ولایت هلمند که یک دهم مساحت افغانستان را تشکیل می دهد، به میدان آزمایش توانمندی نیروهای هوایی افغانستان تبدیل شده است. دسترسی نیروهای مستقر در این ولایت به امکانات هوایی به شمول کشف و نظارت وضعیت را در میدان جنگ تغییر داده است و بر اهمیت نیروهای هوایی تاکید می کند.
تورن سمیر یک پیلوت هلیکوپتر (Mi-17) افغان که بر فراز حدود ۶۰ هزار کیلومتر مربع مساحت ولایت هلمند پرواز میکند، در مورد یکروز کاریش که اکمالات مواد غذایی و تجهیزات نظامی را شامل می‌شود، در حالیکه آمادۀ پرواز بسوی ولسوالی سنگین در هلمند است، می گوید:
"ما روزانه تقریباً شش هفت ساعت پرواز داریم. طیارات ما در همین جاست، وظیفه ما فعلاً در بخش اکمالاتیست."
متحدان ناتوی حکومت کابل انتظار دارند که در ماه آینده تعهدات اساسی به نیروهای هوایی افغانستان اعلان شود.
عبدالرحمن سرجنگ قوماندان امنیۀ سابق ولایت هلمند با تأکید بر نقش نیروهای
هوایی در موفقیت میدان جنگ، می‌گوید:
"در هشتاد درصد جنگ‌ها قوای هوایی می‌تواند برنده شود، زمانیکه قوای هوایی فعال شود و به همان تعداد طیاراتی که قوای مسلح ما و حفاظت از سرحدات نیاز دارد فراهم شود، به شما اطمینان می‌دهم که از سرحد هیچکس عبور و مرور نخواهد توانست. حالا ما برای گزمه طیاره نداریم و امکانات برای رسانیدن فوری مهمات، تجهیزات و اسلحه به پوسته‌ها محدود است و به دلیل اینکه به شکل لازم تجهیز نشده ایم، حفاظت از سرحدات به شکل لازم آن ناممکن است."
حدود ۳۲ هزار پرسونل اردو و پولیس افغانستان که در ولایت هلمند مستقر اند در حمایت رزمی شان، بالای هلیکوپترهای تهاجمی(Mi-25) و حدود ۱۰ طیاره اکتشافی بی پیلوت اتکا دارند. طیارات سوپرسونیک(A-29) سوپر توکانو که در ماه اپریل سال جاری از جانب امریکا به قوای هوایی افغانستان داده شد، تا هنوز در مبارزه بر ضد شورشیان و حمایت هوایی نزدیک از قوای زمینی نقش بازی نکرده‌است.
با آنکه دگر جنرال محمد معین فقیر قوماندان قول اردوی ۲۱۵ میوند، موجودیت طیارات اکتشافی بی پیلوت جدید را موثر دانسته گفته است که اکنون در ساحۀ ۵۰ کیلومتری یک شی به اندازۀ یک انچ هم پنهان شده نمی‌تواند.
عبدالله صمدی یک افسر سابق اردوی افغانستان موجودیت چند طیارۀ محدود
اکتشافی بی پیلوت و طیارات ترانسپورتی را کافی ندانسته می‌گوید:
"به عقیده من ولایت هلمند ۱۶۲ کیلومتر سرحد دارد و چون ساحه جنگ وسیع است آن را نمی توان با دو سه طیاره کنترول کرد، طالبان حمله کرده بعد فرار می‌کنند، این کار نظارت دایمی می‌خواهد، قوای هوایی باید مجهز باشد و ۲۴ ساعت فعالیت کند، روی همین دلیل ما به طیارات نیاز داریم و این کار با کمک دو سه طیاره در اینجا و آنجا، نمی‌شود که فردا باز به کندهار رفته باشند."
خروج نیروهای رزمی ناتو در سال ۲۰۱۴ میلادی از افغانستان، صدمه پذیر بودن نیروهای امنیتی این کشور را آشکار ساخت و با تشدید خشونت‌های طالبان، مقامات افغان می خواهند این نقطۀ ضعف را با داشتن طیارات بیشتر و افراد مسلکی در قوای هوایی افغانستان جبران کنند.
