زمانیکه نیروهای امریکایی همراه با متحدین افغانشان در ماه نوامبر سال ۲۰۰۱ میلادی رژیم طالبان را سرنگون نمودند، افغانها از آن استقبال کردند.
اما طالبان پس از ۱۷ سال تقریباً نیمی از قلمرو کشور را در کنترول دارند و وضعیت امنیتی هم نسبت به سابق خیلی خراب شدهاست.
در اینجاست که اکثریت افغانها بار ملامتی چنین شرایط در افغانستان را به دوش امریکاییها و حکومت افغانستان میاندازند.
بر اساس گزارش اسوشیتد پرس، امریکا در افغانستان بیش ۲۴۰۰ عسکر خود را از دست داده و در این جنگ حدود ۹۰۰ میلیارد دالر مصرف کردهاست.
سه رئیس جمهور امریکا وعدۀ پایان این جنگ را دادهاند، اما هر یک یا عساکر بیشتر فرستاده، یا عساکرش را از افغانستان بیرون کرده و یا با طالبان داخل تماس شده و یا هم بر آنها فشار نظامی وارد کردهاست.
سر انجام امریکا پارسال، بمب بزرگ به نام مادر بمبها را بر مواضع جنگجویان گروه داعش در ننگرهار پرتاب کرد.
اسوشیتد پرس در این گزارش میگوید، هیچ یک از این تلاشها نتیجه نداده و با گذشت زمان افغانها نا امید شدند.
چنین وضعیتی زمینه را برای نظریات و فرضیهها و تیوریهای توطئه جدید هموار کرد.
تعدادی از افغانها انگشت انتقاد را به سوی امریکا دراز کرده که گویا این کشور خود نمیخواهد به این جنگ پایان دهد.
مشاور روابط خارجی شورای عالی صلح افغانستان میگوید، نمیدانم امریکا و ناتو چرا نمیخواهند طالبان را در افغانستان شکست دهند؟
محمد اسماعیل قاسمیار میگوید:
"آنها نمیخواهند که طالبان را شکست دهند و یا شاید هم توان این کار را نداشته باشند."
آقای قاسمیار میگوید، به فکرم این خطور میکند که شاید امریکا و متحد آن پاکستان قصداً بخواه ند که وضعیت امنیتی افغانستان را خراب نشان دهند تا امریکا حضور نظامی خود را در این کشور توجیه کرده بتواند.
حمیدالله نصرت دستفروش در کنار دریای کابل میگوید، با سقوط طالبان فکر کردیم که همه چیز خوب میشود، ولی روز تا روز وضعیت خرابتر شد.
- عواملی ادامه جنگ افغانستان در چه نهفته است؟
مقامها و ناظران سیاسی افغان در ارتباط به حوادث گوناگون نظریات مختلف ارائه کردهاند.
ماه پیش با کشته شدن جنرال عبدالرازق قوماندان امنیه سابق کندهار تعداد زیاد تبصره کنندهگان در رسانههای اجتماعی نوشته بودند که جنرال رازق شکار توطئه امریکاییها شدهاست.
حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان که در نتیجۀ حمله نظامی امریکا در افغانستان به قدرت رسید و بیش از یک دهه در اریکه قدرت بود، میگوید افغانها از امریکاییها و متحدین بینالمللی آن در سال ۲۰۰۱ میلادی استقبال کردند، ولی اکنون چنین نیست.
حامد کرزی در مصاحبه اخیر خود گفت:
"در چند سال محدود نخست همه چیز خوب بود، اما پس از آن ما دیدیم که امریکا یا موقف خود را تغییر داده و یا شاید هم به خیلی سادهگی، خواست افغانها و وضعیت در این کشور را از نظر بیندازد."
آقای کرزی امریکا را مسئول دوام جنگ در افغانستان میداند.
اما تعداد دیگر از سیاسیون افغان حکومت آغشته به فساد اداری افغانستان را که حامد کرزی بیش از یک دهه رئیس جمهور آن بود، مسئول میدانند که زمینه را برای دوام جنگ در افغانستان فراهم کردهاست.
حاجی اکرم که در شهر کهنه کابل روزمزد کار میکند میگوید، کمکهای زیاد در افغانستان سرازیر شد و همه آن به جیب کسانی افتاد که در قدرت بودند و به مردم عام هیچ چیزی نرسید.
خبرگزاری اسوشیتد پرس مینویسد، تنها افغانها نیستند که از این وضعیت ناراض اند، بلکه سرمفتش خاص امریکا برای بازسازی افغانستان در سخنرانیاش در اوایل این ماه در ایالت اوهایو وضعیت افغانستان را ناگوار خواند.
جان سوپکو گفت، امریکا برای بازسازی افغانستان ۱۳۲ میلیارد دالر مصرف کرده که نسبت به کمک امریکا برای بازسازی اروپای غربی پس از جنگ دوم جهانی زیاد است.
به گفتۀ وی امریکا علاوه بر این، ۷۵۰ میلیارد دالر مصرف نظامی در افغانستان داشتهاست.