علم و دانش از دو راه نظری و عملی کسب می گردد یکی از اثر مطالعه و خوانش کتاب ها و دیگری از اثر مشاهدات مکان های تاریخی و آثار تاریخی.
بدون شناخت از تاریخ کشور، شناخت از خود و جهان برای یک فرد نامکمن است.
آگاهان تاریخ هم به این باور اند که بدون مطالعه و کسب معلومات در باره محل، مکان های قدیمی، آثار تاریخی و موزیم ها نمی توان به تکمیل تصویری از گذشته پرداخت.
پس آگاهی و مشاهده نزدیک از جا ها و آثار تاریخی توسط سفر ها و سیر های علمی صورت می گیرد که عموماً در افغانستان محصلین پوهنتون ها و شاگردان مکاتب انجام می دهند.
جوانان و نوجوانان از راه دید و وادید جاها و آثار تاریخی و خواندن آثار گذشته گان در مورد کشور می توانند از دیدگاه ها و تجارب آنها آگاهی حاصل نمایند.
مریم و سهیل متعلمین یکی از مکاتب شهر کابل از طریق مکتب شان از جاهای تاریخی و موزیم ملی دیدن کرده بودند اظهار خرسندی می کردند.
سیر علمی یکی از شیوه های تحکیم دانش محسوب می گردد که متأسفانه برخی از جوانان شکایت کنان می گفتند که فرهنگ رفتن سیر علمی در مکاتب شان رایج نبوده و از این سفرها و سیرهای علمی محروم هستند.
عبدالله متعلم لیسه غلام حیدر خان می گوید تا حال به سیر علمی نرفته اما خوش دارد تا موزیم و جا های تاریخی را از نزدیک دیدن کند.
یاسمین متعلم لیسه لامعه شهید هم می گوید: تا حال که صنف دوازده شده از طریق مکتب به کدام سیر علمی برده نشده است.
اسدالله که پدر شش فرزند می باشد از اقتصاد ضعیف و مصروفیت کاری خود یاد کرده گفت که وی نمی تواند اولاد های خود را به جا های تاریخی ببرد و در این زمینه دولت هم کدام توجه نکرده است.
انیسه استاد جغرافیه لیسه پنجصد فامیلی خیرخانه هم می گوید: از دیر زمانی می شود که سیر علمی در مکاتب وجود ندارد در حالیکه سیر علمی ذهن شاگردان را فعال ساخته و آنان را خلاق و پژوهشگر به بار می آورد.
اگر متوجه شویم در دیگر کشور ها سیر ها و سفر های علمی در نصاب تعلیمی شان شامل بوده و برای آن پلان های منظم گرفته می شود که در یک سال چند بار سیر های علمی داشته باشند، اما در افغانستان چنین یک پلان منظمی وجود ندارد. اینکه دلیل آن چیست محمد کبیر حقمل رئیس نشرات و سخنگوی وزارت معارف می گوید:
"سیر علمی مهم ترین بخش های زندگی و تعلیمی یک شاگرد است، اما متأسفانه در افغانستان نظر به مشکلات امنیتی، نبود اطمینان از طرف والدین به خصوص در مورد دختران شان، این اصل در نظر گرفته نشده است. وی گفت: از اینکه این موضوع را برای شان یاد آور شدیم تشکری کرد و وعده سپرد و گفت که در مجلس رهبری وزارت معارف شریک خواهد ساخت و باید در تقسیم اوقات سالانه هم برایش وقت در نظر گرفته شود."
سرمحقق حبیب الله رفیع مشاور اکادمی علوم افغانستان گفت: سیر علمی یا مشاهدات، مطالعه شاگردان را وسعت می بخشد در پهلوی خوانش کتاب باید شاگردان از جا های تاریخی هم دیدن کنند تا به علم و مطالعه شان افزوده شود.
محمد کبیر حقمل سخنگوی وزارت معارف که در خارج از کشور سفر های علمی داشت گفت: سفر خودش یک پوهنتون است و سفرها و سیر های علمی فرد را در آینده مسوولیت پذیر به بار می آورد.
در یک سفر یا سیر علمی ما می توانیم هزینه پنجاه هزار ساله را مطالطه کنیم در این مورد باز هم سرمحقق حبیب الله رفیع مشاور اکادمی علوم افغانستان گفت که افغانستان خیلی جا های تاریخی دارد به مثل بند امیر، در هرات آثار تمیوریان، در سمنگان تخت رستم و مغاره های هزار سم که جوانان می توانند از آن دیدن کنند.
پس جوانان و نوجوانان برای هویت یابی و دانستن اینکه از کجا آمده اند و چی گذشته یی دارند و گذشته گان برای آنها چی میراثی به جا مانده اند، می توانند با سیر علمی و به کمک آگاهی از تاریخ، گذشته خود را درک نموده و از آزمون دیروز برای ساختن آینده بهتر استفاده نمایند.
برنامه هوای تازه را از طریق ویب سایت رادیو آزادی www.radioazadi.comو صفحه فیسبوک هوای تازه Hawa e Tazaهم خوانده و هم شنیده میتوانید.
ترتیب کننده برنامه هوای تازه: فروزان حبیب زاده
وقت نشر برنامه: هفته دو بار روز های شنبه و سه شنبه
