طی چند سال اخیر شاهد ابتکارات و نو آوری های گسترده جوانان از کابل و ولایات بودیم مثل ساخت موتر، طیاره، روبوت و سافت ویر کمپیوتر که روی آن گزارشاتی هم داشتیم. اما بعضی از جوانان متبکر و خلاق با نا امیدی و شکایت کنان می گفتند که تا حال برای عملی شدن کار های شان هیچ توجه صورت نگرفته است. به عنوان مثال یکی از این جوانان آغا ملوک سهار جوانی که سال گذشته روی سافت ویری بنام لمر در بخش دولت داری مبایل کار را آغاز نموده بود که این سافت ویر نسبت به دیگر شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک فرق دارد.
سه بخش عمده و اساسی آن بخش امنیت، اقتصاد و جلوگیری از ضیاع وقت است که از طرف وزارت مخابرات هم جایزه را دریافت نموده بود. اینکه کار های عملی این سافت ویر تا چی حد پیش رفته است و برای عملی شدنش کدام کاری صورت گرفته است یا خیر آغا ملوک سهار گفت:
" مراحل اکادمیک آن از طریق وزارت مخابرات خلاص شده است اما در تطبیق آن تا هنوز کسی وعده نداده است اگر دولت نمی خواهد در تمام افغانستان تطبیق کند در دستگاه خود تطبیق کرده می تواند وقتی فساد از دستگاه دولت از بین برود هیچ فساد وجود نمی داشته باشد. امکانات مالی ندارم که این دیتاسنتر را جور کنم در این چهارده ماه کار های فردی را پیش بردم اما حال به یک تیم نیاز دارم که کار های باقی مانده آنرا پیش ببریم."
آقای سهار در ادامه گفت، مانند خودش جوانانی زیادی هستند که مفکوره های عالی دارند اما برای عملی شدن ابتکارات شان امکانات مالی ندارند و کدام مرجع یا کسی نیست تا آنها را کمک کند، وی گفت، در افغانستان اگر به خاطر ساخت یک ساکت هم که پشنهاد شود شش ماه باید منتظر باشید اما اگر سافت ویر ساخته شده یی جنبه عملی پیدا کند مشکلات زیادتر مردم به خصوص در زمان انتخابات و کانکور حل می گردد.
آقای سهار افزود:
" روز انتخابات برای هر کس از طریق مبایلش یک رای میاید که به کاندید مورد نظر خود رای بدهد هیچ ضرورت نیست که به کمیسون انتخابات برود و تا اخر روز تمام چیز خلاص می شود واین کار مانع صد در صد فساد است. بخش کانکور است از طریق مبایل امتحان گرفته می شود و هیچ نوع تقلب در آن وجود ندارد کلید سوال ها نیست و کسی نقل کرده نمی تواند.
بخش دیگر بانک داری از طریق مبایل است که به بانک داخل می شوید و هر شخص که پول اضافه می کند یا می گیرد بدون اینکه به بانک مراجعه کند تمام کار ها از طریق مبایل حل می گردد و برای اجرای این سیستم امکانات مالی در کار است که من ندارم."
خداوند اگر ببندد ز حکمت دری / ز رحمت کشاید هزاران دری
(شتاب افغانستان) چه کمک های را به جوانان نوآور و مبتکر انجام می دهد؟
در افغانستان جوانانی را هم سراغ داریم که می خواهند همچو جوانان متبکر و خلاق را کمک و یاری رسانند یکی از آنها اجمل پیمان جوانی که تازه از امریکا با مفکوره های تازه به افغانستان بر گشته است می خواهد همچو جوانان را مدد نماید.
