در شفاخانه‌های دولتی افغانستان چه می‎گذرد؟

شماری از مریضداران و کارمندان شفاخانه‌های دولتی از موجودیت فساد گسترده در این وزارت شکایت دارند.

با آنکه در جریان چهارده سال گذشته کمک‌های زیادی در بخش خرید ادویه و دیگر وسایل برای شفاخانه‌های دولتی صورت گرفته، اما هنوز هم شماری از مریضان و مریضداران از عدم موجودیت دوا و امکانات در این شفاخانه‌ها شکایت می‌کنند.

آن‌ها می‌گویند که در بیشتر شفاخانه‌های دولتی برای مریضان هیچ نوع دوا و یا وسایل طبی داده نشده و آن‌ها همه را از بیرون خریداری می‌کنند.

چند تن از مریضداران که نسخه در دست داشتند تا ادویۀ مورد نیاز مریض شان را از دواخانه‌های شخصی خریداری نمایند گفتند، هیچ امکاناتی برای مریضان در شفاخانه‌های دولتی وجود ندارد.

دو تن از آن‌ها در صحبت با رادیو آزادی چنین گفتند:

"پسرم سوخته در شفاخانۀ وزیر اکبر خان است، هیچ چیز دوا داده نمی‌شود همه چیز را از بیرون خریداری می‌کنیم هر نسخه ۱۸۰۰ یا ۲۰۰۰ خریداری می‌کنیم."

"یک دوا را چندین مرتبه می‌خواهند پیچکاری‌های قیمت هیچ چیز در شفاخانه‌های دولتی وجود ندارد"

در همین حال شماری از فارمسیست‌های که در نزدیکی شفاخانه‌های دولتی دواخانه دارند نیز این مشکلات را تائید کرده می‌گویند که در این اواخر مراجعه مریضداران بخاطر خرید دوا نزد آن‌ها افزایش یافته‌است.

خان محمد یک‌تن از این فارمسیست‌ها در صحبت با رادیو آزادی گفت، چند ماه قبل شفاخانه ملالی زیژنتون ۹۰ درصد از لحاظ ادویه تکمیل بود اما حالا حتی ده درصد هم به نیازمندی‌های مریضان رسیده‌گی کرده نمی‌تواند.

وی افزود:

"در شفاخانۀ زایشگاه زیادتر مریضداران دوا‌های خود را از بیرون خریداری می‌کنند، سابق خود‌شان دوا زیاد داشتند، دستکش، دوای جراحی، سامان جراحی، تارهای دوخت همه را مریضداران از بیرون خریداری می‌کنند، قبلاً شفاخانه ۹۰ درصد اکمال بود اما فعلاً شاید ده درصد نداشته باشد."

این در حالیست که شماری از کارمندان وزارت صحت عامه نیز از موجودیت فساد در بخش‌های توزیع دوا، غذا، البسه و وسایل طبی در شفاخانه‌های دولتی شکایت دارند.

آن‌ها می‌گویند، مقدار پولی که بخاطر خرید ادویه، غذا و یا هم البسه از سوی نهاد‌های تمویل کنندۀ مالی با شفاخانه‌های دولتی کمک می‌شود از سوی برخی افرادیکه در رأس خریداری قرار دارند، حیف و میل می‌شود.

لیلما (اسم مستعار) یک‌تن از کارمندان شفاخانه‌های دولتی شهر کابل در صحبت با رادیو آزادی گفت، کسانیکه در رأس خریداری هستند مقدار اندک پول‌های کمک شده را خریداری می‌کنند و بقیۀ آن را بین هم تقسیم می‌نمایند.

وی گفت:

" دوا زمانیکه خریداری می‌شود از طریق خریداری خود‌شان همراه شرکت‌های که دوا خریداری می‌شود همراه آن‌ها رابطه دارند یک مقدار دوا را می‌آورد و پول یک مقدار دیگر آن را در جیب‌های شخصی خود می‌اندازند خود ما می‌دانیم که در این شفاخانه از این کار‌ها زیاد است غیر از دوا مواد غذایی، البسه، تجهیزات سامان در همه آن فساد وجود دارد."

لیلما می‌گوید، در سال‌های گذشته از طرف حکومت و منابع تمویل کننده ادویه، غذا و البسه به گونه درست خریداری و توزیع می‌گردید، اما در این اواخر بخاطر موجودیت فساد این کار به گونۀ شفاف صورت نمی‌گیرد.

خانم لیلما می‌گوید، در برخی از شفاخانه‌های دولتی حتی امکان انجام معاینات خون هم وجود ندارد و مریضام مجبور هستند تا بخاطر تشخیص بیماری‌شان به مراکز تشخیصیه خصوصی مراجعه کنند.

این در حالیست که برخی از مسئولان مراکز صحی تشخیصیه نیز این مسئله را تائید کرده می‌گویند که در شفاخانه‌های دولتی حتی معاینات عادی خون هم انجام نمی‌شود.

آن‌ها می‌گویند که مریضان از شفاخانه‌های دولتی بخاطر تشخیص بیماری‌های مختلف نزد آن‌ها مراجعه می‌کنند.

محمد سهراب مسئول یکی از مراکز تشخیصیۀ شهر کابل در این مورد می‌گوید:

"مراجعین ما نظر به گذشته بیشتر گردیده مرکز ما مرکز تشخیصیه عمومی است تمام امراض در این جا تشخیص می‌شود، در گذشته‌ها شفاخانه‌های دولتی بسیار امکانات داشت هم از طرف حکومت و هم از طرف انجو‌های خارجی بسیار خوب اکمال می‌شد فعلاً امکانات شفاخانه‌ها بسیار کم است بسیار چیز‌های اندک از بیرون خواسته می‌شود."

این شکایات در حالی مطرح می‌گردد که حدود دو سه ماه قبل کمیته مستقل مشترک نظارت و ارزیابی مبارزه با فساد اداری گفته‌است که اختلاس و استفاده‌های شخصی از امکانات حکومتی در وزارت صحت عامه، به یک کار عادی مبدل شده‌است.

مسئولین این کمیته گفته‌اند، گزارش کیفی آنان نشان می‌دهد که باورمندی بر شفافیت در بخش صحت بسیار اندک است.

در همین حال مقامات وزارت صحت عامه می‌گویند تا کنون در خصوص این مشکلات شکایات رسمی در اختیار آن‌ها قرار نگرفته‌است.

وحید مجروح سخنگوی این وزارت در صحبت با رادیو آزادی گفت، اگر چنین اسناد در اختیار آن‌ها قرار گیرد با متخلفین آن برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.

وی گفت:

"از هموطنان خود می‌خواهیم اگر چنین اسناد در دست دارند می‌توانند از طریق نمره شکایات و یا به گونه رسمی با ما آن اسناد را شریک سازند تا ما بتوانیم جلو آن عده فاسدین را که متأسفانه مانع عرضه خدمات صحی می‌شوند و ادویۀ که برای مردم در نظر گرفته شده آن را به بازار به فروش می‌رسانند، بخاطر دستگیری و مجازات آن‌ها اقدام نمائیم."

با آنکه در جریان ۱۴ سال گذشته در بخش عرضه خدمات صحی ده‌ها میلیون دالر کمک گردیده‌است اما مردم عام در مرکز و ولایات دور دست از عدم دسترسی به خدمات صحی شکایت دارند.

مردم از وزارت صحت عامه می‌خواهند تا خدمات صحی را گسترش داده و به مشکلات صحی مردم بخصوص در مناطق دور افتادۀ این کشور از هر راه ممکن رسیده‌گی کند.

گزارش: فرشته ندا