با گذشت هر روز نگرانی از بهر عدم شفافیت انتخابات بیشتر میشود، نگرانی که کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخاباتی نیز این بار به آن میپردازد.
این کمیسیون میگوید، اگر به گونۀ بیدرنگ و بی هر گونه زور و اِعمال فشار، تصمیم برای آوردن اصلاحات انتخاباتی گرفته نشود، شفافیت انتخابات ولسی جرگه و شوراهای ولسوالیها تضمین نخواهد شد.
علی رضا روحانی سخنگوی این کمیسیون روز شنبه در صحبت با رادیو آزادی با اشاره به عدم اراده برای برداشتن مشکلات فرا راه برگزاری انتخابات از سوی طرفهای دخیل بخصوص کمیسیون مستقل انتخابات چالشهای دیگری را که بر این روند سایه افگندهاست، چنین فشرده میسازد:
"طرفهای مقابل هنوز در این زمینه گامهای جدی تر و اساسی ترِ را بر نداشته اند که بخشی از آن به کمیسیون مستقل انتخابات بر میگردد. جز وظایف و صلاحیتهای اینکمسیون است که بدون اعمال هر نوع فشار و زور در این باره تصمیم بگیرد و بدون آوردن اصلاحات طبیعتاً هیچکس نمیتواند شفافیت را تضمین بکند."
پیشتر کمیسیون شکایات انتخاباتی گفتهاست که پیش از آوردن اصلاحات در نظام انتخاباتی برگزاری انتخابات نا ممکن خواهد بود و باید در این زمینه کارهای بنیادی صورت گیرد.
اکنون آوردن اصلاحات بنیادی، حل مشکل تعیین مراکز انتخاباتی، مشخص کردن به موقع فهرست انتخابات، تعیین سرنوشت کارتهای رایدهی و برنامه ریزیها برای تأمین شفافیت از مشکلاتی اند که سخنگوی این کمیسیون به آنها اشاره میکند.
روحانی تأکید میورزد که اگر تصمیم جدی برای برگزاری انتخابات و آوردن اصلاحات گرفته نشود، انتخابات ولسی جرگه و شوراهای ولسوالیها قربانی شتاب زدگی خواهند شد.
اما به راستی آیا کمیسیون مستقل انتخابات برای آوردن اصلاحات اراده ندارد؟
کمیسیون مستقل انتخابات با وجود تماسهای ما به این پرسش پاسخ ارائه نکرد.
با این همه شماری از نهادهای ناظر انتخابات میگویند، کمیسیون مستقل انتخابات از سوی حکومت زیر فشار قرار دارد و از نظر تخنیکی و مالی آماده آوردن اصلاحات و برگزاری انتخابات نیست.
محمد نعیم ایوب زاده رئیس"تیفا" یا بنیاد انتخابات شفاف افغانستان در این باره میگوید:
"مشکل اصلی حکومت، بخصوص ریاست جمهوری است، از نقطه نظر آمادگی و تخنیکی کمیسیون آماده نیست که یک انتخابات قابل قبول را برگزار کند. اما فشاری که از سوی حکومت اعمال میشود کمیسیونهای انتخاباتی را با تأسف در یک حالت ناگزیری قرار داده که این وضعیت میتواند انتخابات را بسوی بحران ببرد."
پیشتر نبود بودجه و مشکلات امنیتی در کنار زمانگیر شدن آوردن اصلاحات در نظام انتخاباتی، یکی دیگر از چالشها سر راه این روند گفته شدهاست، اما رهبران حکومت وحدت ملی بارها گفته اند که آوردن اصلاحات در نظام انتخاباتی از اولویتهای حکومت است.
به راستی پاسخ ریاست جمهوری به این همه انتقادها چه است؟
شاه حسین مرتضوی معاون سخنگوی رئیس جمهور به این پرسش چنین پاسخ میدهد:
"حکومت بسیار اراده جدی و قوی دارد و تمام آمادگیها در این زمینه گرفته شدهاست تا انتخابات به وقت و زمان آن برگزار گردد، روی پلان امنیتی کار صورت میگیرد تمام امکانات مالی گرفته شدهاست و همچنان، در این باره سه نشست برگزار شده است که در آن کشورهای تمویل کننده اعضای کمیسیون انتخابات و حکومت در این باره گفتوگو کردهاند آنچه بر میگردد به کمیسیون انتخابات، باید پلان عملیاتی اش را تا اخیر ماه حوت نهایی کند و با حکومت شریک سازد."
با آنکه ریاست جمهوری تأکید میورزد که آمادگی کامل برای برگزاری انتخابات ولسی جرگه و شوراهای ولسوالیها گرفته شده و در این باره با کمک کنندگان بینالمللی نیز گفتوگو شدهاست، اما تیفا میگوید، حکومت برای آوردن اصلاحات در نظام انتخاباتی و برگزاری انتخابات اراده ندارد که این کار نه تنها کارکرد حکومت افغانستان را نزد جهان زیر پرسش میبرد، بلکه اینکشور را بسوی یک بحران نیز سمت و سو خواهد داد.
نظیفه محبوبی