یونسکو یا "سازمان فرهنگی، علمی و تربیتی ملل متحد" در یک گزارش تازهاش دریافتهاست که ۱۱ میلیون تن در افغانستان از داشتن سواد بیبهره اند.
هشتم سپتمبر برابر است با روز جهانی سواد آموزی، وزارت معارف افغانستان به پیشواز از این روز، هفته روان را "محو بیسوادی" نامگذاری کردهاست.
از این هفته در حالی در افغانستان بزرگداشت میگردد که بر بنیاد یافتههای یونسکو یا " سازمان فرهنگی، علمی و تربیتی ملل متحد" از سی میلیون نفوس این کشور، یازده میلیون آن بیسواد اند.
یافتههای این اداره نشان میدهد که به علت جنگ، فقر و عدم دسترسی باشندهگان به آموزش، ۷۴ درصد افغانها در روستاها و ۹۰ درصد زنان در این کشور از فراگیری سواد بیبهره ماندهاند.
دنیلو فدیرا نماینده بخش تعلیم و تربیه یونسکو در افغانستان که در همایش بزرگذاشت از روز جهانی سواد سخن میزد، گفت:
"کم از کم یازده میلیون افغان که سنشان از ۱۵ به بالا است از بهر خواندن درست و نوشتن درست رنج میبرند. بر اساس پلان سواد آموزی، آنانی که سنشان از ۱۵ سال بالا است ۳۴ درصد اند که هژده درصد آنان خانمها هستند که از فراگیری آموزش سواد بیبهره اند."
سال گذشته و در چنین روزی وزارت معارف افغانستان اعلام کرد که ده میلیون تن در این کشور از داشتن سواد بیبهره اند، اکنون یافتههای تازه یونسکو نشان میدهد که در مقایسه به سال گذشته، رقم بیسوادان امسال یک میلیون تن در کشور افزایش یافتهاست.
از سوی دیگر، وزارت معارف افغانستان رقم افغانهای را که از داشتن سواد بیبهره اند ۶۳ درصد میخواند.
با این همه عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه حکومت افغانستان تلاشهای چند سال اخیر را برای کاهش این رقم بسنده نمیداند و تأکید میورزد که باید مسئولان دولت برای برداشتن بستر پدیده بیسوادی از شعار بسوی عمل در این راستا گام بردارند.
وی گفت:
"رقم بسیار تکان دهندۀاست و اینکه ۶۳ درصد در اطراف بیسوادی در میان مردم، شما فکر کنید وضعیت آنچه من گفتم همان است که باید به ساحه و زمین ببینیم و بسیار هوا نگاه کردن را کنار بگذاریم و ببینیم که واقعیت جامعه ما چه است و کار خود را انجام دهیم. امیدوار هستیم که با اهداف توسعه پایدار که افغانستان به آن متعهد است، به اهداف ما نایل آمده باشیم."
یونسکو در حالی از رقم درشت بیسوادی در افغانستان خبر دادهاست که گفته میشود این کشور سالانه میلیونها دالر را تنها در بخش فراهم سازی زمینه آموزش در این کشور، از جامعه جهانی به دست آوردهاست.
با این همه نگرانیها اسدالله حنیف بلخی وزیر معارف میگوید، افغانستان با روی دست گرفتن برنامه توسعۀ پایدار با جامعه جهانی، تا سال ۲۰۱۷ میلادی برای محو بیسوادی کارهای بنیادی را انجام خواهد داد.
وی افزود:
"ما به مناسبت روز خجسته سواد آموزی خود را متعهد میدانیم که با جامعه جهانی و یونسکو تمامی امکانات خود را برای محو بیسوادی و بستر جهل و نادانی به کار اندازیم."
قرار است وزارت معارف افغانستان طرحی را برای به دست آوردن کمکهای بیشتر جامعه جهانی برای نشست بروکسل پیشکش کند، اما اینکه این وزارت به پدیده فساد در دستگاه معارف که پیش از این در رسانهها انعکاس داده شدهبود تا چه پیمانه کاهش دادهاست، روشن نیست.
در گذشته پیوسته یونسکو گفتهاست که افغانستان را در بخش تعلیم و تربیه تا سالیان دراز یاری میرساند، اما اکنون این اداره میگوید، وضعیت یازده میلیون افراد بیسواد در افغانستان این اداره را نگران ساختهاست.
گزارش: نظیفه محبوبی