هیئت اعزامی لوی سارنوالی برای رسیدگی به حملۀ نیروهای امنیت ملی افغانستان به جلال‌آباد مرکز ولایت ننگرهار، تحقیقاتش را دیروز یکشنبه (۱۷سنبله) تکمیل کرد.

عطاءالله خوگیانی، سخنگوی والی ننگرهار شام دیروز به رادیو آزادی گفت که اداره ولایتی با این هیئت همکاری کامل کرده‌است.

وی افزود: "آنها معلومات ابتدایی را از منطقه جمع‌آوری کردند و راهی کابل شدند. هیئت معلوماتش را با لوی سارنوال شریک می‌سازد. ما آنچه که هیئت در تهیه گزارش و معلومات ضرورت داشت، زمینه را فراهم کردیم تا آنها تحقیقات‌شان را در فضای آرام انجام دهند. "

به گزارش منابع محلی، در جریان عملیات قطعه ۰۲ نیروهای اداره امنیت ملی افغانستان، که چهارشنبه هفته گذشته در منطقۀ "مجبورآباد" شهر جلال‌آباد، به یک خانه حمله کردند و چهار برادر کشته شدند.

در آن زمان اداره امنیت ملی اعلام کرد که شماری از اعضای گروه دولت اسلامی، معروف به داعش، را کشته است.

اما واکنش‌ها به این عملیات متفاوت بود.

محمداشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان به دنبال پخش شدن این خبر، جلسه فوری امنیتی تشکیل داد و در آن جلسه از قبول استعفای معصوم ستانکزی، رئیس اداره امنیت ملی خبر داد.

آقای غنی در این جلسه به لوی سارنوالی دستور داد تا به صورت فوری در مورد این رویداد تحقیق کند.

هیئت لوی سارنوالی روز جمعه وارد شهر جلال‌آباد شد.

تا اکنون جزئیات یافته‌های این هیئت منتشر نشده است.

آتنبایووا گفت، افغانستان در میان کشور های است که شمار افراد بی‌سواد در آن در بالا ترین سطح قرار دارد.

نمایندۀ ویژۀ ملل متحد برای افغانستان دیروز دوشنبه هنگام گشایش جشنوارۀ کتاب کابل این سخن را گفت.

او افزود که تنها ۵۰ درصد مردان و ۲۰ درصد زنان در افغانستان خوانده و نوشته می‌توانند.

آتنبایووا از سرمایه گذاران خواست برای ارتقای سطح سواد، چاپ و نشر کتاب در افغانستان نقش فعالتر داشته باشند.

در آغاز جشنوارۀ کتاب کابل، حیات الله مهاجر، معین وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان ادعا کرد که حکومت آنها تلاشها را برای ترویج بیشتر مطالعه آغاز کرده است.

این در حالیست که با برگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱ میلادی، بازار خرید و فروش کتاب در افغانستان سرد شده است.

حکومت طالبان به کتاب‌فروشان و چاپ‌خانه ها اجازۀ چاپ و نشر کتابهای را نمی‌دهد که به باور مقامهای طالبان "برخلاف اصول شرعی، منافع ملی و سنت های افغانی" اند.

در چنین وضعیت کابل شاهد برگزاری جشنوارۀ کتاب است که دیروز آغاز شد و امروز سه شنبه هم ادامه می یابد.

در گزارش این کمیشنری که دیروز دوشنبه ۲۳ سرطان نشر شد آمده است که تنها در یک روز بیش از ۴۳ هزار نفر تنها از ایران به افغانستان بازگشته اند.

به گفتۀ UNHCR این رقم بازگشت کننده ها که اکثراً برخلاف میل خود شان اخراج شده اند، وضعیت از قبل شکنندۀ افغانستان را دشوارتر ساخته و این کشور را تحت فشار بیشتر قرار داده است.

کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان همچنان گفته است که زنان و دختران هنگام برگشت به افغانستان با محدودیت های زیاد و "تبعیض سیستماتیک" مواجه می‌شوند.

در ماه های اخیر ایران و پاکستان پروسۀ اخراج مهاجران افغان را شدت بخشیده اند.

