به اساس پلان پنج ساله عمل ملی مبارزه علیه مواد مخدر، وزارت حج و اوقاف مسئولیت آگاهی عامه در رابطه به مواد مخدر را به دوش دارد.
وزارت مبارزه علیه مواد مخدر افغانستان میگوید، وزارت حج و اوقاف مسولیتش را در این بخش به گونه درست آن ادا نکردهاست.
شماری از ملا امامان و مردم عام نیز میگویند که در این بخش کاری کمی صورت گرفته، اما وزارت حج و اوقاف کم کاری در این بخش را نمیپذیرد.
کمپاین بر ضد مواد مخدر و آگاهی عامه در مورد آن از طریق منابر مساجد و تکیه خانهها از مسولیت های مهم وزارت حج و اوقاف خوانده میشود. این که وزارت حج و اوقاف در این بخش تا چه حدی ادای مسئولیت کرده است، در این مورد از مردم میشنویم که جهت ادای نماز جمعه به مساجد مختلف در شهر کابل میروند:
"نام من عبدالرحیم رحیمی است. من جهت ادای نماز جمعه به مسجد سید المرسلین میروم. نزدیک به یک سال میشود که من به همین مسجد میروم، در این یک سال هیچگاه از یک عالم دین نشنیدم که مواد مخدر حرام است. زمانی که من جوانان معتاد به مواد مخدر را در (کارته نو) میبینم، خیلی نا راحت میشوم. عالمان دین در این مورد به مردم پیام نمیدهند."
"نام من محمد خالد است. از زمانی که من به مسجد رفتهام، از ملا امام ما در رابطه به مواد مخدر هیچ نشنیده ام. این مسئولیت وزارت حج و اوقاف است که باید از آن نظارت کند، زیرا در بیشتر موارد علما برخی مسایل را نا دیده میگیرند."
"نام من نجیب الله است. در مسجد بابا وردک نماز میخوانم. ملا امام ما بیشتر اوقات تنها در مورد شراب صحبت میکند، در حالیکه پودر و تریاک نیز همانند شراب زیانبار است."
حال پرسش اینجاست که وزارت حج و اوقاف در سال چند بار به ملا امامان مساجد رسمی خود موضوع خطبه در رابطه به مواد مخدر را توصیه میکند؟
آیا ملا امامان مسوولیت دینی شان را در این بخش ادا کرده اند؟
مفتی محمد بلال، خطیب مسجد جامع قُبا میگوید، وزارت حج و اوقاف سال یک بار در رابطه به مواد مخدر موضوع را به وی میسپارد.
او افزود:
"سال یک بار موضوع مواد مخدر در خطبههای نماز جمعه به ما داده میشود. آن هم زمانی که روز بین المللی مبارزه علیه مواد مخدر باشد. در کشوری مانند افغانستان، موضوع یک خطبه خیلی نا چیز است. فرستادن یک موضوع در یک سال از سوی وزارت به این معنی است که موضوع مواد مخدر خیلی جدی پنداشته نمیشود، این موضوع باید خیلی زیاد تکرار شود."
قاری نورالدین، ملا امام مسجد شیخ عبدالقادر جیلانی، از توزیع کتب و برگزاری ورکشاپها از سوی وزارت ارشاد، حج و اوقاف در این مورد ابراز بی خبری میکند.
او افزود:
"در (۹) سال یک بار در ورکشاپی که در رابطه به موضوع مبارزه علیه مواد مخدر برگزار شده بود، اشتراک کردهام. بجز یک بار دیگر در هیچ ورکشاپی با چنین موضوع اشتراک نکردهام.به جز خطبه نماز جمعه، هیچ کتابی در دسترس ما قرار داده نه شده که بر مبناء آن در خطبه نماز جمعه به مردم معلومات دهیم."
وزارت حج و اوقاف مسئولیت داشت که چند سال قبل باید کتاب نصاب خطبههای نماز جمعه را چاپ کند، اما این کتاب تا حال چاپ نه شدهاند.
وزارت حج و اوقاف میگوید، که این کتاب آماده چاپ است، اما از میان (۶۴) موضوع درج شده در این کتاب، تنها یک موضوع آن به مواد مخدر اختصاص داده شدهاست.
در ماه نامه (پیام حق) این وزارت که در سال (۱۳۹۳) به چاپ رسیده، حتی یک موضوع در رابطه به مواد مخدر نیز در آن دیده نمیشود، اما در کلکسيون سال (۱۳۹۵) مجله (پيام حق) تنها در دو مطلب به مواد مخدر پرداخته شدهاست.
وزارت حج و اوقاف از طریق ویب سایت نیز نشرات دارد که در سال (۱۳۹۵) تنها یک موضوع در رابطه به مواد مخدر در آن به نشر رسیده و در سال روان شمسی، گزارشهای چهار نشست در رابطه به هفته بسیج ملی و یک مقاله کوتاه را به نشر رساندهاست.
وزارت مبارزه علیه مواد مخدر افغانستان نیز از کم کاری وزارت حج و اوقاف شکایت دارد و میگوید، که این وزارت مسئولیتش را به گونه کامل ادا نکردهاست.
جاوید احمد قایم معین استراتژی و پالیسی این وزارت افزود:
"بیان نظریات اسلامی، صدور فتوا، گردهم آوردن مولوی صاحبان و تبلیغ کردن در مساجد، وظایف مشخص وزارت ارشاد، حج و اوقاف است. انتظار ما این است که حد اقل در ماه یک بار باید در خطبههای نماز جمعه در رابطه به مواد مخدر صحبت شود، اما چنین نه شده. در این رابطه شاهد چاپ کتابی نیز نبودهایم. تا حدی که ما انتظار داریم، وزارت حج و اوقاف این انتظارها را به جا نکردهاست."
با رئیس مرکز تحقیقات اسلامی وزارت حج و اوقاف در رابطه به راههای مختلف تبلیغات بر ضد مواد مخدر صحبت کردیم، اما وی از دادن معلومات خود داری کرد. سپس با مولوی فضل الکريم سراجی، رئیس مساجد این وزارت صحبت کردیم، وی گفت که آنان مسئولیت شان را به گونه کامل انجام دادهاند.
او افزود:
"ما در سال دو سه بار خطبههای نماز جمعه را ترتیب میکنیم و آن را به ملا امامان میفرستیم. علماء نه تنها در خطبههای نماز جمعه، بلکه در نشستهای جداگانه نیز مسئولیت شان را ادا کردهاند. ما در سطح نواحی و ولسوالیها شورا داریم، این شوراها در مورد مواد مخدر نشستهای را ترتیب میکنند. در مقایسه به هر کسی دیگر علما این مسئولیت را درک میکنند و علیه مواد مخدر مبارزه میکنند."
افغانستان یک کشور اسلامی است و مردم آن به صحبتهای علمای دین ارزش بیشتر میدهند.
مردم به این باور اند که اگر عالمان دین به گونه مشترک بر ضد کشت، تولید، قاچاق و استعمال مواد مخدر صدا بلند کنند، به زودی دامن مواد مخدر از افغانستان بر چیده خواهد شد، اما تا حال این صدا به گونه وسیع و فراگیر بلند نه شدهاست.
گزارش: محمد ایاز ترنک