کشورهای عربی به رهبری عربستان سعودی در تلاش خود برای جلوگیری نفوذ ایران سعی دارند عراق را دوباره به جهان عرب برگردانند.
عربستان سعودی روز یکشنبه جلسات شورای همکاری ریاض و بغداد را افتتاح کرد.
این شورا برای بهبود روابط ریاض و بغداد سعی خواهد کرد.
شاه سلمان پادشاه عربستان سعودی به این مناسبت گفت:
"چیزیکه این کشور را به عراق ارتباط می دهد تنها همجوار بودن و منافع مشترک نیست بلکه پیوندهای همخونی، تاریخ و سرنوشت مشترک است."
شاه سلمان افزود "ما دست آوردهای را که برادران ما در عراق در عرصۀ از بین بردن دهشت افگنی دارند تبریک میگوئیم و روی حمایت ما از وحدت و آرامی عراق تأکید میکنیم."
حیدر العبادی صدراعظم عراق به نوبه خود گفت:
"ما از انکشاف روابط کشورهای باهم برادر و همجوار ما رضایت خود را ابراز میداریم و شورای هماهنگی عراق و سعودی ثمره تلاشها و نیتهای خوب دو کشور میباشد."
امریکا هم تأسیس شورای همآهنگی عربستان سعودی و عراق را چون یک وسیله برای مهار کردن نفوذ ایران حمایت میکند.
رکس تیلرسن وزیر خارجۀ امریکا که وی هم در گردهمایی روز یکشنبه در ریاض اشتراک داشت گفت که تقویت عراق به مثابۀ یک دولت مستقل از یک بخش از نفوذ نا مطلوب تهران درین کشور جلوگیری خواهد کرد.
عربستان سعودی در یک تلاش برای عادی ساختن روابط خود با عراق درین اواخر یک گذرگاه زمینی خود با این کشور را بعد از ۲۷ سال دوباره گشود و خطوط هوایی عربستان نیز پروازهای خود را به بغداد از سر گرفت.
پس از گشایش شورای همآهنگی عربستان سعودی و عراق در ریاض، صدراعظم عراق و یک ملای شیعۀ پر نفوذ این کشور از اردن بازدید کردند.
مقتدی صدر با شهزاد غازی در عمان ملاقات کرد و صدراعظم حیدرالعبادی با پادشاه اردن عبدالله دوم ملاقات نمود.
کشورهای عربی در برابر همهپرسی استقلال کردستان نیز جانب بغداد را گرفتند.
اتحادیۀ کشورهای عربی که در وقت حاضر ریاض و قاهره در آن بیشتر نفوذ دارند به اتفاق آراء این همهپرسی را رد کردند.
احمد ابوالغیط منشی عمومی این اتحادیه خواستار گفتوگو میان بغداد و کردان شد.
عربستان سعودی در آستانۀ این همهپرسی میانجیگری میان بغداد و کردان را پیشنهاد کرده بود.
ریاض ثامر السبهان وزیر امور خلیج را به این هدف به کردستان فرستاده بود.
حمید الکفائی نویسنده و روزنامه نگار عراقی مقیم لندن میگوید، نزدیک شدن عراق و عربستان یک ضرورت است.
او افزود:
"همکاری میان عراق و سعودی برای هر دو کشور ضروری است. اول این که آنها همجوار اند. دوم این که باهم روابط تاریخی مستحکم دارند. و هر دو کشور از دهشت افگنی و تروریزم رنج میبرند."
او می افزاید که روابط ریاض و بغداد باید قبل ازاین انکشاف داده میشد.
اما این که اکنون با آغاز یک دوران جدید در عربستان سعودی پیشروی کرد بازهم خوب است.
آقای الکفائی میگوید که در دوران زمامداری شاه سلمان و پسرش محمد یک دیدگاه مثبت به سوی عراق وجود دارد و بغداد میتواند از آن استفاده کند.
- در پاسخ به این سؤال که واکنش ایران در برابر این انکشافات چه خواهد بود؟
آقای الکفائی گفت که ایران هم میتواند از این پیشروی استفاده کند چون بغداد میتواند میان تهران و ریاض میانجیگری کند.
عراق زمان صدام حسین دروازۀ شرقی جهان عرب عنوان میشد.
و اکثریت کشورهای عربی در جنگ سالهای ۱۹۸۰ در برابر ایران کمکهای مالی و نظامی با بغداد داشتند.
ولی پس از سقوط رژیم صدام حسین گروههای شیعۀ مخالف وی که هنگام این جنگ در ایران بودند به بغداد برگشتند و رهبری دولت را بدست گرفتند.
ایران درین اواخر روابط نظامی خود را نیز با عراق گسترش داد و با مشاوران نظامی خود در تشکیل ملیشههای شیعه بنام حشد الشعبی سهم گرفتهاست.
این نیرو که نقش فعالی در جنگ در برابر گروه موسوم به دولت اسلامی و برخوردهای اخیر با کردان در شمال عراق داشت یک نسخۀ از نیروهای بسیج ایران پنداشته میشوند.
اما پس از این که گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش در عراق و سوریه سرکوب شد، اکنون به نظر میرسد زمینه برای اعاده روابط مهیا شدهاست.
کارشناسان به این باور اند که کشورهای عربی نمیخواهند که با دوری از عراق بغداد بیش از پیش به تهران نزدیک شود و بغداد هم مایل نیست که از محیط عربی خود جدا بماند.