در گزارش جدیدی که دیروز منتشر شد، اوچا گفته که بیش از ۳ میلیارد دالر بودجه برای طرح نیازها و کمک‌های بشردوستانه افغانستان درخواست کرده بود، در حالی که تا پایان سال ۲۰۲۴ تنها ۴۷ درصد و تا ماه می امسال ۵۳ درصد یا ۱.۶۳ میلیارد دلار دریافت کرده است.

این ادارۀ ملل متحد می‌گوید کسری بودجه به شدت بر توانایی ملل متحد در ارائه کمک در زمینه‌های مختلف، از جمله تأمین آب، صحت و حفظ‌الصحه تأثیر گذاشته است.

دفتر هماهنگی امور بشردوستانۀ ملل متحد به جامعۀ بین‌المللی هشدار می‌دهد که اگر اقدامات فوری برای تأمین بودجه انجام نشود، تلاش‌ها برای کاهش بحران بشردوستانه در افغانستان با شکست مواجه خواهد شد.

این سازمان روز یک‌شنبه، ۲۲ سرطان در صفحۀ ایکس خود نوشته که هر کدام این کشمش‌خانه‌ها ظرفیت ذخیره‌سازی تا ۱۵ تُن کشمش را دارند.

این ادارۀ ملل متحد افزوده که ساخت این کشمش‌خانه‌ها به کشاورزان کمک می‌کند تا از طریق خشک کردن و ذخیره‌سازی بهتر کشمش، ضایعات پس از برداشت محصول را کاهش و درآمد خود را افزایش دهند.

این درحالیست که کشاورزان و دهقانان افغانستان همواره از نبود محل ذخیره‌سازی معیاری و سردخانه‌ها برای محصولات‌شان شکایت داشته اند.

به گفتۀ این مرکز، این روند بدون در نظر گرفتن مدارک برخی مهاجرین، دادرسی و در نظر گرفتن شرایط افغانستان انجام می‌شود.

این درحالیست که حکومت ایران اخیراً اخراج مهاجرین فاقد اسناد افغان را شدت بخشیده و در برخی موردها گزارش‌هایی از بدرفتاری مردم عام ایران با مهاجرین افغان نیز به نشر رسیده است.

سازمان‌های بشردوستانه و حامی مهاجرین بارها از این موضوع نگرانی کرده و گفته اند که این موضوع بحران بشری افغانستان را عمیق‌تر می‌سازد.

بر اساس اطلاعات شورای مهاجرین ناروی، ایران در هفت ماه گذشته بیش از یک میلیون مهاجر افغان را از این کشور اخراج کرده است.

فراهی همچنین افزوده است که مالیات کتاب‌های وارداتی از خارج، ۵۰ درصد کاهش یافته است.

طالبان در حالی مالیات چاپ کتاب را در داخل افغانستان حذف کرده‌اند که بر چاپ و فروش بسیاری از کتاب‌ها و آثار نویسندگان محدودیت وضع کرده‌اند.

همچنین، طالبان صدها نسخه کتاب‌ را که به‌گفتهٔ آنان با ارزش‌های اسلامی و افغانی در تضاد بوده‌اند، از بازارها جمع‌آوری کرده‌اند.

کمیسیون رسیدگی به مشکلات مهاجران تحت حاکمیت طالبان، شام شنبه اعلام کرد که ۱۱ هزار و ۳۵۰ نفر از طریق بندر اسلام قلعه و ۸ هزار و ۹۰۰ تن دیگر از طریق نیمروز به افغانستان برگشتند.

هرچند این کمیسیون از کمک‌های لازم در زمینه‌های مختلف به این مهاجران خبر داده اما نهاد‌های بین‌المللی وضعیت عودت کنندگان را بحرانی خوانده اند.

پس از جنگ دوازده روزه میان ایران و اسرائیل، مهاجران افغان در ایران تحت محدودیت‌های شدیدتری قرار گرفته اند و می‌گویند که با اخراج اجباری، برخورد تحقیرآمیز و بازداشت روبه رو شده اند.

