دو نامزد ریاست جمهوری امریکا برای نخستین بار در یک مناظره رو در رو حضور یافتند.
این مناظره ساعت نه شب به وقت واشنگتن که پنج و نیم صبح امروز به وقت کابل میشد، در نیویارک آغاز شد و برای یک و نیم ساعت ادامه یافت.
گفته میشود که تنها در امریکا بیش از یک صد میلیون تن مناظره دیشب را از طریق تلویزیونهای شان تماشا کردند.
مناظره دیشب در سه بخش تقسیم شدهبود.
بخش اول: ایجاد شغل و چالشهای اقتصادی امریکا
دونالد ترمپ گفت، چین و مکسیکو سرمایههای امریکا را به وسیله نیروی کاری میگیرند.
به گفته وی کارکنان از ایالتهای مختلف، امریکا را ترک میکنند.
ترمپ افزود، در صورت پیروزی در انتخابات، مالیه را کاهش میدهد و آن را برای تجارتهای بزرگ، از ۴۵ به ۱۵ درصد میرساند.
به گفته وی، کاهش مالیه توسط او پس از رونالد ریگن بزرگترین کاهش در امریکا خواهد بود.
در مقابل ترمپ، هیلری کلنتن نامزد حزب دموکرات گفت، باید با سایر کشور ها، روابط تجارتی افزایش یابد.
کلنتن تجربه خود و پدرش را شریک ساخت و گفت، باید بیشتر توجه به کارمندان پائین رتبه صورت گیرد.
دونالد ترمپ در اینجا از مشکلات اقتصادی امریکا سخن گفت و بر هیلری کلنتن و رهبری بارک اوباما رئیس جمهور امریکا انتقاد کرد.
به گفته ترمپ، باید در مورد تجارت با چین بررسی دوباره شود.
در برابر وی، هیلری کلنتن گفت که امریکا هشت سال پیش با مشکلات خیلی زیاد اقتصادی روبرو بود و بیرون شدن از این مشکلات آسان نبود.
کلنتن گفت که اگر پیروز شود، ده میلیون کار و شغل ایجاد میکند. او افزود ترمپ اقتصاد امریکا را صدمه میزند.
در این بخش، کلنتن خواهان افزایش مالیه شد و ترمپ خواهان کاهش.
بخش دوم: نژاد ها در امریکا
هیلری کلنتن در این بخش گفت که قانون کنترول اسلحه باید بازرسی شود.
به گفته وی، قانون باید به همه احترام بگذارد و همه باید به قانون حرمت بگذارند.
در برابر کلنتن، دونالد ترمپ گفت که امریکا قانونمند است و باید قانونمند باشد.
او در اینجا از دوره ریاست جمهوری بارک اوباما انتقاد کرد و گفت که در این دوره هزاران تن در امریکا کشته شدند.
بر اساس ارقامی که ترمپ ارائه کرد، چهار هزار تن در هشت سال گذشته در ایالات متحده در حملات گوناگون جان دادهاند.
ترمپ از جمله کسانی است که مخالف تعدیل در قانون کنترول اسلحه در امریکا است و به گفته وی هر کس به خاطر مصونیت امنیتیاش، میتواند سلاح داشته باشد.
دونالد ترمپ در مناظره دیشب این را هم گفت که امریکاییهای افریقایی نژاد باعث نارامیها در آن کشور میشوند.
وی افزود که سیاستمداران امریکایی اجازه دادهاند که سیاه پوستها مرتکب جرم شوند.
او افزود که تمامی اجتماعهای سیاه پوست امریکا از سوی حزب دموکرات اداره و رهبری میشوند.
در برابر وی، هیلری کلنتن گفت که دونالد ترمپ نباید با سیاه پوستها اینگونه برخورد کند.
بخش سوم: امنیت امریکا و جهان
در آغاز این بخش، هیلری کلنتن به امنیت انترنتی پرداخت و گفت که روسیه به حملات انترنتی در امریکا ادامه میدهد.
