کمیسیون حقوق بشر: زنانی که خواستار تفریق میشوند، اکثریت آنان کسانی اند که شوهران شان معتاد اند.
شش سال قبل وقتی خان محمد پس از چند بار ترک مواد مخدر دوباره به آن معتاد شد و در کنار بار دوش بودن خانواده، نیازمندیهای خانمش را بر آورده نتوانست، خانمش از وی خواستار تفریق شد و فرزندانش نیز در کنار مادر ایستادند و خان محمد را مجبور ساختند تا به خانمش طلاق دهد.
خان محمد این شش سال را در بازار ترینکوتِ مرکز روزگان سپری کرده و در کنار درد اعتیاد موادمخدر، از دست دادن زن و فرزند نیز روحاً آزارش میدهد.
او میگوید: "مصارف مواد مخدرم را داده نمیتوانستند و گفتند از خانه برو، من هم از خانه بیرون شدم و در اینجا از صبح تا شام کار میکنم. نه من با خانواده ارتباط دارم و نه آنان با من. همین طلاق است، پنج – شش سال میشود که خانه نرفته ام. دلم بیاندازه درد و غم دارد."
دهلیزهای کمیسیون مستقل حقوق بشر هر روز شاهد حضور دهها زنی است که جهت رسیدهگی به مشکلات شان به این کمیسیون مراجعه میکنند.
در میان آنان بیشتر شان زنانی اند که با ثبت شکایت نزد کمیسیون مستقل حقوق بشر، از این کمیسیون میخواهند که در گرفتن تفریق از شوهران معتاد شان با آنان همکاری کنند.
لطیفه سلطانی مسئول بخش زنان در کمیسیون حقوق بشر میگوید، در سال ۱۳۹۸ ده ها قضیه تفریق نزد آنان ثبت و به آن رسیده گی شده است.
او میافزود: "در بانک اطلاعات کمیسیون مستقل حقوق بشر به تعداد ۳۹۷ درخواست تفریق ثبت شده که یکی از دلایلی که خانم ها به کمیسیون مراجعه میکنند و خواهان تفریق میشوند، بحث اعتیاد به مواد مخدر است. وقتی مرد خانواده معتاد میشود، وی توانایی کار و تهیه کردن مصارف خانواده را ندارد، از همین رو زن بیسرنوشت میماند و مجبور میشود تا مطالبه تفریق کند."
خواستیم آخرین ارقام در رابطه به تفریق را از ستره محکمه افغانستان داشته باشیم، اما سخنگوی این اداره با تماسهای مکرر چنین ارقامی را در اختیار ما قرار نه داد.
داکتر شایسته حکیمی رئیس مرکز ملی تداوی زنان معتاد میگوید، در کنار مجبور شدن زنان به درخواست تفریق، در بسیاری موارد شوهران معتاد زنان شان را نیز به مواد مخدر معتاد میسازند تا مانع اعتیاد آنان نشوند.
او میافزاید: "هزاران زن روزانه قربانی مسئله موادمخدر میشوند. چون مردها خود شان معتاد استند و میخواهند زن ها در قید آنان باقی بمانند و خواهان تفریق نشوند، خانمهای شان را نیز معتاد می سازند. مواد مخدر دلیل بزرگ طلاق و تفریق است."
از میان بیش از سه صد هزار فرد معتاد مستقیم به مواد مخدر در افغانستان، هزاران تن آنان زنانی اند که به دلیل استفاده مواد مخدر از سوی اعضای خانواده در منزل و یا هم با فریب و نیرنگ از سوی شوهران شان به موادمخدر معتاد شده اند.
هدایتالله عظیمی وکیل مدافع و مشاور امور خانوادهگی میگوید، اکثر مردان معتاد به دلیل این که نمیتوانند نیازمندیهای خانمش را بر آورده سازد، مجبور میشوند تا خانمش را طلاق دهد.
او می افزاید: "اکثراً شوهرانی که مهاجرت کردند، در خارج از کشور به موادمخدر معتاد شدند، وقتی به موادمخدر معتاد شدند، نمیتوانند نیازمندیهای خانواده، به ویژه خانمش را برآورده سازند. اینجا است که زنان خواستار تفریق میشوند و یا خود فرد معتاد خانمش را طلاق میدهد."
به ااس بررسیهای وزارت صحت عامه افغانستان، یک فرد معتاد روزانه از پنجاه تا ۲۵۰ افغانی مواد مخدر استفاده میکند و با توجه به این مصرف، فرد معتاد نمیتواند به نیازمندیهای مالی خانوادهاش رسیدهگی کند، از همین رو استند معتادینی که ماهها به خانه نیز نمیروند و مسئولیت خانواده بهدوش مادر گذاشته میشود.
گزارش: مرسلین ارسلا