صلح آرزوی هر افغان است که در سال ۱۳۹۶ خورشیدی هم مردم افغانستان به آن نرسیدند.
با وجود تلاشهای حکومت افغانستان بهخاطر تأمین صلح در سال ۱۳۹۶، هنوز هم میدانهای جنگ در این کشور گرم است و موانع زیادی بهخاطر رسیدن به صلح وجود دارد.
در این سال بهشمول رئیس جمهور غنی شماری از مقامات حکومتی، چهرههای سیاسی، رؤسای اقوام، زنان و مردم عام از طالبان خواستند تا به پروسه صلح یکجا شوند، اما طالبان گفتهاند که حاضر به گفتگوهای صلح با مقامات افغان نه، بلکه خوستار مذاکرات صلح با ایالات متحده امریکا شدهاند.
شورای عالی صلح افغانستان میگوید، بهخاطر تأمین صلح در افغانستان به سه نوع اجماع نیاز بود که به آن دست یافتهاند.
امینالدین مظفری عضو این شورا در صحبت با رادیو آزادی گفت، بدون اجماع ملی، منطقوی و جهانی صلح در افغانستان تأمین نمیگردد.
آقای مظفری در مورد اینکه چرا با وجود ایجاد این سه اجماع تا کنون صلح در افغانستان تأمین نگردیده است؟ میگوید:
"بزرگترین چالش فرا راه پروسه صلح عدم پاسخ مثبت مخالفین مسلح به پروسه صلح است و یا به عباره دیگر عدم آمادهگیشان قسمیکه شما هم میدانید صلح در حقیقت از دیدگاه حقوقی هم یک قرارداد است و این قرارداد طرفین دارد."
با آن که در سال ۱۳۹۶ خورشیدی تلاشهای حکومت افغانستان بهخاطر تأمین صلح ادامه داشته، اما در اواخر همین سال پیشرفتهای قابل ملاحظه در این بخش صورت گرفت و حکومت این کشور پیشنهاد بدون قید شرط برای گفتگوهای صلح را برای طالبان ارائه کرد.
محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان این پیشنهاد را در دومین نشست پروسه کابل مطرح کرد.
او افزود:
"حکومت وحدت ملی این پیشنهاد را بدون قید و شرط ارائه میکند، اول باید بهخاطر صلح یک چوکات سیاسی وضع شود، آتشبس شود، طالبان بهحیث یک حزب سیاسی به رسمیت شناخته شوند، آمادهگیها بهخاطر اعتماد سازی گرفته شود، و راه بهخاطر برگزاری یک انتخابات عادلانه و آزاد باز شود."
در این پیشنهاد حکومت افغانستان علاوه بر موارد دیگر این هم گفته شده است که اگر طالبان مسلح به صلح حاضر شوند در چوکات اصول و قوانین در قانون اساسی نیز تعدیلات به میان خواهد آمد.
از سوی هم شماری از باشندههای کابل از پیشرفتهای اخیر صلح در کشور ابراز خوشبینی میکنند.
نوید و عایشه دو تن از باشندههای کابل در این مورد میگویند:
"صحبتهای را که رئیس جمهور ما به طالبان ارائه کرده میخواهم که عملی شود، تا در افغانستان صلح بیاید و ما درس خوانده بتوانیم."
"از این پیشنهاد رئیس جمهور استقبال میکنیم و طالبان باید بیایند و صلح نمایند تا صلح پایدار در کشور تأمین گردد."
علاوه بر پیشنهاد صلح بدون قید و شرط به طالبان از سوی حکومت این کشور روی جنگ نیز تأکید شدهاست.
رئیس جمهور غنی در نهم ماه حوت سال ۱۳۹۶ در مراسم تجلیل از نیرو های امنیتی افغان گفت، به طالبان مسلح پیشنهاد صلح شده، اما یک دقیقه غفلت در امور دفاعی کشور قابل تحمل نیست.
بهگفته رئیس جمهور غنی جنگ بالای افغانها تحمیل شدهاست و نیرو های امنیتی افغان بهخاطر رسیدن به صلح جنگ میکنند.
او افزود:
"در حالیکه صلح آرزوی ما است جنگ وضعیت فعلی، بنابر این یک دقیقه تعلل در مدیریت دفاعی ما باید وجود نداشته باشد قاطعانه بر اساس هدایت خداوند «ج» زمانیکه بالایتان حمله میشود از خود دفاع کنید."
موجودیت پناهگاههای امن مخالفین مسلح در پاکستان، همکاری برخی کشورهای منطقه با طالبان مسلح و طرز تفکر طرفهای درگیر جنگ در مورد اینکه ممکن آنان از طریق جنگ بتوانند بالای یکدیگر کامیاب شوند از جمله چالشهای عمده سد راه تأمین صلح در افغانستان عنوان میشود.
علاوه بر پیشنهاد صلح به طالبان، چرا روی جنگ هم با آنان تأکید میشود و آیا اگر طالبان صلح نمایند در افغانستان صلح و ثبات تأمین میشود.
سید انتظار خادم یک تن از کارشناسان امور بینالملل در پاسخ به این سؤال میگوید:
"به هر شکل که باشد صلح در افغانستان میآید، اما در مورد ثبات من شک دارم، زیرا صلح و ثبات هر دو از هم متفاوت است، مسئله دوم این است که جامعه جهانی نمیخواهد که روابط میان افغانستان و پاکستان را بیش از این تیره کند، بلکه در تلاش ترمیم این روابط است، این دو مسئله است که ما باید در انتظار آن باشیم اول صلح بیاید و مسئله دوم روابط افغانستان و پاکستان خرابتر نه، بلکه بهتر شود."
با آن که طالبان مسلح تا کنون بهگونه رسمی در مورد پیشنهاد حکومت افغانستان پاسخ مثبت یا هم رد ارائه نکردهاند، اما وزیر دفاع امریکا گفته است که برخی از حلقههای کوچک طالبان بهخاطر گفتگوهای صلح آمادهگی نشان داده اند.
با این همه محمد کریم خلیلی رئیس شورای عالی صلح افغانستان اطمینان میدهد که سال ۱۳۹۷ خورشیدی یک سال پُر دستاورد در بخش صلح خواهد بود.
آقای خلیلی هفته گذشته در یک نشست در ارگ ریاست جمهوری گفته است که افغانها باید گذشتهها را فراموش و برای آینده با همدیگر پذیری برای تأمین صلح تلاش کنند.
وی همچنان گفت، جنگ جاری در افغانستان تمام مسایل را تحت تأثیر قرار داده و تا زمانیکه صلح در این کشور تأمین نشود افغانها برای آیندهشان امیدواری نخواهند داشت.
گزارش: فرشته ندا