جوانان به علت فقر، بیکاری، ناامنی و نجات جان شان وطن قصد ترک وطن میکنند.
این پدیدهها سبب شدهاست تا صدها جوان مجبور به گرفتن پاسپورت و یا هم طور قاچاق ولایت جوزجان را به قصد ترکیه و کشور های اروپایی ترک نمایند.
بشیر احمد یکتن از جوانان تحصیل کرده که خود را باشنده اصلی قریه یکه باغ شبرغان معرفی میکند در مورد هدف سفرش به کشورهای خارج گفت، در افغانستان زیادتر جوانان قربانی سیاستهای بیگانه ها شده و نا حق کشته میشوند.
وی در ادامۀ صحبت هایش افزود که جوانان با وجودیکه میدانند این سفر چه خطرهای دارد، اما این خطرها را برای رسیدن به یک زندگی آرام جدی نمیگیرند.
وی گفت:
"جوانان جبر بیکاری، فرهنگ و عنعنات نا پسند را میکشند، در کمپاینهای انتخاباتی جوانان را میدوانند، مخالفین با مسلح ساختن، از جوانان در جنگ استفاده میکنند و بزرگترین جفا را در حق جوانان انجام میدهند. پس جوانان مجبور اند که وطن را ترک کنند."
این جوان میگوید: در صورتی که در داخل افغانستان امنیت تأمین باشد و کار پیدا شود هرگز کشورش را ترک نخواهد کرد.
نیک محمد دهقان، قریه دار قریه منگوتی شبرغان میگوید که او دو پسر دارد یکی درس میخواند و دیگر اش که مکتب را تا صنف ۱۲ خوانده به علت ناامنی و بیکاری به ترکیه رفته است.
دهقان گفت، با گذشت هر روز وضعیت بدتر میشود و امیدی برای آینده اولادش ندارد.
وی افزود:
"نا امنی، بیکاری و سختیها روز تا روز بیشتر میشود، گرسنگی زیاد است. هر قدر کوشش کردم که اولاد خود را به یک شعبه مامور بسازم واسطه نداشتم، نپذیرفتند. پس جوانان مجبور اند که از این کشور بروند و خود را تا جایی برسانند."
به نظر میرسد مشکل بیکاری در افغانستان به این زودیها حل نخواهد شد.
گسترش فعالیت طالبان و داعش و افزایش ناامنیها سبب شده تا سرمایه داران نیز این کشور را ترک کنند.
شهاب الدین شهاب رئیس کار و امور اجتماعی جوزجان میگوید، وزارت کار و امور اجتماعی یک قرارداد را در امارات متحده عرب به امضا رسانده که قرار است ۲۵هزار جوان را بخاطر کاریابی به کشورهای خارج اعزام کند.
اما به گفته آقای شهاب، این قرارداد تا هنوز بی نتیجه باقی مانده و در صورت عملی شدن آن برای ۲۵ هزار جوان زمینه کاریابی مهیا خواهد شد.
وی در ادامه گفت:
"دولت در صدد این است که برای جوانان بیکار کار پیدا کند و تلاشها در این زمینه جریان دارد. اما کارهای که ما در ولایت جوزجان در اختیار جوانان قرار دادیم بسنده نیست."
در همین حال نشستهای از سوی نهادهای جامعه مدنی در این روزها در شهر شبرغان برگزار شده و در آن روی موضوع بیکاری و فرار گروهی جوانان از کشور بحث و گفتگو میکنند.
نهادهای مدنی از حکومت میخواهند تا به مشکلات اساسی این قشر که همانا تأمین امنیت و نیز مساعد ساختن زمینه کار میباشد، رسیدگی نماید.
گزارش: محمد عالم رحمانیار