حکومت طالبان و نهاد‎های حامی مهاجران از ایران خواسته اند که روند اخراج مهاجران افغان را داوطلبانه و تدریجی به‌پیش ببرد اما ایران گفته که تمامی مهاجران فاقد اسناد را از خاک خود بیرون خواهد کرد.

پاکستان یک‌بار دیگر ادعا کرده که گروه‌های مسلح مخالف این کشور در افغانستان حضور دارند.

شفقت علی خان سخنگوی وزارت خارجه‌ی پاکستان روز گذشته در نشست خبری هفتگی‌اش در اسلام‌آباد گفت که با وجود آغاز گفتگوها میان افغانستان و پاکستان در ماه‌های اخیر با هدف بهبود روابط از طریق تماس‌های دیپلماتیک، فعالیت گروه‌های مسلح پاکستانی در خاک افغانستان همچنان مانع بزرگی در برابر گسترش روابط دوجانبه و پیشرفت همکاری‌های منطقه‌ای به شمار می‌رود.

او افزود که پاکستان نگرانی‌اش را در مورد حضور لانه‌های تروریستی در افغانستان با مقام‌های حاکم طالبان در میان گذاشته و از آنان خواسته است تا اقدامات مشخصی علیه این گروه‌ها انجام دهند.

حکومت طالبان در مورد این اظهارات چیزی نگفته است.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که به تاریخ ۷ جولای (۱۶ سرطان)، نمایندگان حکومت طالبان و پاکستان در اسلام‌آباد دیدار کردند. به گفته‌ی شفقت علی خان، در اجندای این مذاکرات موضوعاتی چون تجارت، بازگشت پناهجویان، تماس‌های منطقه‌ای و همکاری‌های امنیتی گنجانده شده بود.

نهاد خیریه "اسلامیک ریلیف" می‌گوید که هزاران مهاجر افغان که از ایران اخراج شده‌اند، در وضعیت بسیار بدی در غرب افغانستان گیر مانده‌اند.

این نهاد خیریه روز گذشته در بیانیه‌ای براساس تحقیق تازه‌اش اعلام کرد که بسیاری از خانواده‌های اخراج‌شده به کمک‌های فوری در زمینه‌ی غذا و سرپناه نیاز دارند، اما شمار زیاد بازگشت‌کنندگان و کمبود امکانات محلی، رسیدگی به آنان را دشوار کرده است.

بر پایه‌ی این تحقیق، تنها در یک ماه گذشته نزدیک به نیم میلیون مهاجر افغان به‌گونه‌ی اجباری از ایران اخراج شده‌اند و روزانه حدود ۳۵ هزار نفر دیگر نیز اخراج می‌شوند.

پیش از این، دیگر نهادهای بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد نیز از شدت یافتن روند اخراج مهاجر افغان از ایران انتقاد کرده بودند.

رئیس کمیشنری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان برای افغانستان می‌گوید که امسال احتمال دارد حدود سه میلیون پناهجوی افغان به کشورشان بازگردند.

عرفات جمال روز جمعه، ۲۰ سرطان در یک نشست خبری از طریق ویدیو کنفرانس از کابل گفت: «آنچه ما شاهد آن هستیم، اخراج تحقیرآمیز، بی‌نظم و گسترده‌ی پناهجویان افغان از هر دو کشور، یعنی ایران و پاکستان است.»

آقای عرفات افزود که این بازگشت دسته‌جمعی پناهجویان، فشار بزرگی بر افغانستان وارد می‌کند؛ کشوری که از پیش نیز با بحران بشری روبه‌رو بوده است.

آقای عرفات یادآور شد که تاکنون ۱.۶ میلیون افغان از پاکستان و شمار زیادی دیگر از ایران به کشور بازگردانده شده‌اند. به گفتۀ او، براساس برآوردها ممکن است این رقم تا پایان سال به سه میلیون نفر برسد.

سازمان ملل پیش از این نیز گفته بود که بیشتر پناهجویان افغان به‌گونه‌ی اجباری از ایران اخراج می‌شوند.