از خزان سال ۲۰۰۱ تا ماه جولای سال ۲۰۱۶ میلادی در افغانستان به تعداد ۳۱ هزار افراد ملکی کشته شدهاند.
حکومت افغانستان، دفتر معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان و کمسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نگرانی شان را از کشته و زخمی شدن افراد ملکی ابراز میدارند و میگویند که صدمه بیشتر را در جنگ مردم عام متحمل میشوند.
همکار ما جاوید حسن زاده در یک گزارش تحقیقی در مورد اینکه در جریان ۱۵ سال گذشته جنگ به چه تعداد کشته و زخمی بجا ماندهاست، معلومات جمع آوری نمودهاست.
جنگ آغاز شده در برابر تروریزم در افغانستان وارد شانزد همین سال اش شده که در آن بر علاوه قربانی شدن هزارها تن از طرفهای درگیر در هرسال به افراد ملکی نیز تلفات بیسابقه وارد شدهاست.
ایالات متحده امریکا در سال ۲۰۰۱ عملیات نظامی را علیه شبکه القاعده و طالبان براه انداخت که آهسته آهسته جنگ شعله ور گردید و دامن جنگ با کشته شدن هزاران افغان گسترده تر شدهاست.
جنگ در افغانستان در سال ۲۰۰۱ زمانی آغاز گردید که شبکه القاعده در ۱۱ سپتمر سال ۲۰۰۱میلادی بالای مرکز تجارت جهانی در نیویارک با استفاده از طیاره مسافربری حمله نمود که در اثر آن نزدیک به ۳۰۰۰ تن کشته شدند.
حکومت افغانستان میگوید که تا سال ۲۰۰۵ بیشتر افغانها از اثر حملات هوایی جنگندههای امریکا کشته شدند ولی از سال ۲۰۰۵ تا حال عامل اصلی کشته شدن افغانها، طالبان و مخالفین مسلح هستند.
شاه حسین مرتضوی معاون سخنگوی ریاست جمهوری در این مورد به رادیو آزادی گفت:
"تا سال ۲۰۰۵ اکثر حملات هوایی که از سوی نیروهای بین المللی در حمایت از نیروهای زمینی شان صورت میگرفت به نسبت عدم معلومات دقیق، متاسفانه تلفات افراد ملکی زیاد بود. ولی در این اواخر به خصوص در جریان دو سال حکومت وحدت ملی تلفات افراد ملکی از سوی نیروهای افغان و نیروهای خارجی به حداقل آن رسیده است. ولی متاسفانه هدف اصلی طالبان کشته و زخمی نمودن افراد ملکی میباشد."
از سوی دیگر، مخالفین مسلح و طالبان ادعا میکنند که تلفات افراد ملکی توسط نیرویهای افغان و نیرویهای خا رجی صورت میگیرد. ادعای که همیشه از سوی دولت افغانستان و نیروهای خارجی رد گردیدهاست.
نهادهای بین المللی در مورد تلفات افراد ملکی در افغانستان از ماه اکتوبر سال ۲۰۰۱ الی جولای ۲۰۱۶ تحقیقاتی را انجام داده و نتایج تحقیقات را به نشر سپردهاند.
پوهنتون براون در مورد تلفات افراد ملکی زیر نام " تاوان" در گزارش پروژه مربوطه شان نوشتهاند که در جریان سالهای ۲۰۰۱ الی ۲۰۱۴ میلادی ۲۶۲۷۰ فرد ملکی و ۲۳۴۷۰ فرد نظامی افغان کشته شدهاند.
ارقام ارایه شده از سوی پوهنتون براون در مورد تلفات افراد ملکی در ویکی پیدیا هم گفته شده که در جریان سالهای ۲۰۰۱ الی ۲۰۱۴ میلادی به ۲۶۰۰۰ افراد ملکی تلفات وارد شدهاست.
سرویس تحقیقاتی کانکریس و نهادهای دیگر تحقیقاتی نیز در گزارشاتشان ارقام ذکر شده را یاد آوری نمودهاند.