آقای پیمان مدت ده ماه می شود روی مرکز نو آوری تجاری و اجتماعی افغانستان بنام (شتاب) با یک تیم خورد کار می کند تا جوانان نوآور را تشویق و از طریق آن سکتور خصوصی را هم تقویت نمایند. در مورد ایجاد و هدف این برنامه اجمل پیمان بنیان گذار مرکز نوآوری تجاری و اجتماعی افغانستان بنام (شتاب) چنین گفت:
"چون افغانستان فعلاً اقتصاد بازار را اتخاذ کرده است هر مشکل که در افغانستان بوجود میاید باید از طریق سکتور خصوصی به وسیله نو آفرینی ها مرفوع گردد و به این خاطر ما باید مکانیزمی داشته باشیم تا بتوانیم نو آوری را تشویق کنیم و همچنان از این طریق سکتور خصوصی را تقویه کنیم که بتوانیم که همو چالش های را که از نقطه نظر اجتماعی و اقتصادی در افغانستان داریم به انرژی جوانان حل بسازیم به همین خاطر ما مرکز شتاب یا نام مکمل آن که شتاب مرکز نوآوری تجاری و اجتماعی افغانستان را ایجاد کردیم."
آقای پیمان گفت، این برنامه را در چهار بخش مختلف تقسیم کرده اند که بخش آگاهی عامه، تشویق و تشخیص استعداد های نو آفرین های جوان، ایجاد اعتماد سازی به جوانان و ایجاد دفتر کاری با هزینه کم برای همچو جوانان مبتکر می باشد. بخش های دیگر آنرا اجمل پیمان بنیان گذار مرکز نوآوری تجاری و اجتماعی افغانستان بنام ( شتاب ) چنین بیان کرد:
" وقتی بعضی از اشخاص را ما تشخیص و تشویق کردیم و مفکوره جدید خود را ارایه کردند می توانیم از آنها یک تجارت بسازیم و به آنها بعضی خدمات یا دستگیری های را که ضرورت است تا بتوانند قدم های اولی را به شکل خوب بردارند.
خدمات اولی اینست که ما یک مربی کارکشته را که خود آن تجارت بسیار خوب را ایحاد کرده باشد و تجربه خوبی در این قسمت بدست آورده باشد و یکی از تجاران موفق در افغانستان باشد آن را تشخیص می کنیم و می گویم که ار تجارت خود هفته یک یا دو ساعت با یک جوان بنشیند صحبت کند و از وی بشنوند که چی قسم می خواهد تجارت کند و چی کار های را بکند و چی کار های را نکند کدام اشتباهات که شما انجام داده اید وی انجام ندهد و بگذارد وی اشتباهات به خصوص خود را انجام دهد تا از این طریق کسب تجربه شود.
همرای جوانان که اختراعات و نوآوری های دارند هم آنها را کمک و همکاری می کنند تا آنها بتوانند اختراع یا مفکوره جدید خود را به یک معادل تجاری تبدیل کنند."
آقای پیمان در ادامه افزود: " مرکز شتاب همراه با نهاد های داخلی و خارجی هم در تماس است تا به جوانان که اختراعات، ابتکارات و مفکوره های خوبی دارند کمک و یاری کنند و جوانان به شکل انفرادی و یا هم با میکانیزم های خاص این مرکز آنها را تشخیص می نمایند و دیگر میکانیزم های که همراه پوهنتون ها، نهاد های جوانان و زنان مشترکاً کار می کنیم تا همین طور استعداد اول تشویق شوند بعداً تشخیص بعداً همراه شان همکاری صورت بگیرد تا بتوانند به شکل بهتر وارد بازار رقابتی افغانستان شوند و به شکل خودکفا یک تجارت را آغاز نمایند."
آغا ملوک سهار از اقدام اجمل پیمان بنیان گذار مرکز نوآوری تجاری و اجتماعی افغانستان بنام شتاب قدر دانی نموده گفت، اگر دولت و تاجران هم در این زمینه توجه کنند بهتر خواهد بود چرا که این کمک آنها تنها به یک فرد نخواهد بود بلکه به تمام افغانستان است.
در اخیر آقای پیمان گفت: هیچ کشوری توسط سرمایه های خارجی آباد نگردیده است، پس جوانان راه های برای آبادی افغانستان جستجو کنند و با مفکوره های جدید خود با ما در تماس شوند.
برنامه هوای تازه را از طریق ویب سایت رادیو آزادی www.radioazadi.com و صفحه فیسبوک هوای تازه Fecebook.hawa e taza.com شنیده و خوانده می توانید.
ترتیب کننده برنامه هوای تازه: فروزان حبیب زاده
وقت نشر برنامه: هفته دوبار روز های شنبه و سه شنبه
