مسئولان اداره صحت عامه بدخشان میگویند که مرگومیر مادران در این ولایت در پنج سال اخیر ۵۰ درصد کاهش یافته است.
ضیاگل ۲۸ ساله در روستای "قول دشت" در ولسوالی بهارک ولایت بدخشان زندگی میکند.
او میگوید که هشت سال پیش ازدواج کرد و چهار بار باردار شد، اما سه بار سقط کرد. ضیاگل حالا به شفاخانه مرکزی شهر فیضآباد آمده تا فرزند چهارمش را از دست ندهد.
او میافزاید:"تاحال سه طفل من سقط شدند – بخاطری که قریهمان از شفاخانه دور است. این بار اول است که به فیضآباد آمدهام. در خانه تداوی میکردم، اما دیدم که در خانه دیگر نتیجه نمیدهد."
داکتر عبدالغفار وحدت، مسئول کلینیک صحی ولسوالی شهدا به رادیو آزادی میگوید، دوری روستاها از مراکز صحی و خرابی راهها از دلایل عمده مرگومیر مادران است.
او میافزاید:"شماری از زنان را که ما ارجاع میدهیم، بر اثر خرابی راه، منتظرماندن در سیلاب و در نتیجه خونریزی تلف میشوند. امسال طفلی در مسیر راه فیضآباد تلف شد. سال قبل یک خانم وقتی که از ولسوالی ارجاع شد، در مسیر راه در نتیجه خونریزی از بین رفت."
فرزانه فنا، مسئول صحت باروری اداره صحت عامه بدخشان به رادیو آزادی میگوید که مرگومیر مادران و نوزادان در مقایسه با پنج سال پیش ۵۰ درصد کاهش یافته است.
او میافزاید: "در سال ۲۰۰۱ بررسی در ولسوالی راغ صورت گرفت. مرگومیر مادران در بدخشان از ۱۰۰ هزار زن ۶۵۰۰ تن در وقت ولادت از بین میرفتند. چون هر سال بررسی نمیشود. به این خاطر بررسی سال ۲۰۱۵ نشان داد که از ۱۰۰ هزار زن باردار ۶۶۱ تن هنوز هم در جریان ولادت از بین میرود."
خانم فنا همچنین میگوید که در بدخشان بیش از ۴۱ هزار زن بدخشانی توانی باروری دارند. بیشتر آنها به دلیل فرهنگ مردسالاری، سنتهای اجتماعی، فقر و دور روستاها از مراکز صحی، به مراکز صحی مراجعه نمیکنند.
او میافزاید: "در ولایت بدخشان ۴۱۴۲۶ زن واجد شرایط برای حمل هستند. واجد شرایط برای مراقبتهای قبل از ولادت و بعد از ولادت هستند. هنوز هم ولادت در سطح مراکز صحی کم است."
مسئولان اداره صحت بدخشان میگویند که ۱۱۵ مرکز صحی در سراسر بدخشان فعال هستند، اما محدودیت دسترسی به خدمات صحی، فقر و تغذیه ناکافی، مشکلات سیستم حملونقل، ناامنی و دوری و دشوارگذار بودن راهها زمینه مرگومیر مادران را فراهم کرده است. سطح پایین آگاهی عمومی و سنتهای اجتماعی مردسالار، از دیگر عوامل مرگومیر مادران بدخشانی دانسته میشود.