رئیس جمهور ترمپ صبح امروز سه شنبه استراتژی جدید کشورش برای افغانستان را اعلان کرد که حاوی نکات عمدۀ مسیر آینده مشارکت امریکا با افغانستان بود.
آقای ترمپ در موضوع مبارزه علیه تروریزم در افغانستان مستقیماً از پاکستان نام برده و گفت، اینکشور با وجود اخذ میلیاردها دالر از امریکا، به تروریستانی پناه دادهاست که علیه نیروهای امریکایی میجنگند.
وی افزود:
"ما میلیاردها دالر به پاکستان پرداخته ایم و آنها به تروریستانی پناهگاه دادهاند که علیه آنها میجنگیم. این باید تغییر کند و این فوراً تغییر هم خواهد کرد. هیچ مشارکت نمیتواند گنجایش پناه دادن به تروریستان را داشته باشد که نیروها و مقامات امریکایی را هدف قرار میدهند. زمان آن است که پاکستان تعهدش را به مدنیت، نظم و صلح نشان دهد."
شماری از تحلیلگران این موقف جدی ترمپ در برابر پاکستان را تحسین نموده و شماری هم مورد انتقاد قرار دادهاند.
محمد تقی یک تحلیلگر پاکستانی به رادیو آزادی گفت، از جمله سه رئیس جمهور امریکا که با جنگ اعلان ناشده پاکستان با افغانستان اظهارات داشته اند، بیانات ترمپ واضحترین بیانات بوده که پاکستان را بخشی از مشکل خواندهاست.
آقای ترمپ ضمن اینکه مستقیماً از پاکستان نام گرفت، روی ادامه حمایت از حکومت افغانستان و نیروهای امنیتی افغان تأکید کرد و این را هم گفت که امریکا به دولتسازی در افغانستان ادامه نخواهد داد و این کار مربوط خود افغانهاست.
ترمپ گفت تعهد و حمایت امریکا برای افغانستان دایمی است، اما حمایت از افغانستان دیگر یک چک سفید برای اینکشور نخواهد بود.
وی گفت:
"امریکا تا زمانی با حکومت افغانستان کار خواهد کرد که پیشرفت را ببینیم، تعهد ما غیر محدود نیست، ولی حمایت ما برای افغانستان نیز یک چک سفید نیست. حکومت افغانستان باید سهم خود را در بخش برداشتن بار نظامی، سیاسی و اقتصادی ادا کند."
عمدهترین نکات دیگر اظهارات ترمپ این بود که گفت، استراتژی جدیدش برای افغانستان مبتنی بر جدولهای دلخواه زمانی نه بلکه بر اساس شرایط افغانستان خواهد بود.
ترمپ گفت، ایالات متحده در افغانستان برای دولتسازی نه بلکه برای کشتن تروریستان است.
ترمپ همچنان گفت، امریکا نیاز به یک برنامه برای نتایج پایدار و آبرومند در افغانستان دارد.
وی افزود، خروج سریع از افغانستان عواقب غیر قابل قبول خواهد داشت.
استراتژی نو امریکا در رابطه با افغانستان و جنوب آسیا با استقبال گرم مقامات نظامی امریکا که در افغانستان دخیل میباشند و همچنان متحدین ناتو روبهرو شدهاست.
- واکنش قوماندانان و مقامات نظامی امریکا در رابطه با استراتژی نو امریکا چیست؟
جنرال جان نیکلسن قوماندان عمومی قوای امریکا و ناتو در افغانستان گفتهاست که استراتژی امریکا به این معنیست که طالبان در میدان جنگ پیروز نمیشوند و باید خشونت را کنار بگذارند و راه آشتی را پیش گیرند.
او افزود ایجاد یک افغانستان صلحآمیز و با ثبات پیروزی برای مردم افغانستان و اهداف ائتلاف میباشد.
هرچند رئیس جمهور ترمپ در استراتژی نو خود در باره افغانستان گفته که امریکا فعلاً در مورد افزایش قوای این کشور در افغانستان چیزی نمیگوید، ولی وزیر دفاع امریکا جیمز متیس میگوید که او با متحدین ناتو در تماس است و آنها گفتهاند که سربازان بیشتر به افغانستان میفرستند.
جان مککین رئیس کمیته امور دفاعی مجلس سنای امریکا و سناتور حزب جمهوریخواه که قبلاً خودش هم استراتژی خود را برای افغاستان ترتیب داده و پیشنهاد کرده بود از اعلان استراتژی ترمپ استقبال کرده و آن را یک گام مثبت خواندهاست.
- متحدین امریکا و کشورهای دیگری که در جنگ افغانستان دخیل میباشند در مورد استراتژی نو امریکا چه میگویند؟
ینس ستولتنبرگ سرمنشی ناتو از استراتژی نو امریکا استقبال کرده و گفتهاست که این استراتژی بر واقعیتها و شرایط در داخل افغانستان متکی میباشد.
او میگوید ناتو برای همکاری به افغانستان متعهد است و بیصبرانه انتظار آنست که با وزیر دفاع امریکا و دیگر متحدین ناتو در مورد راههای عملی کردن این استراتژی مشوره کند.
بریتانیا هم از این استراتژی امریکا که بهگفته آن یک گامی برای جدیتر ساختن اقدامات نظامی علیه طالبان میباشد، استقبال میکند.
