هر جوان حق دارد تا رشته مورد پسند و علاقه اش را خود انتخاب کند.
اما متأسفانه در افغانستان برخی از والدین به گمان اینکه کاری نیکی کرده اند در این تصمیم اساسی فرزندان شان مداخله می‌کنند.
در برخی از خانواده ها دیده شده که والدین به فرزندان خود تحمیل می‌کنند که باید رشته دلخواه آنان را والدین انتخاب کنند.
احترام به والدین بعضاً سبب می‌شود که برخی از جوانان به رشته تحصیلی دلخواه آنها مجبور شوند.
اما اکثراً دیده شده است که این گونه دخالت ها و تحمیل سودمند نبوده حتا به درد سر مبدل شده است.
نیلاب محصل پوهنځی ادبیات ترکی پوهنتون کابل از نا رضایتی اش از این گونه اقدام ها چنین حکایت می کند:
" رشته دلخواه من حقوق بود اما فامیل رضایت نداشتند آنها می‌خواستند که معلم شوم اگر رشته حقوق را می‌خواندم علاقه من زیاد می‌بود فعلاً که این پوهنځی را می‌خوانم کوشش می‌کنم که علاقمند باشم و به شوق پیش ببرم درس ها را اما نمی‌شود خوب به خاطر خوشی فامیل آمدم تا رشته حقوق را پیش ببرم."
برخی از جوانان به این نظر اند که یکی از تصامیم مهم و سرنوشت ساز در زنده‌گی فرد انتخاب رشته تحصیلی، شغل و همسر است که والدین نباید در این موارد نظر خود را تحمیل کنند.
این در حالیست که شماری از والدین با ابراز دلایل می‌گویند که ضرور است تا در انتخاب رشتهء تحصیلی فرزندان شان دخالت کنند، چرا که فرزندان شان باید آینده خوبی اقتصادی و همچنان از سیال و شریک شان کم نیایند.
اما باید گفته شود که تا حدی زیادی این موارد در میان خانواده های افغان عام است.
بعضی از والدین هستند که فرزندان شان را در انتخاب رشته و سلیقه شان آزاد می‌گذارند.
مرضیه که مادر شش فرزند می‌باشد چنین نظر دارد:
" مه خودم شخصآ به اولاد های خود اجازه می‌دهم که کدام پوهنځی را خوش دارند خود شان به دل خود بخوانند به خاطر که اگر مه سر آنها تحمیل کنم که این فاکولته را نخوان دیگه را بخوان بی شوق و علاقه می‌شوند اصلاً اجبار هیچ خوب نیست."
فضل احمد امینی استاد زبان دری و ادبیات پوهنتون کابل می‌گوید، والدین باید تنها نقش مشورتی را برای فرزندان خود داشته باشند در غیر این صورت تأثیرات اجبار در رفتار و وضعیت تحصیلی فرزندان شان موجب ترک تحصیل و شاید هم آسیب های اجتماعی و روانی را در آنان به میان آورد.
روشن شده است که آن عده از جوانانی که به علاقه و انتخاب خود یک رشته تحصیلی را به پایان می‌رسانند در مقایسه با جوانان که جبراً و از سوی والدین شان ناگزیر شده و تحصیل می‌کنند، موفقیت های زیادی به دست می آورند و آینده شان نیز با پیامد های خوب و چشم گیری همراه است.
پرزه و کنایه گفتن به دیگران تفریح است یا آزار و اذیت؟
یکی از مشکلات اجتماعی در میان جوانان همانا کنایه گویی و استهزا یا به اصطلاح پرزه رفتن است که توسط برخی از جوانان صورت می‌گیرد.
بسیار دیده شده است که پسری دختری را به باد پرزه گرفته است به گونه مثال حضور برخی از جوانان پرزه پران در کنار مکاتب، جاده ها و حتی پوهنتون ها تا حد بالا رفته است که در بسیاری موارد مانع فعالیت های اجتماعی، درس و ادامه تحصیل دختران و یا حضور زنان و دختران در اجتماع می‌شود.
فرحناز نوابی محصل یکی از پوهنتون های خصوصی می گوید که او بارها مورد اذیت و آزار زبانی پسران قرار گرفته است.
او ادعا می‌کند که امروز کم تر جوانی پیدا می‌شود که به این عمل مبادرت نورزد.
احمد محصل یکی از پوهنتون های خصوصی می‌گوید، اگر چی عادت اذیت و پرزه رفتن کسی را ندارد ولی اتفاقاً یک روز چند پسری را دیده که بالای دو دختر پرزه می‌رفتند و از این کار شان خوش هم بودند.
اما برخی از پسران جوان هستند که مخالف این عمل هستند. جواد شاگرد یکی از کورس های خصوصی می گوید این چنین کار شخصیت خود انسان را پایین می‌سازد و این کار درست نیست.
این گونه عملکرد ها در این اواخر دامنهء وسیعی در میان جوانان پیدا کرده است.
به این ارتباط شهلا غیر از اینکه یک مادر است کارمند یکی از دفاتر خصوصی هم می‌باشد او دلیل این گونه عملکرد های منفی برخی از جوانان را فقر فرهنگی و فقر اقتصادی خوانده می گوید:
" از بچه ها خواهش دارم که این پرزه رفتن های خود را کم کنند و همیشه کوشش کنند که به تحصیل و تربیه فامیلی خود پیش بروند به خاطر که پرزه رفتن یک کار زشت است بگذارند که دختران و بچه های ما پیشرفت کنند باعث این نشوند که فامیل به دختر بگوید که تو دیگر مکتب نرو که آن بچه در راه این حرف را زد."
برنامه هوای تازه را از طریق ویب سایت رادیو آزادی www.radioazadi.com و صفحه فیسبوک هوای تازه facebook.Hawa e Taza.com شنیده و خوانده می‌توانید.
ترتیب کننده برنامه هوای تازه : فروزان حبیب زاده
وقت نشر برنامه: هفته دو بار روز های شنبه و دوشنبه
