دفتر ساحوی کمیسيون مستقل حقوق بشر افغانستان در ولایت کندز می‌گویند که در دو دور سقوط کندز اعمالی که از سوی گروهای درگیری جنگ در شهر کندز صورت گرفت، جنایت جنگی و نقض حقوق بشر شمرده می‌شود.
حیات الله امیری رئیس این دفتر در كندز در مصاحبه اختصاصی به رادیو آزادی گفت که در دو دور سقوط شهر کندز در اثر درگیرهای گروههای درگیر جنگ هزاران خانواده آواره شد، منازل مسکونی افراد ملکی تاراج گردید، از خانه‌های مردم به حیث سنگر استفاده شد و بیشتر افراد ملکی کشته و زخمی شدند.
او افزود:
"هدف قرار دادن افراد و منازل مسکونی افراد ملکی، بی‌جا شدن هزاران فامیل، استفاده از افراد ملکی به حیث سپر انسانی و تداوم جنگ در محلات مسکونی و ملکی که سبب ایجاد فضای وحشت، ترس و به خطر انداختن زندهگی افراد ملکی می‌شود، نقض آشکار حقوق بشردوستانه بین‌المللی و موازین حقوق بشر بوده و خلاف موازین دین مقدس اسلام، اصول و قواعد پذیرفته شده بشری و انسانی می‌باشد. ارتکاب اعمال فوق جنایت جنگی و نقض حقوق بشر شمرده می‌شود."
اما موصوف این را آشکار نساخت که کدام گروه در دو دور سقوط شهر کندز بیشتر جنایت جنگی را مرتکب شدهاند و افزون بر آن از ارایه نمودن ارقام کشته و زخمی شده‌گان افراد ملکی نیز خود داری کرد.
آقای امیری از تمام طرف‌های درگیر جنگ می‌خواهد تا قوانین بشردوستانه بین‌المللی و موازین حقوق بشری را رعایت کنند در غیر آن در برابر اعمال شان پاسخگو خواهند بود.
او همچنان افزود:
"ما میخواهیم که طرف‌های درگیر در منازعه افغانستان و بخصوص در زون شمال‌شرق و کندز همیشه موازین اسلامی و قوانین بشردوستانه را در منازعات مسلحانه رعایت کنند، از هدف گرفتن افراد ملکی جلوگیر شود، از سپر انسانی جلوگیر شود، از خانه‌های مردم استفاده نکنند، از ماین گذاری در مناطق مسکونی جلوگیر شود. تمام نکات باید مطابق قوانین بشردوستانه بین‌المللی رعایت شود."
از سوی دیگر شماری از فعالان مدنی کندز در کنار نگرانی از افزایشِ تلفات افراد ملکی در دو دور سقوط شهر کندز، طرفین درگیری‌ها را به بی توجهی در پیوند به حفاظت از جان غیر نظامیان متهم می‌کنند.
این فعالان مدنی از حکومت می‌خواهند که تمامی جنایت کاران جنگی را محاکمه کند، تا زمینه برای تطبیق قانون و عدالت مساعد گردد.
لیدا شیرزاد یک‌تن از فعالان مدنی این ولایت در این خصوص گفت:
"نهادهای جامعه مدنی کندز در حالی که کار نیروهای امنیتی افغان و هم‌کاران بین الملی را در امر دفاع از امنیت و آزادی مردم میستایند، ضمن اظهار نگرانی از وارد شدن تلفات ملکی در جریان جنگ از طرفین درگیری‌ها می‌خواهند تا دقت بیشتر در راه اندازی عملیاتها به خرج داده، به زندهگی ملکیان نمایند."
باید گفت تازه ترین رویداد که چندی پیش در منطقه بوزکندهاری در اثر حملات هوایی نیروهای خارجی به وقوع پیوست، در نیتجه آن ۳۶ فرد ملکی به شمول ۱۷ کودک کشته شدهاند.
محمد ایوب ارباب باشنده کندز از حکومت و نهادهای بین المللی می‌خواهد که عاملان این رویداد را محاکمه کند.
باید یاد آور شد، که چند پیش فعالان مدنی کندز در یک نشست گفته بودند که در دو دور سقوط شهر کندز به حفاظت از جان افراد ملکی از سوی گروهای درگیری جنگ بی‌توجهی شده که در پی آن بیش از ۵۰۰ غیر نظامی کشته و نزدیک به یک‌هزار تن دیگر زخمی شدهاند و همچنین خسارات هنگفتِ مالی را نیز افراد ملکی متحمل شدهاند.
اجمل آرین
