فولبرایت " Fulbright" بورس تحصیلی است که همه ساله از طرف دولت امریکا به محصلین سراسر دنیا داده می شود.
در سال ۱۹۴۶ بعد از جنگ دوم جهانی سناتور امریکایی بنام جمیز ویلیم فولبرایت، طرح بورسیه های فولبرایت را معرفی کرد که توسط کنگره امریکا این طرح پذیرفته شد.
هدف اساسی برنامه فولبرایت، مبادله تجارب فرهنگی و نزدیک سازی فرهنگ ها و ملت ها و به وجود آمدن صلح و دوستی میان مردم است.
از آن زمان تاکنون از ۱۵۵ کشور ۳۲۰ هزار جوان و ۳۸ رئیس جمهور به شمول رئیس جمهور بر حال افغانستان از این بورسیه ها مسفتید شده اند.
آرش یقین کارشناس ارشد امور فرهنگی و برنامه های تعلیمی سفارت امریکا می گوید، برنامه فولبرایت در افغانستان از سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۹ روابط دو جانبه داشت اما نسبت جنگ های داخلی و بسته شدن سفارت امریکا در افغانستان به حالت تعلیق در آمده بود.
اما در سال ۲۰۰۳ به بار دوم آغاز شد و اولین دوره آن که در حدود ۵۰۰ نفر اشتراک ورزیده بودند در سال های اول تعداد آن کم بود اما بعد از سفر رئیس جمهور و رئیس اجرائیه به امریکا این پروگرام افزایش یافت و در پنچ سال بعدی هر سال در حدود ۸۰ نفر به این بورس اعزام می گردند.
فولبرایت در افغانستان، یکی از بزرگترین برنامه ها در جهان است و در صدد است تا جوانان لایق را در درجه ماستری و دوکتورا به مدت دو سال در مراکز تحصیلات عالی سراسری امریکا جذب کند در مورد شرایط جذب آن آرش یقین کارشناس ارشد امور فرهنگی و برنامه های تعلیمی سفارت امریکا گفت، همه کسانی که واجد شرایط باشند اول امتحان انترنتی تافل که نمره ۷۵ برای دوره لیسانس و ماستری و برای دوره دوکتورا (PHD) حداقل نمره ۸۰ تافل داشته همچنان دو مقاله را که یکی معلومات در مورد زندگی و دیگر در مورد رشته تحصیلی می باشد پوره کنند قبول فولبرایت می گردند.
ننگ اتل جوان افغان که از طریق بورس فولبرایت در رشته منابع بشری در کشور امریکا تحصیلات عالی و ماستری را به پایان رسانیده و دوباره به افغانستان برگشته است می گوید، بعد از سه چانس موفق به دریافت بورس فولبرایت شده بود وی از دو مقاله یی که در این برنامه زیاد مهم است یاد کرده گفت:
" محصلین افغان که در بورس فولبرایت شرکت کرده اند، این برنامه را فرضت استثنایی می پندارند، اقبال حسین فارغ التحصیل رشته انجنیری و رنا زاهدی فارغ التحصیل رشته کمپیوتر ساینس دو جوان کاندید برنامه فولبرایت برای درجه تحصیلی ماستری هستند و در درخواست اول این بورس موفق گردیده اند، خرسند بوده و آرزو داشتند تا از منابع که از طریق این بورس حاصل می کنند بتوانند آنرا در کشور خود عملی بسازند."
محصیلن بورس فولبرایت مبلغی را به حیث کمک هزینه تحصیل طی زمان تحصیل و هزینه سفر رفت و برگشت به امریکا، را نیز از طریق سفارت امریکا دریافت می کنند که یکی از امیتازات این بورس به محصیلین است.
اما یک تعداد از محصلین در مورد فساد و عدم شفافیت این برنامه ها تردید داشتند که در این مورد از آرش یقین کارشناس ارشد امور فرهنگی و برنامه های تعلیمی سفارت امریکا پرسیدیم چنین گفت: فولبرایت یک پروگرام جبری نیست بودیجه هم اگر داشته باشیم و اگر خود تیم افغان ها و امریکایی های که انتخاب می کنند اگر در یک سال نتوانستند ده نفر را هم بیشتر انتخاب کنند همان ده نفر روان می شوند نفر یازدهم را انتخاب نمی کنند اما پیش شرط ها عمومی است.
اگر شما بهترین شخص باشید و با سفارت امریکا روابط هم داشته باشید اگر نمره ۷۵ تافل را بدست نیاورید شما در انتریو یا مصاحبه شارت لست هم نمی شوید.
اقای یقین در مورد انتخاب رشته تحصیلی هم یاد آوری نموده گفت که به جز دو رشته نظامی و طبی هر رشته را که جوانان انتخاب کنند می توانند تحصیلات را از طریق بورس فولبرایت در امریکا پیش ببرند، زمانیکه از ننگ اتل پرسیدیم که با داشتن نمرات مکمل و تسلط به زبان انگلیسی چطور درخواستی شان رد شد و به بار چارم راه یافت، وی انتخاب رشته را در این پروسه مهم میداند.
ننگ اتل گفت، تعلیم بهتر کلید آینده بهتر است و نجیب الرحمن صبوری استاد پوهنځی انجنیری پوهنتون پولی تخینک کابل که در این بورس اشتراک کرده بود و دوباره برگشته از شیوه آموزش در امریکا و تجربه های که از آنجا حاصل کرده بود خیلی خرسند بود و می گفت که از آن شیوه ها فعلا برای محصلین استفاده می کند و تا حد موثر بوده است.
با آنکه کاندیدان بورس فولبرایت در رقابت های مبتنی بر شایستگی و در روندی آزاد انتخاب می شوند اما رنا زاهدی گفت، فیس پرداخت به آموزش تافل که تقریباً ۲۰۰ دالر امریکایی می شود گران بوده اگر جوانان روی زبان انگلیسی خود مطمین نیستند هیچ وقت تصمیم به امتحان تافل را نگیرند.
با آنکه آرش یقین کارشناس ارشد امور فرهنگی و برنامه های تعلیمی سفارت امریکا هدف از پروسه بورس فولبرایت برای جوانان مطرح کرده گفت که بعد از سپری کردن تحصیلات دوباره به کشور برگشته و مصدر خدمت به کشور خود شوند اما نجیب الرحمن صبوری استاد پوهنځی انجنیری پوهنتون پولی تخینک کابل می گوید، آن عده از جوانانی که از طریق بورس فولبرایت به امریکا می روند و فکر دوباره برگشتن به کشور را از سر به دور می کنند این کار شان تاثیرات بد بر جوانان دیگر که علاقه مند ادامه تحصیل به کشور های خارجی را دارند می گذارد.
پس اگر شما هم می خواهید خود را کاندید برنامه فولبرایت نماید این پروسه شروع شده و تا نیمه ماه مارچ 2016 ادامه دارد می توانید خود را ثبت نام کنید به شما چانس خوبی می خواهیم و آرزو می کنیم مانند ننک اتل و نجیب الرحمن صبوری بعد از سپری کردن تحصیلات دوباره به کشور برگشته مصدر خدمت به خود و هموطنان تان شوید.
برنامه هوای تازه را از طریق ویب سایت رادیو آزدی www.radioazadi.com و صفحه فیس بوک هوای تازه facebook.hawa e taza.com هم شنیده و خوانده می توانید.
ترتیب کننده برنامه هوای تازه: فروزان حبیب زاده
وقت نشر برنامه: هفته دو بار روز های شنبه و سه شنبه
