با وجود اعتراض شماری از تکت‌های انتخاباتی، کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان روند تفتیش ۱۰۲ هزار رایی را که پیش از زمان و پس از زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری استعمال شده است، ادامه می‌دهد.
بر اساس اسنادی که کمیسیون مستقل انتخابات در اختیار رسانه‌ها قرار داده است، این آرا در ماه‌های جنوری، سپتمبر، اکتوبر و نومبر استعمال شده است.
با آن که لایحه و طرزالعمل کمیسیون مستقل انتخابات در بارۀ آرای پیش از زمان و پس از زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری مشخص است و آن را غیرمدار اعتبار و قابل ابطال دانسته است، اما کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید که دستگاه‌های بیومتریک محلات این آرا با مشکل مواجه بوده اند و باید پس از تفتیش دربارۀ سرنوشت آن تصمیم گرفته شود.
مسئولان کمیسیون مستقل انتخابات میگویند که از میان ۱۰۲ هزار رایی اختلافی، حدود ۴۷ هزار رأی آن قبل از زمان برگزاری انتخابات و حدود ۵۴ هزار آن پس از زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری استعمال شده است.
کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید که شرکت درمالوگ در نامه‌ای گفته است که زمان استعمال آرا را تضمین نمی‌کند و به همین دلیل این آرا که مربوط به ۳۴ ولایت کشور است، باید تفتیش شود.
میرزا محمد حق‌پرست، یکی از سخنگویان این کمیسیون به رادیو آزادی می‌گوید بر اساس گزارشات آنان تنظیمات زمانی برخی دستگاه‌ها با مشکل مواجه شده است و زمان آن از سوی کارمندان این کمیسیون به گونۀ نادرست تنظیم شده است.
این سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات می‌افزاید که آنان این آرا را از جهت‌های مختلف در حضور ناظران نهادها و دسته‌های انتخاباتی تفتیش می‌کنند و نتایج آن را با اطلاعات دستگاه‌های بیومتریک مقایسه می‌کنند.
او گفت: "ما مراجعه می‌کنیم به برگه‌های نتایج فزیکی که در صندوق‌ها وجود دارند، کیو.آر کودهای برگه‌های رأی دهی و همچنان به لیست رأی دهندگان که در صندوق‌ها می‌باشند و قبل از روز انتخابات به هیچ فردی داده نمی‌شوند، مراجعه می‌کنیم."
کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید که در کنار این، محل‌های رأی‌دهی تثبیت و مهر و لاک صندوق‌ها تثبیت می‌شود.
آقای حق پرست با این وجود تأکید می‌کند که آرای مدار اعتبار به این کمیسیون تنها آرای بیومتریک شده است که پس از پایان یافتن روند تفتیش به دست می آید.
اما شماری از دسته‌های انتخاباتی این توضیحات کمیسیون مستقل انتخابات را توجیهی برای سرپوش گذاشتن به تقلب‌ها عنوان می‌کنند.
نور رحمان اخلاقی، عضو دستۀ انتخاباتی ثبات و همگرایی که روند تفتیش آرا را تحریم کرده است، می‌گوید که اگر کارمندی در این راستا اشتباه کرده است، مطابق طرزالعمل آرا باید باطل شود.
آقای اخلاقی به رادیوی آزادی گفت: " اشتباه کارمند یک بهانه‌ای است که کمیسیون پیش کشیده است تا به آرای تقلبی مشروعیت ببخشد. حتا اگر کارمند در یک مورد و ده مورد اشتباه کرده باشد، طرزالعمل بسیار صریح است و او عاملی می‌شود برای ابطال آرا و کارمند باید شناسایی و مورد تحقیق قرار گیرد."
فیض الله صافی، یکی از سخنگویان دستۀ انتخاباتی صلح و عدالت اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار نیز می‌گوید که این توجیهات کمیسیون مستقل انتخابات در بارۀ ۱۰۲ هزار رایی که قبل از وقت و پس از وقت زمان برگزاری انتخابات استعمال شده است، بهانه‌یی است برای پنهان کردن تقلباتی که در انتخابات ششم میزان صورت گرفته است.
آقای صافی به رادیوی آزادی گفت: "این‌ها می‌خواهند که از این طریق که ممد تقلب واقع شده اند، یک نوع کتمان کنند و خود را از مسئولیت خلاص کنند و همچنان به آرای غیرمدار اعتبار، اعتبار ببخشند و از این راه به تقلب کمک کنند."
از سوی دیگر شماری از نهادهای ناظر بر روند انتخابات میگویند که روند تفتیش کمیسیون مستقل انتخابات در بارۀ ۱۰۲ هزار رأی باید همه جانبه باشد تا قناعت طرف‌های انتخاباتی فراهم شود.
یوسف رشید، رئیس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانۀ افغانستان، فیفا به رادیوی آزادی می‌گوید: "تاریخ را با خود دارند با معیار و زمانش و کیو. آر. کود هم موجود است. اما مهم برای ما این که آیا در آن محلات رأی گیری صورت گرفته است یا نه و این که گزارشات تکت‌های انتخاباتی و نهادهای ناظر از آن محلات چیست؟"
با این وجود کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید که از میان این ۱۰۲۰۱۲ رایی که بر بنیاد معلومات بیومتریکی خارج از زمان رأی‌دهی به کار برده شده است، در حدود ۱۳۹۴۹ رأی به گونۀ ویژه تفتیش خواهد شد زیرا در معلومات بیومتریکی این شمار آرا بیشتر بی‌قاعده‌گی‌های زمانی دیده می‌شوند.
