نام بیلتون از حدود نیم قرن به اینسو برای مردم افغانستان یک نام آشنا است. موسیقی فلکوریک یا محلی و به طور خاص موسیقی لوگری افغانستان را نمی توان بدون آهنگ های پر شور بیلتون تصور کرد.
سالها قبل از آنکه مومن خان بیلتون به شهرت و محبوبیت برسد و بر اریکهء دلهای دوستداران موسیقی تکیه زند، زمانیکه هنوز چشم به دنیا نگشوده بود، پدرش را از دست داد و کودکی هم بیش نبود که مادرش دار فانی را وداع گفت.
بیلتون محروم از عاطفه و مهر والدین در منزل خواهرش در ولایت لوگر زنده گی کرد و خانوادهء خواهر این خلاء را در زنده گی او پر ساخت.
بیلتون با وصف همه دشواری ها، فقر و بیچاره گی با تولۀ که خود از نی ساخته بود، درد هایش را می نواخت و گاه گاهی آهنگی را هم با خود زمزمه می کرد. نغمه ها، آوازو خلوت با سازها تحمل دردها و دشواری ها را برایش آسان می ساخت. دیری نگذشته بود که انگشتانش با تارهای تنبور آشنا شد و نزد غلام محمد ربابى، رباب نواز معروف افغانستان گر ماند و شاگرد شد.
باری بیلتون در یک برنامهء تلویزیون ملی افغانستان در صحبت با هنرمند فقید ظاهر هویدا در مورد آغاز کارهای هنری اش گفته بود که آواز خوانی را از پانزده سالگی آغاز کرده است.
مومن خان بیلتون آواز خوانی را با اشعاربهايى جان آغاز کرد و نخستین آهنگ اش که از رادیو افغانستان نشر شد، یک آهنگ درى و پشتو یا "شیر و شکر" بود.
دل من ز غمـــت پــاره، پــــاره
که مـې واخلې خـبر ای نگاره
این آهنگ بر خلاف تصور مورد توجهء علاقمندان موسیقی محلی قرار گرفت و دیری نگذشته بود که شهرت و نوای آهنگ های بیلتون از دایرهء جغرافیای افغانستان خیلی فراتر رفت.
مردم افغانستان چهار بار بیلتون را به حیث بهترین آواز خوان سال انتخاب کردند و در جریان زنده گی هنری اش، جوایز و مدال های معتبر افغانستان را دریافت کرد و استاد مسلم موسیقی محلی این کشور شناخته شد.
ویژه گی اشعار، آهنگ ها و سروده های بیلتون در زبان ساده، بی تکلف، اما پربار، زیبا و پر از عاطفهء انسانی بود که از ورای زبان خیلی فراتر رفت. از ساز و نوای رودباران و زمزمهء جلگه ها، دشت ها و کوهپایه های لوگر به زبان همگان، به موسیقی ترجمه شد و بدون مرز، انتخاب و امتیاز به قلب های عاشق ره گشود.
استاد مومن خان بیلتون آواز خوان مشهور افغان به دلیل بیماری که عاید حالش شده بود، به تاریخ 18 عقرب سال 1394 شمسی مصادف با نهم نوامبر 2015 میلادی به عمر 95 سالگی چشم از جهان فرو بست و به جاویدانه گان پیوست. اما طنین صدای پر شور و عاشقش همیشه باقی خواهد ماند.
استاد مومن بیلتون ازدواج کرده بود و از هفت فرزند باقی مانده است.
