زنان در برخی ولسوالیهای بغلان به پیشرفتهای چشمگیری دست یافتهاند.
مانند ولسوالی دور دست و کوهستانی اندراب که زنان و دختران آن حق تعلیم انتخاب همسر و آزادیهای بیشتر اجتماعی را دارند.
خانم روینا یکی از این زنان که از خانه‌نشینی به ریاست شورای قریه ۳۰۰۰ فامیلی، مدیریت لیسه و معاونیت شورای ولسوالی رسیدهاست می‌گوید که با تلاش خودش و حمایت خانواده به اینجا رسیدهاست.
خانم مارینای ۴۰ ساله میافزاید خیلی از زنان و دختران همدیارش به مدارج عالی رسیدهاند و اگر کسی مانع زنان نشود میتوانند پیشرفتهای شایانی در جامعه داشته باشند.
او که حالا بر مسند ریاست شورای قریه، مدیریت لیسه و معاونیت رهبری یک ولسوالی تکیه زدهاست از زندهگیاش راضی به نظر میرسد.
خانم مارینا می‌گوید:
"همه مردان خانواده سختگیر اند، ولی مردان ولسوالی اندراب به خواستههای قانونی زنان و دختران‌شان که حق تحصیل، انتخاب همسر و چیزهای دیگری ازین دست میباشند، ارج میگذارند و همین امر سبب شدهاست تا زنان این دیار پیشرفتهای شایانی داشته باشند."
اینجا علمای دین که نقش تعیین کننده دارند تلاشهای زیادی در رشد و انکشاف زنان انجام دادهاند.
مانند مولوی عبادالله عابد رئیس کمیسیون حل منازعات قومی ولسوالیهای سه گانه اندراب که می‌گوید:
"پیشرفت زنان در ولسوالی اندراب از برکت علمای دین است که آنها تلاش کردند تا زنان را از بردهگی و یوغ اسارت نجات بدهند."
او با اشاره به مکاتب دخترانه ولسوالی اندراب که هیچ معلم زنانه نداشتند، گفت:
"پنج سال پیش که معلمین زنانه نداشتیم تعداد زیادی دختران همینکه به سن بلوغ میرسیدند ترک تحصیل میکردند، ولی سعی کردیم تا فارغین از طبقه اناث داشته باشیم و همینکه فارغ دادیم همه‌شان را جایگزین معلمان مردانه در مکاتب دخترانه نمودیم و حالا این مشکل کاملاً برطرف شدهاست."
در ولسوالی اندراب سران قومی نیز که در بسا موارد حرف اول و آخر را میزنند در رشد و پیشرفت زنان به گونه خودجوشی تلاشهای زیادی کردهاند.
مانند غلام سرور ارباب قریه بنوی این ولسوالی که در این مورد می‌گوید:
"برای یک پدر نورمال و عاقل دختر و پسر ندارد و ما تلاش کردهایم تا زمینه تحصیل و رشد دختران مان را به‌گونه که متضمن آینده آنان باشد فراهم بسازیم. بیبینید ما اینجا هیچ فرار از منزل نداریم، زیرا مانع انتخاب همسر دختران مان نمیشویم و به زور دختری را هم به شوهر نمیدهیم."
امان‌الله رئیس شورای انکشافی ولسوالی اندراب نیز با خوشحالی از وضع موجود که زنان تا حدی به حق نسبی‌شان رسیدهاند، می‌گوید:
"او رئیس شورای انکشافی یک ولسوالی است و یک خانم جوان معاون‌اش که در انتخابات میان چندین خانم دیگر تعیین شدهاست. اینجا همه یکدست برای رشد فکری، ذهنی، ترقی و تعالی دختران‌شان کار میکنند و عملاً زنان و دختران از حق بالای برخوردار میباشند."
این در حالیست که در برخی نقاط دیگر ولایت بغلان از جمله ولسوالی جلگه ۸۰ تا ۹۰ درصد دختران مناسب مکتب به دلایل مختلفی از جمله نبود یا کمبود معلمین اناث از رفتن به مکتب محروم و دختران زیادی هم که به سن بلوغ رسیدهاند به همین دلیل محروم از ادامه تحصیل شدهاند.
گزارش: بشیر احمد غزالی
