کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌گوید، اگر از سوی محکمه جرایم بین‌المللی در خصوص ادعا‌های جرایم جنگی در این‌کشور تحقیق شود این کار در راستای پاسخگویی و ختم فرهنگ معافیت در افغانستان مهم پنداشته میشود.
محمد موسی محمودی رئیس اجرائیوی این کمیسیون در صحبت با رادیو آزادی گفت، محکمه جرایم بین‌المللی زمانی در یک کشور عضو این محکمه به تحقیق می‌پردازد که به گفته وی، در آنجا جرایم بسیار جدی صورت گرفته باشد.
آقای محمودی در ادامه افزود:
" اقداماتی‌که آن‌ها (محکمه جرایم بین‌المللی) در افغانستان روی دست می‌گیرند برای اجرای پاسخگویی و همچنان ختم فرهنگ معافیت مهم است. متأسفانه شاهد جرایم در افغانستان هستیم. موضوعات جرایم علیه بشریت و جرایم جنگی همه روزه از طرف گروه‌های درگیر خصوصاً طالبان و داعش صورت می‌گیرد. بناءً حضور و یا علاقه محکمه جزای بین‌المللی می‌تواند کمک کند برای این‌که حد اقل بازدارندگی ایجاد شود و اقدامات جدی علیه افراد و سازمان دهندگان که در این رابطه دست دارند، صورت بگیرد."
فاتو بنسودا سارنوال محکمه جرایم بین‌المللی به روز جمعه ۱۲ عقرب خواهان تحقیق در مورد ادعا‌های جرایم جنگی در افغانستان شد.
وی گفت، در صورت که درخواست‌اش پذیرفته شود، در رابطه به ادعا‌های جرایم جنگی که از اول ماه می سال ۲۰۰۳ به این‌سو در افغانستان صورت گرفته، تحقیق می‌کند.
در این حال شماری از کارشناسان حقوقی می‌گویند که نخست باید در راستای پایان جنگ در افغانستان تلاش شود تا به گفته آن‌ها زمینه برای بررسی در خصوص ادعا‌های جرایم جنگی در این کشور فراهم شود.
عبدالشکور دادرس یکی از این کارشناسان گفت:
"ما باید تمام سعی و تلاش خود را هم جامعه جهانی و هم کشورهای منطقه و همسایه و خود حکومت و مخالفین در این زمینه مبذول دارند که بتوانیم در افغانستان جنگ را خاتمه بدهیم. سپس جنگ را که ادامه داشت تعریف بکنیم و بعداً در فضای امن با داشتن امکانات متخطی را به محاکمه بکشانیم."
ریاست جمهوری افغانستان به طور فوری از تبصره در مورد خواست سارنوال محکمه جرایم بین‌المللی مبنی بر تحقیق روی ادعا‌های جرایم جنگی در افغانستان خودداری کرده‌است.
افغانستان در سال ۲۰۰۳ میلادی عضویت محکمه جرایم بین‌المللی را کسب کرد.
گفته میشود که به همین خاطر این محکمه در مورد ادعا‌های جرایم جنگی پیش از سال ۲۰۰۳ در افغانستان تحقیق نمی‌کند.
