کینوا(Quinoa- pronounced Keen-wah) که دانه های آن چیزی شبیه به دانه های ارزن است، مهمترین منبع غذایی را در امپراتوری اینکا تشکیل می داد و آن را به نام "مادر حبوبات" یاد می کردند. از کینوا در امپراتوری اینکا به آن پیمانهءاستفاده می شد که امروز در جهان از گندم استفاده می شود.
امپراتوری اینکا یا اینکان(Incan Empire, Inka Empire) بزرگترین امپراتوری قبل از تاریخ کلمبیاین در امریکا به شمار می آید. به عقیدهء برخی دانشمندان احتمال دارد این امپراتوری بزرگترین امپراتوری قرن شانزدهم در جهان باشد که آخرین مراکز مقاومت آن در سال 1572 میلادی توسط اسپانیوی ها تسخیر شد.
مرکز سیاسی و نظامی امپراتوری اینکا یا اینکان در کشور امروز پیرو موقیعت داشت.
به نوشتهء آژانس خبری رویترز، نتایج مطالعات تازهء دانشمندان نشان می دهد که رازهای نهفته در اطلاعات ژینتیک دانه های کینوا می تواند آن دوباره به مهمترین منبع غذایی تبدیل کند.
مارک تستر(Mark Tester) دانشمند علوم نباتی پوهنتون ساینس و تکنولوژی پادشاه عبدالله در عربستان سعودی می گوید، مطالعات ژینتیک دانه های کینوا، بطور کاملاً دقیق اطلاعاتی را کشف کرده است که به شیوه های پرورش بهتر آن می انجامد. نتایج این مطالعات، پرورش این گیاه را مساعدت نموده، طعم آن را نیز شیرین تر خواهد ساخت.
به نوشتهء آژانس خبری رویترز، دانشمندان به این عقیده اند که افزایش زرع کینوا مصوونیت غذایی را در سطح جهان بهبود خواهد بخشید، در جهانی که نفوس آن بطور سرسام آور در حال افزایش است.
از کینوا که طعم خوشایند و بوی معطر دارد، مانند برنج استفاده می شود، یا هم آرد شده مانند نان پخته می شود. از کینوا بیر نیز ساخته می شود.
در حال حاضر کینوا به پیمانهء کم در جهان زرع می شود و زارعین کشورهای پیرو و بولیویا به زراعت آن مشغول اند.
حدود پنجصد سال قبل از امروز اسپانیوی ها زراعت کینوا را به خاطر آنکه از آن در مراسم مذهبی باشنده گان بومی سرزمین های تحت تصرف آنها در امریکا جنوبی استفاده می شد، ممنوع ساخته و مزارع کشت آن را از بین بردند.
به عقیده دانشمندان علوم نباتی کینوا را که در امپراتوری اینکا دانهء مقدس شمرده شده و به نام مادر حبوبات یاد می شد، می توان "غذای فردای جهان" نامید.