شورشیان طالبان که سال گذشته برای مدتِ کوتاهی شهر کندز را تصرف کرده بودند، اکنون بار دیگر این شهر استراتیژیک شمالشرق افغانستان را با تهدید رو به رو کردهاند.
طالبان پارسال تقریباً دو هفته شهر کندز را در کنترول خود داشتند، رویدادی که زیانهای مالی و جانی و نیز موج از بیجا شدهگان داخلی را در پی داشت.
به تازهگی شورشیان طالبان ولسوالی استراتیژیک خان آباد، تقریباً در سی کیلومتری شهر کندز را روز شنبه برای چند ساعت تصرف کردند که سپس در یک ضد حملۀ نیروهای افغان وادار به عقب نشینی شدند.
در پی بازپس گیری خان آباد، دولت وزیری سخنگوی وزارت دفاع افغانستان در یک نشست خبری در کابل گفت که نیروهای امنیتی دفاعی افغانستان برای دفاع از کندز آمادگی کامل دارند.
وی افزود:
" در کندز ما قطعۀ فرقه بیست پامیر را داریم، قطعات کماندو و ضربتی در ولایت کندز هستند. پولیس ملی و پولیس محلی هم حضور دارند. قطعات کمکی که به ولایت کندز رفتند، قطعات خاص ما هستند. در پهلوی آن، قطعات کافی در کابل هم حضور دارند که در صورت ضرورت میتوانیم به کندز بفرستیم."
زمری پیکان قوماندان عمومی پولیس امن و نظم عامه وزارت امور داخله افغانستان هم گفته است نیروهای امنیتی افغانستان در محل از پشتیبانی ناتو هم برخوردارند.
وی گفت:
" قطعات مختلف از وزارت دفاع، قطعات ضربتی و کماندو وارد کندز شدهاند. خدا بخواهد من مطمئن هستم و مأموریت حمایت قاطع هم طیارههای بیشتر را در حمایت ازین عملیات دارند."
حیات الله امیری، ولسوال خان آباد در گفتگوی تلیفونی به رادیو آزادی گفت که طالبان عملیات گستردهشان را از قبل طرحریزی کرده بودند.
او گفت که شورشیان از پنج مسیر بر خان آباد یورش برده بودند:
"بر اساس گزارشهای ما، صدها، شاید حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ تن از جنگجویان طالبان در حمله اشتراک داشتند. آنها همچنین قطعات تقویتی هم داشتند که در صورت ضعیف شدن، زخمی و کشته شدن افرادشان آنان را تقویت میکردند.جنگجویان از امام صاحب، دشت ارچی، و چهاردره هم به کمک آنها آمده بودند."
اندک پس از بازپس گیری خان آباد، اسدالله عمرخیل والی کندز به رادیو آزادی گفت که جنگجویان خارجی نیز در میان شورشیان بودند.
وی افزود:
" هم طالبان محلی و هم جنگجویان خارجی مانند چیچنیها و ازبکستانیها حضور دارند که رهبریشان عمدتاً به دست اعضای آی،اس،آی پاکستان است."
اسلام آباد غالباً چنین ادعاهای مقامات افغان را رد کردهاست.
ولسوال خان آباد گفت که حتی در حال حاضر هم تنها ۵۰ درصد از مناطق در خان آباد زیر ادارۀ دولت و بقیه تحت نفوذ طالبان هستند.
ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان پیش ازین گفته است که طالبان در هنگام تصرف خان آباد وسایل نقلیه نظامی و سلاح را در اختیار خود گرفتهاند.
معلوم نیست که آیا نیروهای افغان این تجهیزات را دوباره به دست آورده اند یا نه.
ولسوال امیری همچنین از زیانهای مادی در هنگام سقوط خان آباد سخن گفت:
"در طول چند ساعت که ولسوالی در دست شورشیان بود، آنها کمپیوترها، پرنترها و دیگر لوازم الکترونیکی را با خود بردند. در تعدادی از ادارههای ولسوالی، میز و چوکی را هم شکسته اند و اسناد را از محکمه و دفتر لوی سارنوالی ولسوالی بردهاند. ما این دفترها را برای ارزیابی بیشتر مُهر و لاک کردهایم."
با وجود اطمینان دهی مقامهای محلی، ساکنان خان آباد نگران هستند.
شمس الدین رحیمی یک معلم ۳۵ ساله، یکی از آنها است.
رحیمی همراه با هشت عضو خانوادهاش شاهد سقوط و بازپس گیری خان آباد بود.
وی در مورد گفت:
"ما در ترس و لرز هستیم. نگران جان خود و کودکان خود هستیم که خدا ناکرده یک مرمی نیاید و یکی از ما را زخمی نکند."
او افزود که از زمان سقوط خان آباد و بازپس گیری آن، مکتب محلیشان بسته ماندهاست:
"ما بیست و چهار ساعت نگرانیم. من یک معلم هستم اما نمیتوانم به مکتب بروم چون مکتب ما از یک هفته به این طرف بسته شدهاست. کودکان ما از تعلیم محروم شدهاند."
او از یک مشکل دیگر هم سخن میگوید، نیروهای اربکی به گفتۀ رحیمی برای مردم محل مزاحمت بزرگی ایجاد کردهاند.
وی گفت:
"آنها گروههای مسلح غیر مسئول اند که از مردم پول میگیرند. غذا، لباس، بوت و پولشان را از مردم میگیرند. حتی از محفل عروسی مردم پول میگیرند."
رحیمی گفت، پس از درگیریهای تازه در خان آباد، قیمت مواد خوراکی هم سر به فلک کشیده و زندگی برای او که هفت هزار افغانی معاش دارد، دشوار تر شدهاست:
" برق نداریم، وقتی برق نباشد، آب آشامیدنی هم نیست. قیمت مواد هم بالا رفته است. همین حالا، قیمت روغن، تیل و گندم بالا رفته است."
مقامهای کندز میگویند، درگیریهای تازه بیش از سه هزار خانواده را در منطقه آواره کردهاست.