درحالیکه بسیاری از کشورها در حال کاستن یا برداشتن محدودیتهای وضع شده به خاطر شیوع ویروس کرونا هستند، بحثهایی به میان آمده که انتخاباتِ مهم در کشورهای مختلف جهان چگونه برگزار شود.
از اواخر ماه فبروری به این طرف، بیش از ۵۰ کشور تأریخ تعیین شدۀ انتخابات ملی، منطقوی و محلیشان را تغییر داده و به تأخیر انداختهاند.
به طور مثال، قرار بود دور دوم انتخابات پارلمانی ایران در ۱۷ اپریل، انتخابات پارلمانی مقدونیۀ شمالی در ۱۲ اپریل و انتخابات عمومی صربیا در ۲۶ اپریل برگزار شود.
درحالیکه قرنطین و توقف فعالیتها در اروپا در ۱۷ مارچ آغاز شد، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه دستوری را امضاء کرد که بر اساس آن، ۲۲ اپریل رأی دهی عمومی برای ورود تعدیلات در قانون اساسی روسیه برگزار میشد. ولی پوتین گفت که تأریخ تعیین شده قابل تغییر است.
براساس قانون اساسی روسیه، پوتین نمیتواند خود را در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ نامزد کند. اما به گزارش مرکز خبر رادیو آزادی یکی از تعدیلاتی پیشنهادی، به وی اجازه خواهد داد تا در انتخابات ۲۰۲۴ و حتی ۲۰۳۰ هم اشتراک کند. به این معنا که احتمال دارد پوتین به طور بالقوه تا سال ۲۰۳۶ در قدرت بماند.
پوتین به تاریخ ۲۵ مارچ اعلام کرد رأی دهی برای تعدیل قانون اساسی به تأخیر افتاده و تاریخ جدید تعیین نشده است. شماری تحلیگران پیش بینی کردهاند که شاید این رأی دهی به سبب شیوع ویروس کرونا برگزار نشود.
قرار بود در پاکستان انتخابات محلی در ماه مارچ برگزار شود و هم رأی دهی برای آوردن تعدیلات در محکمۀ قانون اساسی در ارمنستان صورت گیرد. اما هر دو روند به تأخیر افتادند.
انتخابات محلی در کوسوو، قرغیزستان، مونته نگرو و رومانیا نیز به تعویق افتادهاند.
صربیا، پولند، کوسوو و کوریای جنوبی هم کشورهای اند که انتخاباتشان به نحوی بر اثر همهگیری کرونا متأثر شده و به تعویق افتاده است.
الکساندر ووچیچ رئیس جمهور صربیا با مخالفت احتمالی تدویر انتخابات پارلمانی و محلی مواجه است كه شاید بحرانزا باشد.
در ۱۵ ماه مارچ، زمانی که بلگراد به خاطر شیوع ویروس کرونا حالت اضطراری اعلام کرده بود، صربیا در حال آمادگیهای پیش از انتخابات قرار داشت، که قرار بود در ۲۶ اپریل برگزار شود. ولی در ۱۶ مارچ کمیسیون انتخابات صریبا همه فعالیتهای وابسته به انتخابات را متوقف ساخت.
یکی از مهمترین رأی دهیهای جهان که به نظر میرسد شاید از ویروس همهگیر کرونا متأثر شود، انتخابات ریاست جمهوری امریکاست. قرار است آن انتخابات در سوم نومبر امسال برگزار شود، ولی رأی دهی در انتخابات مقدماتی که سرنوشت نامزدان دو حزب را رقم میزند بعد از ماه مارچ به دنبال آغاز بحران کرونا به تأخیر انداخته شده است.
به گزارش مرکز خبر رادیو آزادی، در ایالت ویسکانسن رأی دهی مقدماتی برای گزینش نامزد دموکرات به یک افتضاح مبدل شد.
این رأی دهی قرار بود در ویسکانسن و چند ایالت دیگر صورت گیرد ولی بعد از آن به تأخیر افتاد که چالشهای عدلی در مورد اینکه چنین رأی گیری شاید در جریان بحران همهگیر کرونا مخرب باشد، از سوی محکمه محلی رد شد.
در جریان این فیصلۀ محکمه اعتراف شد که چنین رأی دهی میتواند رای دهندهگان، کارمندان انتخاباتی و مقامات ایالتی را به مخاطره بیندازد.
ویلیم کانلی قاضی محکمه ویسکانسن این رأی دهی را تا ۱۳ اپریل معطل کرد تا مردم وقت کافی برای رأی دهی از طریق خدمات پستی داشته باشند.
ولی محکمه تصمیم گرفت که تونی ایورس دموکرات، والی ویسکانسن و قانونگذاران این ایالت در مورد تاریخ این رأی دهی تصمیم بگیرند.
تونی ایورس در آغاز گفت که او اختیار ندارد انتخابات را به تعویق بیندازد و از قانوگذاران جمهوری خواه این ایالت خواست رای دهی حضوری را لغو نموده و مهلت رای دهی پستی را تا اواخر ماه می تمدید کند.
ولی قانونگذارن خواست او را رد کردند و گفتند که رأی دهی باید صورت گیرد. ولی ایورس در ششم اپریل دستوری صادر کرد که براساس آن رأی دهی ایالتی برای دو ماه به تعویق افتاد. این دستور در عین روز از سوی ستره محکمۀ امریکا متوقف شد و فیصله شد که رأی دهی به تاریخ هفتم اپریل صورت گیرد.
در روز رأی دهی مقامات یکی از مناطق ویسکانسن گفتند، از جملۀ ۱۸۰ مرکز رأی دهی تنها ۵ آن باز شد و اکثر کارمندان انتخاباتی که سنشان حدود ۶۰ سال بود به سبب خطر شیوع ویروس کرونا به خانههایشان فرستاده شدند.
حدود ۱۲ هزار رأی دهندۀ ویسکانسن که قرار بود از طریق پست رأی بدهند، اوراق رأی دهیشان را به دست نیاورده بودند و حتی با وجود آن که شماری حیاتشان را به مخاطره انداخته برای رأی دهی رفتند در صفهای طولانی ساعتها انتظار کشیدند.
چند هفته بعد آن مقامات صحی میلواوکی یکی از مناطق ویسکانسن دریافتند که ۴۰ تن به دلیل بیرون رفتن از خانههایشان برای رأی دهی به ویروس کرونا مبتلا شدهاند.
منتقدان، رأی دهی در ویسکانسن را به حیث یک افتضاح و درس عبرت برای انتخابات ماه نومبر میبینند.
آنها می گویند، حکومتهای ایالتی و مقامات فدرال نیاز دارند همین حال اقدامات مورد نیاز را برای آمادگی جهت شمارش تعداد زیاد آرای پستی، تأمین مصونیت کارمندان انتخاباتی و رأی دهندگان اتخاذ کنند و هم حق رأی دهی رأی دهندگانی را محفوظ بدارند که احتمال میرود در انتخابات ریاست جمهوری ماه نومبر به دونالد ترمپ جمهوریخواه یا رقیب دموکراتش جو بایدن رأی دهند.