائیه و معلومات می‌گوید که زبان‌های داخلی و خارجی بر اساس فهرست تهیۀ شده از سوی وزارت مخابرات در سال ۱۳۹۶ درج فورم تذکره‌های الکترونیکی شده‌است.

احمد جاوید رسولی، رئیس ادارۀ ملی احصائیه و معلومات روز پنجشنبه «۱۰ میزان ۱۳۹۹» در یک نشست خبری در کابل می‌گوید، تمام زبان‌های ملی و داخلی کشور که در بیرون از کشور تکلم می‌شود، در فهرست زبان‌های خارجی هم درج بود و بنا بر اعتراض برخی شهروندان در حال حاضر زبان فارسی و دیگر زبان‌های ملی از فهرست زبان‌های خارجی حذف شده‌اند.

آقای رسولی افزود: "به‌خاطری‌که از سوء تفاهم جلوگیری کنیم و برخی افراد از این موضوع استفادۀ ابزاری نکنند، ما تمام زبان‌های ما را که در لیست زبان‌های ملی ما است، از لیست زبان‌های خارجی حذف کردیم."

مدارک رسیده به رادیو آزادی نشان می‌دهد که فارسی و تاجکی به‌عنوان زبان‌های خارجی و همچنین زبان‌های اردو، پنجابی، ملتانی، عربی، سندهی، مغولی، قزاقی و برخی زبان‌های دیگر به‌عنوان زبان‌های داخلی در فورم توزیع تذکره‌های الکترونیکی درج شده‌است.

این اقدام ادارۀ ثبت احوال نفوس با واکنش‌های زیادی در بین شهروندان افغانستان که به زبان فارسی دری صحبت می‌کنند، مواجه شده‌است.

شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته اند که این کار تعصب آشکارا در برابر زبان فارسی دری است.

هارون معترف، یکی از این معترضان به رادیو آزادی می‌گوید که این کار سبب ایجاد تفرقه میان اتباع افغانستان می‌شود.

آقای معترف می‌افزاید: "آنچه که ادارۀ توزیع شناسنامه‌های برقی با فورمه‌های ثبت شناسنامه‌های برقی انجام داده، خیانت ملی است و یک برخورد غیر اخلاقی است و این بدون شک دست کسانی است که در پی نفاق در بین مردم و اقوام افغانستان اند و کسانی‌که مرتکب این جنایت، کار زشت و غیر اخلاقی شده‌اند، باید مورد پیگرد قرار گیرند."

در همین حال شماری از زبان‌شناسان می‌گویند که خارجی تلقی کردن زبان فارسی و تاجکی و داخلی تلقی کردن زبان‌های چون اردو، سندهی، ملتانی و غیره از منظر زبان‌شناسی منطق ندارد.

جاوید فرهاد، نویسنده و شاعر به رادیو آزادی گفت که زبان فارسی دارای هویت و پیشینۀ پر بار تاریخی و فرهنگی است که مربوط به حوزۀ تمدنی و فرهنگی افغانستان، ایران و تاجکستان می‌شود.

آقای فرهاد می‌گوید: "ما با عصبیت در بارۀ این پدیدۀ مشترک فرهنگی که میان سه حوزۀ تمدنی و فرهنگی مشترک شمره می‌شود با عصبیت برخورد کنیم و نام زبان فارسی را مشمول زبان‌های بی‌گانه در افغانستان کنیم. من می‌گویم که این یک حرکت ناسنجیده و غیر دانشگاهی و غیر علمی است."

به‌گفتۀ آقای فرهاد، تفاوت لهجه و گویش در هر زبان وجود دارد و هر گویش و لهجه زبان جداگانه نیست.

این نخستین بار نیست که روند توزیع تذکره‌های الکترونیکی جنجالی می‌شود و پیش از این نیز روند توزیع آن با واکنش‌های روبه‌رو بوده است.