میکل فالن وزیر دفاع بریتانیا در یک اعلامیه خود گفتهاست که ازین استراتژی استقبال کرده و در صحبت دیروزه خود با وزیر دفاع امریکا موافقه کردهاست که با وجود مشکلات مسیر فعالیت خود را در افغانستان ادامه میدهند تا دموکراسی آسیب پذیر افغانستان تقویه شود و تهدیدهای تروریزم به غرب محدود گردد.
در استراتژی نو خود ترمپ هشدارهای جدی را به پاکستان داشت که دیگر موجودیت پناهگاهها برای تروریستان در خاک پاکستان قابل تحمل نیست.
- پاکستان و متحدین آن در منطقه در این مورد چه میگویند؟
پاکستان حد اقل تا همین لحظه کدام عکسالعمل رسمی به این عبارات استراتژی نو اداره ترمپ نشان نداده، ولی امتیازگل رئیس مرکز تحقیقاتی مطالعات امنیتی در اسلامآباد گفتهاست این سخنان و اتهامات ترمپ تکراری است که در ۱۵ سال گذشته همیشه شنیده شدهاست.
تحلیلگران دیگر پاکستانی هشدار میدهند که در انزوا قرار دادن پاکستان بر منطقه تأثیر منفی خواهد داشت.
متحد پاکستان در منطقه چین از موقف پاکستان دفاع کرده و گفتهاست که این کشور قربانی زیادی در مبارزه با تروریزم داده و جهان باید آن را اعتراف کند.
برخی از احزاب سیاسی و اعضای ولسی جرگه افغانستان میگویند که روشن شدن استراتژی امریکا برای افغانستان، بسیاری از پرسشها را پاسخ دادهاست.
عادله بهرام رهبر حزب جمهوریخواهان افغانستان میگوید که در این استراتژی خواست افغانها که سالها روی آن تأکید میشد، گنجانیده شدهاست.
خانم بهرام روز سه شنبه به رادیو آزادی گفت که فشار بر پاکستان از سوی امریکا جهت از بین بردن لانههای تروریزم در آنکشور، میتواند سر آغاز تأمین ثبات در منطقه باشد.
وی افزود:
"ما منحیث یک حزب سیاسی از آن حمایت میکنیم چون در آن چند نقطه بسیار اساس است یکی آن فشار وارد کردن بالای پاکستان و تأمین ثبات در منطقه است."
پس از ماهها انتظار صبح روز سه شنبه دونالد ترمپ رئیس جمهور امریکا استراتژی آن کشور در مورد افغانستان و جنوب آسیا را اعلام کرد.
مهمترین موضوع در این استراتژی، عدم زمان بندی برای حضور نیروهای امریکا در افغانستان، افزایش فشار بر پاکستان جهت از بین بردن لانههای تروریزم و تأکید بر افزایش نقش هند در افغانستان میباشد.
اما برخی از آگاهان سیاسی انتقاد میکنند که در استراتژی جدید امریکا به چین که یکی از کشورهای مهم در منطقه میباشد، هیچ نقشی داده نشدهاست.
مشتاق رحیم یکی از این آگاهان میگوید که نظر انداز شدن نقش چین در این استراتژی میتواند سبب ایجاد ائتلاف میان کشورهای چین، روسیه، ایران و پاکستان بر ضد امریکا شود.
وی گفت:
"چیزی که قابل تشویش است، این است که به چیناییها در استراتژی جدید امریکا هیچ نقشی داده نشدهاست و جانب دیگر آن هندوستان که رقیب منطقوی چین است و برخی مشکلات سیاسی و سرحدی نیز داشتند و هندوستان نقش زیاد در افغانستان دارد و امکان این میرود که چین در مورد بدیل فکر کند."
از سوی هم برخی از باشندههای شهر کابل میگویند از اینکه این بار امریکا بهگونه واضح از فشار بر پاکستان سخن زده خرسند اند، اما میگویند که باید در این زمینه اقدامات عملی صورت گیرد.
دو تن از آنان در صحبت با رادیو آزادی چنین گفتند:
"حمیدالله ځدران هستم، ممکن مفید تمام شود استراتژی را که ما مطالعه کردیم در آن به مسائل مهم اشاره شدهاست و یکی آن ایناست که حمایتاش را از پاکستان قطع میکند."
"امین فضلی هستم، چیزی را که من خواهان بودم در آن ذکر شدهاست، اما مهم این است که آنان در عمل چه میکنند."
از سوی هم فتحالله قیصاری عضو کمیسیون دفاعی ولسی جرگه از استراتژی جدید امریکا برای افغانستان استقبال میکند.
اما وی تأکید کرد که امریکا باید برای ختم جنگ در افغانستان در کنار حمایت از روند صلح، نیروهای امنیتی اینکشور را نیز با تجهیزات پیشرفته مجهز کند.
گزارش: آرزو غیاثی
طالبان مسلح در اعلامیه فرستاده شده به رسانهها در برابر استراتژی امریکا برای افغانستان و جنوب آسیا واکنش نشان دادهاند.
این گروه بر شدت و دوام جنگ علیه نیروهای خارجی در افغانستان تاکید کردهاست.