در حالیکه گفتگوهای صلح با طالبان در حال شکل گیریست، زنان افغان نگران اند که با برگشت طالبان به قدرت، یکبار دیگر زمان به عقب بر میگردد.
در دوران حاکمیت طالبان به نام امارت اسلامی افغانستان از سالهای ۱۹۹۶ میلای تا سال ۲۰۰۱ زنان از کار منع بودند، زمانیکه از خانه بیرون میرفتند، باید چادری میپوشیدند و بدون مرد منزل را ترک کرده نمیتوانستند.
روشن مشعل، ۱۸ سال پیش در اوج قدرت طالبان دختران خود را یکجا با دهها دختر محلهشان، خواندن و نوشتن یاد میداد.
آنها کتبهای درسی را در خریطههای کچالو انتقال میدادند.
دختران خانم مشعل از آن زمان به بعد درس خواندند، مکتب رفتند، دورههای ابتدایی، ثانوی و عالی را تمام کردند و شامل پوهنتون شدند.
آنها اکنون از رشتههای اقتصاد و طب سند فراغت را بهدست آوردند.
اما روشن مشعل به آینده نگران است که مبادا گروه تندرو طالبان، بار دیگر بخشی از حکومت را بگیرد و قیودات بر بیرون رفتن و کار زنان وضع کنند.
خانم مشعل، دستیار و همکار رولا غنی همسر رئیس جمهور افغانستان محمد اشرف غنی میگوید، بانوی اول یک سروی را در ۳۴ ولایت افغانستان در ارتباط به زنان انجام داده که خواهان تقویت صدایشان در پروسه صلح شده است.
قرار است خلاصۀ نظریات آنها در گزارشی در ماه فبروری ارائه گردد.
این همکار بانوی اول به خبرگزاری رویترز گفت:
"مردان جنگ را آغاز میکنند و جنگ توسط آنها خاتمه مییابد."
به گفتۀ وی، در اینجا زنان و کودکان اند که بیشترین صدمه را میبینند و آنها حق دارند که در پروسه صلح سهم داشته باشند.
زنان از هر دو جانب حکومت و شورشیان مسلح مخالف آن در نزدیک به دو دهه جنگ متضرر شده اند.
سازمان مللمتحد سال پیش در ارتباط به افزایش حملات هوایی نیروهای امریکا و افغان در افغانستان ابراز نگرانی کرده است.
در نتیجه این حملات تلفات در میان زنان و کودکان در روستاهای افغانستان افزایش یافته است.
طبق گزارش گروه حامیان تساوی جنسیتی، افغانستان تا هنوز برای زندهگی کردن زنان محل مناسبی نیست.
در این کشور ازدواجهای اجباری، خشونتهای خانوادهگی و میزان مرگ و میر مادران به خصوص در مناطق دور افتاده بلند اند.
اما قانونگذاران زن و برخی از دیپلماتهای خارجی از رعایت مساوات جنسی نگران اند.
آنها میگویند، در همه گفتگوها در باره صلح افغانستان در سطح جهانی روی ختم جنگ و اینکه جنگجویان از این کشور به حیث پناهگاه امن برای حمله بر دیگر مناطق جهان استفاده نکنند، تمرکز میشود.
یک دیپلومات ارشد غربی در کابل که کشورش پروژۀ توانمند سازی زنان در افغانستان را حمایت میکند، میگوید:
"این آغاز است. سؤال در اینجاست که آنها تا چه حد موقف زنان در این روند را مورد قبول قرار خواهند داد."
او افزود، عقب روی در موقف زنان ممکن است.
اما امیدها برای عقب نشینی کامل آن وجود ندارد.
این دیپلومات غربی به خبرگزاری رویترز گفت، احتمالاً عقب نشینیهای وجود داشته باشند، اما امیدوار اند که وضعیت به زمان حاکمیت طالبان بر نگردد.
ولی ثریا صبحرنگ یک فعال حقوق زنان به رادیو آزادی گفت، نه مردم افغانستان، نه جامعه بینالمللی و نه شورشیان مسلح ضد حکومت مانند سالهای پیش از حاکمیت طالبان اند.
وی نظرش را چنین بیان کرد:
"تقاضای مردم و جامعه در سطح بینالمللی تغییر کرده و میدانید که صلح نیاز مبرم جامعه است. ما میگوییم صلح مثبت باشد، ما نمیخواهیم که یک امنیت استبدادی بیاید، بلکه تأکید ما همیشه این بوده که صلح بدون عدالت ممکن نیست."
اما طالبان اکنون میگویند، آنها تغییر کرده اند و اگر در قدرت سهم بگیرند، به زنان اجازه میدهند که مکتب بروند، کار کنند و لباس آزادتر به تن نمایند.
ذبیحالله مجاهد در مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفته است:
"ما میخواهیم که افغانستان را با پیشرفت و انکشاف کنونی آن به پیشر ببریم."
اما بهگفته وی به اصلاحات و تغییراتی نیاز است که آنها برای آن مبارزه میکنند.
گزارش رویترز در ادامه مینویسد، این برای کاهش ترس زنان مانند کریمه رحیمیار کافی نیست.
گزارش رویترز در ادامه مینویسد، این برای کاهش ترس زنان مانند کریمه رحیمیار کافی نیست.
کریمه، بعد از این که شوهر نخست وی را طالبان در سال ۱۹۹۶ میلادی در کندز کشتند و شوهر دوم وی سه سال قبل پس از زندانی شدن توسط طالبان زخمی و معیوب شد و از این که کار کرده نمیتوانست، او نانآورد عمده خانواده خود شده است.
خانم رحیمیار برای حفظ آرامش دختر جوانش مجبور است همواره در کنار او بوده و با او صحبت کند.
زیرا این دختر زمانی که صدای تیراندازی را میشنود و یا از طالبان یادآوری میشود، احساس نا راحتی میکند.
کریمه رحیمیار میگوید:
"این برای او خیلی دشوار است."
کریمه مانند تعدادی زیاد مردم در ارتباط به گفتگوهای صلح نا امید است و میخواهد که حملات در کشور خاتمه یابند.
پسر ۳۲ ساله کریمه در سال ۲۰۱۶ میلادی در نتیجه چنین حملات شورشیان جانش را از دست داده است.
او میگوید:
"در گفتگویهای صلح اگر تضمین وجود نداشته باشد، زنان بار دیگر در منزل قید شده و آنها از همه چیز محروم خواهند شد."