دفتر معاونیت سازمان ملل متحد در افغانستان یا یونما تعداد کشته شدههای افغان را در بین سالهای ۲۰۰۹ الی ۲۰۱۶ میلادی به ۲۲۹۴۱ تن گزارش دادهاست.
تیدا ماچی یاماموتو نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای افغانستان با ابراز نگرانی از وارد شدن تلفات ملکی در افغانستان میگوید که عاملین این جنایات مورد بازپرس قرار خواهند گرفت.
وی افزود:
"به طرفهای درگیر هشدار میدهم که حساب و کتاب جنایات، جرایم و خشونتهای به وقوع پیوسته به یقین که مورد بازپرس قرار خواهد گرفت، طرفین درگیر در افغانستان باید در قسمت کاهش تلفات ملکی توجه داشته باشند."
ارقام و معلومات ارایه شده از سوی دفتر معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، پوهنتون براون، سرویس تحقیقات کانگریس و ویکی پیدیا در مورد تلفات ملکی در افغانستان نشان میدهد که در جریان سالهای ۲۰۰۱ الی ۲۰۱۶ میلادی تعداد تلفات ملکی در افغانستان به ۳۱۴۳۸ تن میرسد و تعداد زخمیها ۴۰۹۹۲ تن نشان دادهاست.
دانیل بیل رئیس بخش کمکهای خیریه سازمان ملل متحد در سفر اخیراش به کابل از افزایش تلفات ملکی نسبت به هر زمانی دیگر ابراز نگرانی نمودهاست.
وی افزود:
"در آغاز سال ۲۰۱۶ یونما، رقم ۵۱۶۶ تلفات را ثبت نمودهاست، که از جمله آن ۱۶۰۱ تن کشته و ۳۵۶۵ تن مجروح شدهاست، که این رقم در نیمه سال بلند ترین رقم تلفات را نشان میدهد."
گزارشی که در مورد تلفات افراد ملکی در جریان سال ۲۰۱۶ نشر شده نشان میدهد که رقم تلفات اطفال و زنان افزایش داشتهاست و این مسئله مایه شرم است و گفته میشود که این تلفات هر سال ۵ فیصد افزایش پیدا میکند.
در این گزارش مسئولیت تلفات ملکی را در شش ماه اول سال ۲۰۱۶ به حساب فیصدی نشان داده شدهاست که طالبان و مخالفین مسلح مسئول شصت فیصد، دولت ۲۳ فیصد و متباقی به گروههای دیگر ارتباط میگیرد.
از سوی هم مدافعان حقوق بشری در افغانستان میگویند که طرفین درگیر همیشه مردم عام را هدف قرار میدهند و به همین سبب تلفات افراد ملکی روز به روز افزایش پیدا مینماید.
رفیعالله بیدار سخنگوی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در صحبت با رادیو آزادی گفت که از سال ۲۰۰۹ تا حال ۴۰۰۰۰ افغان کشته شدهاست که این یک فاجعه بشری است.
وی افزود:
"کمسیوین مستقل حقوق بشر از سال ۲۰۰۹ تا حال این ارقام را جمع آوری نموده است، ارقامی را که جمع آوری نموده ایم نشان دهنده تلفات ملکی به ۴۰۰۰۰ تن کشته میرسد، جای تاسف است که همیشه فیصدی تلفات ملکی افزایش را نشا ن میدهد و بسیار کم اتفاق افتیده که ارقام تلفات فیصدی پاینتر را نشان بدهد."
آقای بیدار میگوید در صورتیکه طرفین جنگ در افغانستان اصول جنگ را مراعات نکنند و به کاهش تلفات افراد ملکی توجه نکنند
آینده افغانستان با خطر جدی مواجه بوده حقوق اتباع کشور مراعات نخواهد شد.
گرچه جنگ بر علیه تروریز از سوی جامعه جهانی در افغانستان آغاز گردید بعدا نیرویهای افغان هم شامل جنگ گردیدند و از دو سال به این طرف نیروهای افغان این جنگ را مستقلانه پیش میبرند اما روز به روز مخالفین مسلح قویتر و بیشتر میشوند.