خانم کلنتن میگوید:
"ما میبینیم که حملات انترنتی از بیرون، از برخی کشورهای رهبری میشود. بیشتر این حملات از سوی روسیه صورت میگیرد. هیچ تردیدی نیست که روسیه به حملات به سازمانهای مختلف امریکا ادامه میدهد و من از این نگرانی دارم."
کلنتن از ترمپ انتقاد کرد که از ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه حمایت میکند.
به گفته نامزد حزب دموکرات، امریکا از تمامی شهروندانش حمایت کُلی خواهد کرد و نمیگذارد که به آنها آسیب برسد.
دونالد ترمپ در این مناظره گفت، امنیت انترنتی خیلیها مهم است.
به گفته وی، داعش به انترنت دسترسی بالا دارد.
کلنتن هم گفت که باید از دسترسی داعش به انترنت جلوگیری شود.
وی افزود، نیروهای امریکایی تلاش دارند تا داعش را از عراق بیرون رانند. او در عراق به سلاحهای بیگانه و پولهای بیگانه اشاره کرد اما از جناح مشخصی نام نگرفت.
هیلری کلنتن افزود که امریکا به دنبال ابوبکر بغدادی خواهد بود.
دونالد ترمپ در این بخش همچنان گفت، نخست رفتن به عراق فاجعه بود و سپس خروج از آنجا.
او افزود که این کار ها باعث ایجاد گروه داعش شد و این گروه را از یک کودک نوزاد، به یک فرد بزرگ مبدل ساخت.
هیلری کلنتن گفت که دونالد ترمپ از اشغال عراق حمایت میکرد اما ترمپ رد کرد.
وی گفت:
"رئیس جمهور اوباما و وزیر خارجهاش هیلری کلنتن، طوریکه نیرو های امریکایی را از عراق بیرون کردند، یک خلاء را به میان آوردند. طوریکه نیرو ها را به عراق فرستادند فاجعه بود که در نتیجه گروه داعش شکل گرفت. این گروه در صورتی تشکیل نمیشد که اینها، حداقل ده هزار یا بیشتر از آن سرباز را در آن کشور میگذاشتند."
ترمپ افزود که کشورش ۷۳ درصد مصرف ناتو را میپردازد و این درست نیست.
به گفته ترمپ، ناتو باید در کنار امریکا در شرق میانه سهم خود را ادا کند.
اما کلنتن گفت که ناتو یک پیمان و ائتلاف عمومی است که حمله بالای یک کشور، به باور وی حمله بالای این ائتلاف است.
وی تنها در یک مورد از این یاد کرد که ائتلاف بینالمللی در سال ۲۰۰۱ تصمیم گرفتند که وارد افغانستان شوند و رژیم طالبان را سقوط دهند.
دونالد ترمپ همچنان از معامله با ایران و برداشتن تحریمها انتقاد کرد و در برابر وی کلنتن گفت که مخالف تحریمها بر ایران بود.
ترمپ در بخش دیگر گفت، چیزی که جهان امروز با تهدید آن روبرو است، خطر سلاحهای هستهیی است.
به باور وی، کشورهای مانند جاپان، عربستان سعودی و کوریای جنوبی باید برای ایالات متحده پول بپردازند زیرا امریکا خدمات زیادی برای آنها آماده میکند.
کلنتن از ترمپ انتقاد کرد که زنان را خیلی به دیده پائین مینگرد و آنها را حیوان خطاب میکند.
انتخابات ریاست جمهوری امریکا به تاریخ هشتم نومبر برگزار خواهد شد.
کلنتن گفت، هر چی نتیجۀ انتخابات باشد خواهد پذیرفت.
ترمپ هم در اخیر این مناظره گفت، اگر هیلری کلنتن در انتخابات برنده شد، از وی حمایت خواهد کرد.
دو دوره بعدی مناظرهها، در نهم اکتوبر و نزدهم اکتوبر برگزار خواهد شد.