جلال نورانی نویسنده، طنز نویس، درامه نویس و ژورنالیست افغان روز دوشنبه ۲۷ مارچ سال ۲۰۱۷ میلادی مصادف با هفتم حمل ۱۳۹۶ شمسی، در شهر کابل چشم از جهان پوشید و به جاودانه گان پیوست .
جلال نورانی کی بود و چگونه زیست؟
جلال نورانی از پیشکسوتان طنزنویسی معاصر افغانستان در سال ۱٣٢٧ شمسی در شهر کابل به دنيا آمد. وی در سال ۱٣۵۱ از پوهنزی حقوق و علوم سیاسی پوهنتون کابل فارغ شد.
جلال نورانی طنز نویسی را از دوران تحصیل در پوهنتون آغاز کرد.
نمايشنامههای رادیویی طنزی جلال نورانی در آغاز دهه پنجاه شمسی او را به شهرت رسانید.
جلال نورانی بعد از ختم تحصیلات عالی در اتحاد شوروی سابق، در سال ۱٣٦۱ شمسی به افغانستان برگشت و علایق اش با طنز نويسی و ترجمۀ آثار ادبی جدیتر شد.
محمد اعظم رهنورد زریاب نویسنده و پژوهشگر پیشگام افغان در مورد کارهای جلال نورانی میگوید:
" جلال نورانی از سالهای تقریباً نوجوانی به طنزنویسی دلبستگی داشت و در سالهای بعد این دلبستگی گسترش و افزایش یافت. جلال نورانی در دو ساحه، طنزنویس و طنزپرداز بود. یک، خودش طنزهای بسیار نوشته و دوم اینکه، طنزهای بسیاری را از زبان روسی به زبان فارسی ترجمه کرده، یعنی هم مترجم و هم طنزنویس بودهاست."
در دهه شصت شمسی، جلال نورانی ترجمههای طنزهایش را به شکل مجموعههای مستقل نشر کرد که میتوان از کتابهای "ای همو بیچاره گکاس" و "چه کنم عادتم شده" یاد کرد. یکی از کارهای برجسته جلال نورانی ترجمه "طنزهای از چهار گوشه جهان" میباشد که در کتابی به همین نام چاپ شدهاست.
وی همچنان طنزهایی از منابع بلغاریایی راترجمه کرد که در کتاب "مربای مرچ" چاپ شدهاست.
جلال نورانی بر علاوه طنز نویسی و پژوهشهای ادبی، در عرصه ژورنالیزم افغانستان نیز کارهای ارزنده را انجام دادهاست.
وی در جریان سالهای کارش به حیث مدیر مسئول مجله ژوندون، رئیس موسسه نشراتی انیس و مدیر مسئول مجله "دکمکیانوانیس" مشوق ادبیات کودک نیز بوده، در توسعه و گسترش آن در افغانستان نقش قابل ملاحظه داشتهاست.
پروین پژواک نویسنده و شاعر افغان که آثار زیاد در عرصه ادبیات کودک نیز دارد و فلمنامههای نخستین فلمهای کارتونی افغانستان برای اطفال را هم نوشتهاست، در مورد جلال نورانی میگوید:
"از دوران طفولیت برای من اسم جلال نورانی و مهدی بشیر با اسم مجلۀ دوست داشتنی "دکمیانو انیس" که زمانی "دکوچنیانو انیس" نامیده میشد، گره خوردهاست. حق جلال نورانی بالای من و نسل ما، منحیث مدیر مسئول این مجله روشن است. با این همه، اینک با سفر ابدی او گویی کلکسیون مجلههای دوران خوردی خود را بار دیگر گم کرده باشم، کلمات از من فرار میکنند. از جلال نورانی کتابهای "تیاتر کودک"، "تیاتر و مکتب" و "شگوفهها" مجموعه انتخابی اشعار برای اطفال به چاپ رسیدهاست. این همه از نقش او برای معرفی ادبیات کودک سخن میگوید و به احترام من به قلم او میافزاید."
جلال نورانی در سالهای اخیر بیشتر کارهای تحقیقی را انجام داده و چاپ کردهاست که از آن جمله میتوان از آثار ارزشمند "هنرنمایشنامه نویسی" و" گفتاری درباره ادبیات دراماتیک نامبرد.
مهم ترین و با ارزش ترین اثر پژوهشی جلال نورانی نگارش و چاپ کتاب"هنر طنزپردازی" است که در دوجلد نگاشته و چاپ شدهاست.