ملا عبدالغنی برادر، یکی از فرماندهان ارشد گروه طالبان، پس از سپری کردن هشت سال در زندان پاکستان، رها شدهاست.
گفته میشود هدف رهایی ملا برادر ظاهراً همین است که او بتواند در مذاکرات صلح میان حکومت افغانستان و طالبان همکاری کند.
در زمان حکومت پیشین افغانستان، تلاشها برای رهایی این قوماندان طالبان، برای چندین سال ادامه یافت اما بی نتیجه ماند.
رهایی ملا عبدالغنی برادر از فرماندهان ارشد گروه طالبان در پاکستان دو هفته پس از دیدار زلمی خلیلزاد نماینده وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان با طالبان در قطر صورت میگیرد.
گفته میشود در مذاکرات خلیلزاد با نمایندههای طالبان، روی رهایی ملا برادر و شماری دیگر از مقامهای این گروه از بند گفتگو شده بود.
- طرح رهایی
یک مقام ارشد طالبان به خبرگزاری فرانس پرس گفته که نمایندههای این گروه در دوازدهم اکتوبر در دیدار با زلمی خلیلزاد، خواستههای شانرا برای رهایی مقامهای طالبان از زندانها مطرح کردند.
به گفته این مقام طالبان، ملا عبدالغنی برادر به گمان زیاد به درخواست امریکا از زندان پاکستان رها شد. او افزود که ملا برادر در پاکستان خواهد ماند و میان کابل، اسلام آباد و دفتر طالبان در قطر در رفت و آمد خواهد بود.
از جانب دیگر سید اکبر آغا یک مقام پیشین رژیم طالبان به رادیو آزادی گفت، حکومت پاکستان تنها ملا برادر و یک مقام دیگر رژیم پیشین طالبان به نام عبدالصمد الثانی را رها کردهاست.
وی افزود:
"به باور من، نزد پاکستان زندانیان دیگر طالبان هم استند اما فکر نمیکنم افراد سرشناس مثل ملا برادر در قید پاکستان باشند."
از ملا عبدالغنی برادر به عنوان دست راست ملا عمر رهبر پیشین گروه طالبان نام برده میشد.
او در سال ۲۰۱۰ میلادی از شهر کراچی پاکستان دستگیر شد که آنرا یک صدمه بزرگ برای طالبان میدانستند.
- تلاشهای اداره حامد کرزی
در حکومت حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان، چندین مرتبه برای رهایی ملا برادر تلاش صورت گرفت اما به نتیجه نرسید.
در جریان آن سالها که صلاح الدین ربانی رئیس شورای عالی صلح افغانستان بود، زمینه دیدار او با ملا عبدالغنی برادر فراهم شد اما باز هم خبری از رهایی وی نیامد.
حالا حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان در یک اعلامیه گفته که از رهایی ملا برادر خرسند است زیرا به گفته آقای کرزی، این مقام طالبان میتواند نقش مؤثری در تلاشها و مذاکرات صلح افغانستان داشته باشد.
- دورنمای صلح
آیا در واقع ملا عبدالغنی برادر، در تلاشهای صلح افغانستان مؤثر تمام شده میتواند؟ سید اکبر آغا یک مقام پیشین رژیم طالبان به این باور است:
"طالبان از دو نکته اساسی یاد میکنند. نخست اینکه بدون خروج خارجیها، صلح در افغانستان نخواهد آمد. دوم: نظام حکمفرما شود که با عنعنه اسلامی مردم افغانستان مطابقت داشته باشد. فکر میکنم اگر چنین میکانیزم با همین نکات موجود باشد، توسط آن میکانیزم صلح ممکن است زیرا طالبان خود را در قدرت شریک دانسته میتوانند و آنرا تأیید میکنند."
با رهایی ملا عبدالغنی برادر، خبرگزاری فرانس پرس در گزارشی نوشته که عمران خان صدراعظم پاکستان تلاش دارد تا از راه مذاکره به خشونتها در افغانستان و منطقه نقطه پایان گذاشته شود.
در کابل همزمان با رهایی ملا برادر، شورای عالی صلح افغانستان گفته که این مقام طالبان میتواند به حیث فرد مورد اعتماد طالبان و هم جامعه جهانی در پروسه صلح افغانستان نقش داشته باشد.
با این همه تا هنوز دورنمای مذاکرات صلح افغانستان روشن نیست و هیچ روزنۀ از امیدواری برای آغاز چنین گفتگو ها دیده نمیشود.
گزارش: جاوید نعیمی