مسئولان ریاست مهاجرین و عودت کنندگان هرات می‌گویند که در حدود ۵۰ درصد کمک به بی‌جا شده‌های داخلی حیف‌ومیل می‌شود. این مسئولان می‌گویند که بیشتر از ۴۰ میلیون دالر سال گذشته به بی‌جا شده‌های داخلی کمک شده بود، اما بخشی از این منابع مالی هدر رفته است.
خیمه‌های زیادی در منطقه شیدایی در پنج کیلومتری شهر هرات وجود دارد، اما زمانی‌که به این خیمه‌ها سر بزنیم، کسی در آن‌جا به چشم نمی‌خورد.
خیمه‌های خالی برای فریب نهادهای کمک‌کننده برپا شده و تنها در وقت توزیع کمک، در این خیمه‌ها افراد استفاده‌جو به گونه موقت حضور می‌یابند.
بی‌جا شده‌های داخلی در هرات می‌گویند که حضور آواره‌گان غیر واقعی باعث شده که کمک‌هایی که برای آن‌ها اختصاص داده شده، به افراد دیگری توزیع شود.
عبدالرشید یک بی‌جا شده داخلی در هرات به رادیو آزادی گفت: "روز سروی ما که باخبر نباشیم، از ما جلوتر آن‌ها باخبر هستند. باز ۲۰ تا ۱۰۰ خانه خیمه‌های خود را برپا می‌کنند و اسم‌های خود را می‌گیرند. روز سروی، سروی می‌شود و پیش از ما آن‌ها کمک دریافت می‌کنند."
ملحم بی‌جا شدۀ دیگر در ولایت هرات است. او به رادیو آزادی گفت برخی از این‌ها نماینده دارند و به آن‌ها پول می‌دهند.
او افزود: "وقتی که کارمندان سروی آمدند، به آن‌ها زنگ می‌زند که به کدام جاده سروی آمده‌است. آن‌ها برای دریافت کمک از طرف شب با سه چرخه‌ها می‌آیند و خیمه‌های خود را پُر می‌کنند."
این آوارگان می‌گویند برای نگهداری از خیمه‌های خالی افرادی استخدام شده‌اند و در بدل حفاظت از آن‌ها از مالکان این خیمه‌ها، ۱۰ الی ۲۰ افغانی شبانه‌روز دریافت می‌کنند.
توریالی طاهری، معاون شورای ولایتی هرات، بی‌جا شده‌های غیر واقعی را به تبانی با مأموران بررسی بی‌جا شده‌گان متهم میکند. او از ناتوانی اداره امور مهاجرین در راستای ایجاد شفافیت در بخش توزیع کمک انتقاد میکند: "ریاست مهاجرین و عودت‌کنندگان مکلف است که [متخلفان] را شناسایی کند و کمک به آن‌ها را قطع کند و به آن‌ها ندهد و به کسانی‌که مستحق کمک هستند، بدهد. در توزیع کمک مقصر اصلی خود آن‌ها (ریاست مهاجرین و عودت کنندگان) است."
بر اساس آمار اداره ریاست امور مهاجرین، پارسال به ارزش بیش از ۴۰ میلیون دالر و امسال ۳.۵ میلیون دالر به بی‌جا شده‌های داخلی کمک‌رسانی شده‌است.
جاوید نادم، رئیس این اداره، نسبت به سوء استفاده از این کمک‌ها اظهار نگرانی میکند.
نادم گفت: "۵۰ فیصد کمک‌ها توسط افراد زورمند و فرصت‌طلب تحت نام ارباب، نماینده، مهاجر خیالی حیف‌ومیل می‌شود. به شکلی از اشکال هم ما و هم مؤسسات را فریب می‌دهند. خود را به شکلی عنوان می‌کنند که بی‌جا شده هستند و این‌جا مشکلاتی وجود دارد."
برای شناسایی آواره‌گان داخلی در هرات از تکنالوژی بایومتریک (انگشت‌نگاری) استفاده می‌شود. اداره امور مهاجران با استفاده از این تکنالوژی در سال جاری حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ خانواده نیازمند را شناسایی کرده‌است.
هرات یکی از اهداف آواره‌گان داخلی افغانستان است. بر اساس آمار اداره امور مهاجرین، حدود ۱۵۰ هزار خانواده بی‌جا شده داخلی در این ولایت سکونت دارند.
جنگ، ناامنی، خشک‌سالی و فقر از دلایل اصلی آواره شدن آن‌ها دانسته می‌شود.
